Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Iyun, 2025   |   5 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:08
Quyosh
04:53
Peshin
12:27
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:45
Bismillah
30 Iyun, 2025, 5 Muharram, 1447

Ma'naviy tahdidlar va ularning oldini olish zarurati

30.10.2021   2462   3 min.
Ma'naviy tahdidlar va ularning oldini olish zarurati

Yurtning ertangi kuni, taraqqiyoti yoshlar zimmasidadir. Hozirgi vaqtda yoshlarning ma'naviy olamini yuksaltirish, ularni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash masalasi eng dolzarb vazifa bo'lib kelmoqda. Yurtboshimiz aytganlaridek: “Ayniqsa, hozirgi murakkab va tahlikali zamonda milliy va diniy qadriyatlarimizga yot turli xurujlar, yoshlarimizning ongi va qalbini egallashga qaratilgan g'arazli intilishlar, mafkuraviy tahdidlar tobora kuchayib borayotgani barchani yanada hushyor va ogoh bo'lishga undaydi”. Jamiyatning ma'naviy barqarorligini izdan chiqarishga yo'naltirilgan tahdidlarga ma'naviy tahdidlar deyiladi.

Ma'naviy tahdidlar jamiyat hayotining barcha jabhalarini izdan chiqarishi, jamiyat boshqaruvida tartibsizlik va parokandalakni vujudga keltirishi, ijtimoiy kuchlarni bir-biriga qarama-qarshi guruhlarga ajratib tashlashi, mamlakatda ijtimoiy qatlamlararo, millatlararo, dinlar va diniy konfessiyalararo antagonistik ziddiyatlarni tug'dirishi, mamlakatning ijtimoiy barqarorligini butunlay izdan chiqarishi mumkin. Yoshlarga ma'naviy tahdidlar haqida ma'lumot berish ularni bo'lajak ma'naviy xavf xatarlardan saqlash masalasi hozirgi davrning eng dolzarb muammolaridan biridir. Ma'naviy tahdidlar ma'naviy barqarorlikni izdan chiqaradi.

Masalan: 1. Ichki tahdidlar – ma'naviy barqarorligimizga o'z ichimizdan turib zarar etkazuvchi odatlar va xatti-harakatlar.

  1. Tashqi tahdidlar – ma'naviy barqarorligimizga tashqaridan turib, muayyan reja asosida zarba berishga mo'ljallangan xodisalar va harakatlar.
  2. Ichki tahdidlar loqaydlik, takabburlik, befarqlik, milliy qadriyatlarga e'tiborsizlik, sotqinlik, milliy nigilizm, millatchilik, xudbinlik va kosmopolitizm.
  3. Tashqi tahdidlar diniy va siyosiy ekstremizm, aqidaparastlik, terrorizm, missionerlik, sektantlik (tariqatchilik), qadriyatlarga hujum, ommaviy madaniyat va boshqalar.

Keyingi paytlarda xalqimizning ming yillar mobaynida sayqallanib kelgan qadriyatlarimizni obro'sizlantirishga, ularni antidemokratik qadriyatlar deb atab kamsituvchi g'oyalar yoyilmoqda. Masalan, oila qardriyatini kamsituvchi feministik g'oyalar, mahalla qadriyatini kamsituvchi kosmopolitik g'oyalar vujudga kelmoqdaki, ular yoshlarni milliy qadriyatlaridan begonalashtirishni o'zlariga maqsad qilib olishgan. Yovuz kuchlarga qarshi kurashish, diniy toqatsizlik va ma'naviy mafkuraviy tahdidlarning oldini olish, tinchlikni saqlash, insoniyatning muayyan bir ma'naviy-ruhiy negizida jinslashishini talab qiladi. Barcha halqlarning ezgu g'oyalari, ayniqsa benazir umuminsoniy qadriyatlari, yuksak ma'naviyatlari dunyo ahlini birlashtirish va ruhan yaqinlashtirishga zamin yaratadi.

Botir NOSIROV
Hovos tumani “Husnobod”
jome masjidi imom-xatibi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Luqmoni Hakimning hikmatli so‘zlaridan

27.06.2025   5734   3 min.
Luqmoni Hakimning hikmatli so‘zlaridan

1. Allohga taqvo qilishni tijorat deb bil, shunda u senga molsiz foyda keltiradi.

2. O‘zingni senga muhtoj bo‘lmagan, lekin sen unga muhtoj bo‘lgan kishining o‘rniga qo‘y.

3. Xarsang toshlarni joyidan ko‘chirish, ongsiz odamga anglatishdan osonroqdir.

4. Jannatni talab qilishda oliy himmatli bo‘l.

5. Allohdan shunday umid qilki, u bilan Uning makridan omonda bo‘lma va Allohdan shunday qo‘rqki, u bilan Uning rahmatidan umidsiz bo‘lma.

6. Men hech qachon sukutdan afsuslanmadim. Agar gap kumush bo‘lsa, sukut — oltin.

7. Hikmat kambag‘allarni podsholarning majlislarida o‘tkazgan.

8. “Yo Robbim, meni mag‘firat qil” — deb ko‘p takrorla, zero Allohning bir soati borki, u vaqtda so‘rovchi rad etilmaydi.

9. Kim yolg‘on gapirsa, yuzining suvini (obro‘yi) ketadi, kimning xulqi yomon bo‘lsa, g‘am-tashvishi ko‘payadi.

10. Allohdan qo‘rq, lekin qalbing fojir bo‘laturib, odamlar seni hurmat qilishlari uchun o‘zingni ularga Allohdan qo‘rqadigan qilib ko‘rsatma.

11. Amal faqat yaqiniy ishonch (e’tiqod) bilangina mukammal bo‘ladi, kimning e’tiqodi zaif bo‘lsa, amali ham zaif bo‘ladi.

12. Yolg‘on gapirishdan ehtiyot bo‘l, zero u pishirilgan chumchuq go‘shti kabi ishtahalidir, lekin ko‘p o‘tmay  egasini ichini yondiradi.

13. Majlisni ko‘zing bilan ko‘rib tanla, agar Alloh zikr qilinadigan majlis bo‘lsa, u yerda o‘tir. Agar olim bo‘lsang, ilming naf beradi, agar johil bo‘lsang, senga o‘rgatishadi, agar Alloh u majlisga rahmatini nozil qilsa, sen ham shu rahmatdan bahramand bo‘lasan.

14. Qarzdorlikdan ehtiyot bo‘l, chunki u kunduzi xorlik va tunda g‘amdir.

15. To‘qlik ustiga ovqat yemagin —  chunki unday taomni yegandan ko‘ra itga tashlagan yaxshiroq.

16. Agar shayton senga shubha va gumon orqali kelsa, uni yaqiniy ishonch va nasihat bilan yeng, agar u tanballik va zerikish tomonidan kelsa, qabr va qiyomatni eslab yeng, agar u xohish va qo‘rquv tomonidan kelsa, unga dunyo tark etiladigan va qoldiriladigan narsadir, deb ayt.

17. Tilingdan chiqqan gaplarga ehtiyot bo‘l, sukut qilgan kishi omonda bo‘ladi, faqat foydasi bor gaplarni gapir.

18. Yuzingni niqoblashdan (ya’ni shubhali qiyofadan) saqlan — chunki, u kechasi odamlarni qo‘rqitadi, kunduzi esa xo‘rlik keltiradi.

19. Men tosh, temir va og‘ir yuklarni ko‘tardim, ammo yomon qo‘shnidan og‘irroq narsani ko‘rmadim.

 

Homidjon qori ISHMATBЕKOV