Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Avgust, 2025   |   10 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:49
Quyosh
05:21
Peshin
12:34
Asr
17:30
Shom
19:41
Xufton
21:05
Bismillah
04 Avgust, 2025, 10 Safar, 1447

TYeRRORIZM, EKSTRYeMIZM – TARAQQIYoT KUShANDASI

06.07.2021   1364   4 min.
TYeRRORIZM, EKSTRYeMIZM – TARAQQIYoT KUShANDASI

 

Islom ta'limoti buzg'unchilikni, odamlar qalbiga vahima, dushmanlik va fitna urug'larini sochishni qattiq va qat'iy qoralaydi. Alloh taolo oyati karimada: «Ey iymon keltirganlar! Agar bir fosiq xabar keltirsa, aniqlab ko'ringlar, bilmasdan bir qavmga musibat etkazib qo'yib, qilganingizga nadomat chekuvchi bo'lmanglar», deb marhamat qiladi (Hujurot surasi, 6-oyat).

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi va sallam: «Kishiga gunoh uchun eshitgan har narsasini gapirmoqning o'zi kifoya qiladi», dedilar (Imom Muslim rivoyati).

Bugun kundalik hayotimizda avj olayotgan fisqu fasodlar, gina-kuduratlar, adovatlar, ziddiyat va tafriqalar shu ikki buyuk ko'rsatmaga, Nabiyimiz sollallohu alayhi va sallamning yuqoridagi vasiyatlariga rioya qilmaganimiz oqibatida kelib chiqyapti.

Alloh taolo duch kelgan xabarni surishtirmay tarqatishning og'ir oqibatidan ogohlantirib turibdi, Payg'ambarimiz alayhissalom har eshitgan gapini aytavergan odam gunohkor bo'lib qolishini aytib turibdilar.

Islom kishilarni tinchlik va barqarorlikka, o'zaro birlik va hamjihatlikka da'vat etadi. Biroq undan g'arazli maqsadlarni amalga oshirish yo'lida foydalanish hollari ham avj olib borayotganini afsus bilan qayd etish lozim. Bu jarayonning eng xatarli jihati ba'zi toifalarning din niqobi ostida dinga siyosiy siyosiy tus berib, hokimiyatga intilish, dindan odamlar orasiga nifoq solish, qo'poruvchilik ishlarini amalga oshirish va g'arazli manfaatlarni ro'yobga chiqarishda foydalanishga urinishlarda namoyon bo'lmoqda.

Bugungi kunda terrorizm, diniy ekstremizm butun dunyoga xavf solayotgan, insoniyatning tinch va osuda yashashi uchun to'sqinlik qilayotgan jiddiy muammolardan biridir. Ayni paytda sayyoramizdagi hech bir mamlakat, hech bir xalq uning ofatlaridan himoyalanmagan, desak aslo mubolag'a bo'lmaydi.

Hozirda Afg'oniston, Suriya, Yaman, Pokiston, Falastin, Iroq va Afrikaning bir qancha mamlakatlarida sodir etilayotgan xunrezliklar, o'sha yurtlarda istiqomat qilayotgan insonlar, ayniqsa, murg'ak bolalarning boshiga tushayotgan g'am-anduhlar barcha-barchamizni jiddiy tashvishga solmoqda.

Ekstremizm har qanday boshqacha fikrlashni inkor etadi, o'zining mafkuraviy va diniy qarashlarini qo'pol ravishda majburlab qabul ettirishga harakat qiladi. Ekstremistlar o'z tarafdorlaridan ularning har bir buyruqlarini so'zsiz bajarishni, ularga ko'r-ko'rona ishonishni talab qiladilar.

Ochiqdan ochiq ekstremistik ruhdagi qarashlarning g'oyaviy va mafkuraviy jihatdan o'ta zararli va xavfli ekanligi shundaki, u diniy bag'rikenglikka zid holda turli dinga e'tiqod qiluvchi xalqlar o'rtasida murosasizlik va adovat urug'ni sepishga xizmat qiladi. Bir so'z bilan aytganda, bu kabi g'arazli kimsalar o'z manfaati yo'lida endigina hayotni taniyotgan yoshlarni to'g'ri yo'ldan adashtirib, ularning ma'naviyatiga zarba berishga harakat qiladilar.

Shunday ekan shiddat bilan rivojlanib borayotgan bugungi globallashuv jarayonida ertangi kunimizning egalari bo'lgan yoshlarimizning ma'naviy immuniteti har qachongidanda yuksakroq bo'lishini zamonning o'zi taqozo etmoqda. Dunyoning ayrim hududlarida sodir bo'layotgan xunrezliklar masalaning nechog'lik jiddiyligidan dalolatdir.

Shukrki, bugun yurtimiz tinch, osmonimiz musaffo. Unib-o'sib kelayotgan yoshlarimizni mana shunday farovon kunlarimizning qadriga etishga, tinchlikni ko'z qorachig'iday asrab-avaylashga o'rgatishimiz zarur. Ayniqsa, ota-onalar farzandlarining yurish-turishi, ular ruhiyatida kuzatilayotgan salbiy o'zgarishlarga beparvo bo'lmasligi shart. Aks holda ertaga juda kech bo'lishi mumkin.

Sahobiddin SATIMOV,

O'zbekiston musulmonlari idorasi

Toshkent shahar vakilligi Axborot tahlil bo'limi boshlig'i

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Dinni qiruvchi amal

01.08.2025   3477   1 min.
Dinni qiruvchi amal

حدثنا العباس الدوري نا عبيد الله أنا شيبان عن يحيى بن أبي كثير حدثني يعيش بن الوليد بن هشام قال :حدثت عن الزبير بن العوام أنه حدث أن رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم قال: دب إليكم داء الأمم قبلكم الحسد والبغضاء هي الحالقة أما إني لا أقول: تحلق الشعر ولكن تحلق الدين ثم قال: والذي نفس محمد بيده لن تدخلوا الجنة حتى تؤمنوا ولا تؤمنوا حتى تحابوا ثم قال :ألا أنبئكم بأمر إذا فعلتم تحاببتم. قالوا: ما هو يا نبي الله قال : أفشوا السلام بينكم.

 

Zubayr ibn Avvom roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi.

Rasululloh sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallam: “Sizlardan ilgarigi ummatlar kasali – hasad va yomon ko‘rish orangizga o‘rmalab kirdi. Hasad va yomon ko‘rish qiruvchidir. Men sochni qirish haqida emas, dinni qirish haqida aytayapman”, dedilar.

So‘ngra yana: “Muhammadning joni “qo‘li”da bo‘lgan Zotga qasamki, mo‘min bo‘lmaguningizcha jannatga kirmassiz. Bir-biringizni yaxshi ko‘rmaguningizcha mo‘min bo‘lmassiz. Bir-biringizni yaxshi ko‘rsatadigan bir amalga dalolat qilaymi?” dedilar.

Odamlar: “Yo Allohning Nabiyi, u qaysi amal?” dedi.

“Orangizda salomni keng yoying”, dedilar”

 

Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi