Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Yanvar, 2025   |   6 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:34
Asr
15:28
Shom
17:12
Xufton
18:31
Bismillah
06 Yanvar, 2025, 6 Rajab, 1446

“Muftiy hazratning vasiyatlarini ado etdim...”

21.08.2021   1788   3 min.
“Muftiy hazratning vasiyatlarini ado etdim...”

Hazratimiz Usmonxon Alimov rahimahulloh muftiylik lavozimida boshqalardan ko'ra eng uzoq muddat faoliyat yuritdilar, desak, xato bo'lmaydi. U kishi 15 yil davomida O'zbekiston musulmonlari idorasida din yo'lida xizmat qildilar.
Biz ko'p safarlarda birga bo'ldik. Hazrat kim bilan qanday muomala qilishni bilardilar, zamonaviy til bilan aytganda, aqlli diplomat edilar. Dunyo sahnalaridagi nutqlari ham g'oyat tushunarli, chiroyli edi. Bir so'z bilan aytganda, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning munosib avlodlari edilar. U kishining xatti-harakatlarida go'zal payg'ambarona xulqni ko'rardingiz.


Muftiylik faoliyatlari davomida hazratning rahbarliklari ostida ko'pgina xayrli ishlarni birgalikda amalga oshirdik. Jumladan, eng avvalo masjidlar obod bo'ldi, bunda tahoratxonalarga alohida e'tibor qaratildi, yangi-yangi masjidlar bino qilindi. Yana ko'plab ma'rifiy, diniy, tarbiyaviy ruhdagi kitoblarni chop etdik. Hususan, u kishining qalamlariga mansub bo'lgan “Tafsiri Irfon” kitobini alohida tilga olish zarur. Yo bo'lmasa, Qur'on musobaqalarining keng ko'lamda, omma ichida o'tkazilganini ham ta'kidlash joiz.


O'zbekiston musulmonlari idorasi o'zini-o'zi boqsin, birovga qaram bo'lmasin, degan maqsadda Qibray tumanida yordamchi xo'jalik erlarini obod qilish, issiqxonalar qilish, poliz ekinlarini etishtirish, otxonalar va boshqa chorva fermalari, tikuv tsexlari kabi ishlab chiqarishlarni hazratning tashabbuslari bilan amalga oshirdik. Idora binosi ham qayta ta'mirlanib, zamonaviy ko'rinishga ega bo'ldi.
Hususan, Diniy idora nashriyoti qoshida “Shamsuddinxon Boboxonov” nomli bosmaxonani tashkil qilish muftiy hazratlarining katta niyatlari bo'lgan edi. “Bolam, shu bosmaxona tezroq ishga tushsa, u erda mushaflar va boshqa diniy kitoblar chop etilganini ko'rsam”, degandilar. Mana, Allohga shukr, bu xayrli ishimizni o'z ko'zlari bilan ko'rdilar.


Hazrat avliyo inson edilar. Oxirgi yillarda mo'ljallagan ishlarimizni tez-tez bitirishimizni istardilar. “Meni yaqinda topolmay qolasizlar. Shuning uchun xayrli rejalarimizni tezroq amalga oshiraylik”, deb ta'kidlardilar...
O'zlari tug'ilib o'sgan Samarqand viloyati Ishtixon tumanidagi “Eshoni Temirxon To'ra” jome masjidini qayta ta'mirlab, yonidagi qabristonni ham obod qilganimizdan so'ng meni yonlariga chaqirdilar. O'shanda dadalarining qabrlari oldidagi joyni ko'rsatib: “Bolam, meni vaqti kelib shu erga dafn etinglar. Bu senga vasiyatim”, deb tayinlagandilar.


Ha, hammasini sezgan ekanlar. Shu masjidni ta'mirlayotganimizda ham “Tez-tez ishni tugatinglar”, deganlari hamon qulog'imda. Betob bo'lganlarida yonlarida turib, vafotlaridan so'ng u kishini olib kelib, o'zlari ko'rsatgan erga, ya'ni dadalarining yonlariga dafn etdik – vasiyatlarini bajardik, alhamdulilloh.


Hazrat bilan boshlab qo'ygan yana talaygina xayrli ishlarimiz bor. Hudo xohlasa, ularni bekamu ko'st bajarishga, oxiriga etkazib, ruhlarini shod etishga harakat qilaman.
Alloh taolo hazratimizni rahmatlarga burkasin. Qilgan xayrli, ezgu ishlarining ajrlarini o'zlariga hamroh qilsin. O'zi hammamizdan rozi bo'lsin, dinining yo'lida xizmatlarimizni davomli etsin. Omin!

Rustam hoji JAMILOV,
O'zbekiston musulmonlari idorasi Ish boshqaruvchisi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Haqni tan olmagan - mutaassibdir

4.01.2025   2888   2 min.
Haqni tan olmagan - mutaassibdir

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Shariatimiz doimo mutaassiblikka qarshi bo‘lib, Qur’oni karim oyatlari va hadisi shariflarda bu ish qoralangan. Mutaassiblik oqibatida doimiy ravishda dinga zarar yetkazildi, bu hol hozirda davom etmoqda. Mutaassiblikdan yoshlarni himoya qilish uchun uning mazmun-mohiyatini, olimlar unga qanday ta’rif berganini bilishimiz lozim.

Mutaassiblik biron e’tiqodga yoki dunyoqarashga o‘ta berilganlik, o‘z fikrida qat’iy turib olib, boshqalarning fikrini inobatga olmaslik hamda inkor qilish va hamisha o‘zini haq deb bilishdir. Hozirgi zamon tili bilan bu fanatizm ham deyiladi.

Mutaassib kishi ko‘r-ko‘rona, xoh to‘g‘ri, xoh noto‘g‘ri bo‘lsin o‘ziga ma’qul bo‘lgan bir fikrda mahkam turib, o‘zini fikrini haq, boshqalarnikini nohaq deb e’tiqod qilgan holda o‘z tushunchasini amalda ko‘rsatishga harakat qiladi.

“Kashshofu istilohotil funun” kitobida: “Mutaassiblik, garchi dalil ko‘rinib turgan bo‘lsa ham, bir tomonga moyillik tufayli haqni rad etishdir”, deb ta’riflangan.

Ulamolardan Alloma Taftazoniy rahimahulloh: “Mutaassiblik  haq zohir bo‘lsa ham uni tan olmaslikdir”, deb aytgan.

Shayx Alovuddin Buxoriy rahmatullohi alayhi: “Dalil zohir bo‘lganda, aqidasi haqni tan olishdan to‘sadigan kishi mutaassib hisoblanadi”, degan.

Sodrush shari’a Ubaydulloh ibn Mas’ud Mahbubiy esa: “Bilingki, bid’at ikki ishning biridan paydo bo‘ladi. Birinchisi mutaassiblikdan, ikkinchisi ahmoqlikdan. Bir inson aqli joyida bo‘lgan holida qalbidagi aqidasi buzuq bo‘lgani bois haqni tan olmasdan katta ketsa, ana shu kimsa mutaassib bo‘ladi”, deb aytgan.

Alloh taolo bunday kimsalarga tahdid qilib Niso surasining 15-oyatida: «Kim o‘ziga hidoyat ravshan bo‘lgandan keyin Payg‘ambarga xilof qilsa va mo‘minlarning yo‘lidan boshqa yo‘lga yursa, ketgan tomonga qo‘yib qo‘yamiz va jahannamga kiritamiz. U qandoq ham yomon joy!», deb aytgan.

Shuningdek, mutaassib kishi jamiyat ichida tarafkashlik va bo‘linish yuzaga chiqishiga ham sababchi bo‘ladi. Bu ham muqaddas dinimizda qoralangan ishlardan hisoblanadi. Alloh taolo barchamizni bunday kimsalardan bo‘lib qolishdan o‘zi panoh bersin, o‘zi hidoyat yo‘lga yo‘llasin!

Manba: “Diniy mutaassiblik, mohiyat, maqsad va uni oldini olish yo‘llari” kitobi

Abdusalomov Hojimurod,
Toshkent Islom instituti talabasi.