Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Avgust, 2025   |   18 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:00
Quyosh
05:29
Peshin
12:33
Asr
17:23
Shom
19:30
Xufton
20:52
Bismillah
12 Avgust, 2025, 18 Safar, 1447

Moskva masjidi imomi yo'l harakatiga oid fatvoga munosabat bildirdi

09.06.2021   1588   2 min.
Moskva masjidi imomi yo'l harakatiga oid fatvoga munosabat bildirdi

Habaringiz bor, O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo hay'ati yo'l harakati xavfsizligiga rioya qilish haqida fatvoni e'lon qildi. Unga ko'ra, ruxsat etilgandan yuqori tezlikda harakatlanishi oqibatida ro'y bergan baxtsiz hodisa tufayli vafot etgan haydovchi shar'iy jihatdan haddidan oshgan va o'z joniga qasd qilgan maqomida hisoblanadi.

“Musulmon kishini yo'l harakati qoidalari, odob va madaniyatlariga amal qilishi kuzatuv kameralari yoki yo'l harakati havfsizligi bo'linmalari xodimlari nazorat qilayotgani uchun emas, balki amaldagi yo'l harakati qonun-qoidalariga amal qilish – Islom shariatining talabi deb e'tiqod qilgan holda bajarishi kerak. Shunda yo'lda yurish ham ibodatga aylanadi”, - deyiladi Fatvo hay'ati xabarida.

Bu bo'yicha "MK" Moskvaning tarixiy masjidi imomi Rufat Axmetjanovdan ushbu fatvoga izoh berishni so'radi.

– Bu qandaydir yangilik, deb ayta olmaymiz, – dedi imom. – Bir necha yil avval Birlashgan Arab Amirliklari ham shunga o'xshash xulosaga kelgan edi. Shaxsan men bunga to'liq qo'shilaman. Menimcha, tezlik chegarasini buzgan, qoidalarga zid mashinani haydagan odam qasddan o'z hayotini va boshqa odamlarning hayotini xavf ostiga qo'yadi. U o'z joniga qasd qilish bilan tenglashishi mumkin, chunki u nima qilayotgani anglagan holda bu ishga qo'l uradi.

Yana bir masala fatvoning hech qanday qonuniy kuchga ega emasligidir. Bu qonun hujjati emas, balki ilohiyotchilarning xulosalaridan biridir. Siz unga amal qilishingiz, amal qilmasligingiz mumkin. Din sizni yo'l qoidalarini buzmaslikka, yoki biror jazolashga majbur qila olmaydi. Buning uchun huquq-tartibot idoralari bor. Buni nima uchun qilmaslik kerakligini faqat inson ongiga etkazishga harakat qilishimiz mumkin.

Qur'onda olamlar Parvardigori: "O'zlaringizni o'ldirmanglar", deb ogohlantiradi. O'z joniga qasd qilish eng yomon gunohlardan biridir. Mo'min uchun esa yangi fatvo o'ylash uchun qo'shimcha sabab bo'lishi kerak. Masjidimiz ham vaqti-vaqti bilan bu mavzuni ko'tarib turadi".

Yo'llardagi o'limlarning ayanchli statistikasi bilan tanish bo'lganlar uchun toshkentlik musulmonlarning yangiligi ortiqcha ko'rinmaydi. Har holda, o'sha Amirliklarda yo'llarda yo'l politsiyasini zo'rg'a ko'rasiz. Musulmonlar ishonganidek, Alloh hamma narsani ko'rib turganida militsiya xodimlari va videokameralarga ehtiyoj yo'q. Shuning uchun qoidalarni buzmagan ma'qul.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Mashinada qoldirilgan buyumlarning hukmi

04.08.2025   10753   1 min.
Mashinada qoldirilgan buyumlarning hukmi

Savol: Men Turkiya davlatida avtomashinalarni yuvish xizmati (avtomoyka)da ishlayman. Ba’zan taksi haydovchilarining mashinalarini yuvganimizda ichida mijozlarning buyumlari va pullari tushib qolgan bo‘ladi. Shu pullarni o‘zimizga olsak bo‘ladimi yoki taksichiga berishimiz kerakmi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Mazkur buyum va pullar sizning ham, taksichining ham mulki emas, balki o‘z egasining mulkidir. Shuning uchun egasiga qaytarish lozim. Buning uchun siz topilmani taksichining o‘ziga qaytarib berasiz va u haqiqiy egalarini topish chorasini ko‘radi. Egasidan beruxsat ishlatib yuborishi gunoh hisoblanadi.

Zayd ibn Xolid al-Juhaniy roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim yo‘qolgan narsani tanitmay o‘ziniki qilib olsa, zalolatga ketuvchidir”, deganlar (Imom Muslim va Imom Ahmad rivoyat qilgan).

Hozirgi vaqtda unutib qoldirilgan buyumlarning egasini topishning turli yo‘llari mavjud. Unutib qoldirilgan narsalar buyum va pul singari chirib, aynib qolmaydigan narsalar bo‘lsa, egasi chiqqunicha o‘zida saqlab turadi va egasini topishga jiddiy kirishadi.

Egasini topishdan butkul umidi uzilgan vaqtda o‘zi muhtoj bo‘lsa, sadaqa o‘rnida o‘ziga ishlatishi, boy bo‘lsa, faqirlarga egasining nomidan sadaqa qilib yuborishi lozim bo‘ladi.

Keyinchalik egasi topilib qolsa, holatni tushuntiradi. Agar egasi rozi bo‘lsa, sadaqaning savobi unga bo‘ladi. Egasi rozi bo‘lmay, narsasini talab qilsa, qiymatini to‘lab beradi va qilingan sadaqaning savobi ana shu taksichining o‘ziga bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.