2024 yil 9 fevral' kuni Birlashgan Arab Amirliklarining Abu Dabi shahrida bo'lib o'tayotgan Musulmon donishmandlar kengashi yig'ilishida O'zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlari ushbu Kengashga qabul qilinganlari e'lon qilindi.
Musulmon donishmandlari kengashi raisi, Misr Arab Respublikasi Bosh imomi, al-Azhar majmuasi rahbari Shayx Ahmad Toyyib janoblari Shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlarini ushbu nufuzli kengash a'zoligiga qabul qilish haqidagi qarorni o'qib eshittirdi. Ahmad Toyyib janoblari o'z so'zida Markaziy Osiyo mintaqasida hozirgi kunda faoliyat olib borayotgan ko'plab ulamolar orasidan faqatgina O'zbekiston muftiysi a'zo qilinganiga alohida urg'u qaratdi.
Yig'ilishda ishtirok etayotgan dunyoning etakchi va taniqli ulamolari Shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlarini Musulmon donishmandlar kengashiga qabul qilinganlari tarixiy voqea bo'lganini ta'kidlab, yurtimizdagi diniy-ma'rifiy sohadagi islohotlarni yuksak e'tirof etdilar.
Allohga shukrki, O'zbekiston musulmonlari idorasining islom olami bilan aloqalari rivojlanib, ko'p tomonlama munosabatlar yo'lga qo'yildi. Ayniqsa, xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik o'rnatildi, turli davlatlar diniy idoralari bilan memorandumlar imzolandi, xorijdagi ilmiy konferentsiyalar, Qur'on musobaqalari va ko'rgazmalarda vakillarimiz munosib ishtirok etdi. O'z navbatida, taklif va tashabbuslarimiz musulmon dunyosi tomonidan qo'llab-quvvatlanib, nufuzli tadbirlar hamda anjumanlarga mamlakatimiz mezmonlik qildi.
Shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlarining Musulmon donishmandlar kengashiga qabul qilinganlari yurtimizda davlatimiz Rahbari rahnamoliklarida amalga oshirilayotgan keng ko'lamli diniy-ma'rifiy sohadagi islohotlarning yuksak e'tirofi bo'ldi.
Muftiy hazratlari o'z navbatida Kengash raisi Ahmad Toyyib janoblari, Bosh kotib Muhammad Abdussalom va a'zo ulamolarga bildirilgan ishonch uchun samimiy tashakkur aytdilar. Shuningdek, mushtarak maqsadlar bo'lmish Islom dini, musulmon ummatiga xizmat qilish, bashariyat muammolarini birgalikda hal etish, xalqlar manfaatlarini ta'minlash, tinchlik yo'lidagi muloqotlarni kengaytirish va ajdodlar merosini tadqiq etish borasida bor bilim-tajriba hamda imkoniyatlarni safarbar etishlarini ma'lum qildilar. Shuningdek, nufuzli Kengashga a'zolik sharaf bo'lish bilan birga katta mas'uliyat ekanini so'zladilar.
Ta'kidlash joizki, Shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlarining ushbu nufuzli tashkilotga a'zo bo'lishlari Alloh taoloning fazli hamda yordami bilan 35 yildan ziyod vaqt mobaynida Islom dini ma'rifatini keng yoyish va mo'min-musulmonlar ehtiyojini ta'minlashdagi sermahsul mehnatlari samarasidir.
Alloh taolodan Shayx Nuriddin Holiqnazar hazratlariga Musulmon donishmandlar kengashidagi faoliyatlarida ulkan muvaffaqiyatlar tilaymiz.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
"Li iylafi quraysh" surasi, Quraysh qabilasiga berilgan ne’matlarga urg‘u beradi.
Bu suraning nozil bo‘lishi sababini o‘rganganda, Allohdan yanada qo‘rqish hissi paydo bo‘ladi. Bu sura hayotdagi muhim muammolardan biri - ne’matga odatlanib, uni qadrsizlantirish haqidadir.
Alloh qurayshliklarni ikki mavsum - qish va yozdagi savdo safarlari orqali tirikchiliklarining yaxshi ketishiga odatlanib qolganliklari, lekin ular bu ne’matlarning haqiqiy Egasini tan olib, shukr qilmaganlarini aytadi.
Johiliyat davrida Quraysh qabilasi faqirlik va ocharchilikda yashagan, hayotlari juda nochor va qiyin bo‘lgan. Hattoki, qashshoqlik kuchayganida, ba’zilar o‘z oilasini olib, “xubo” deb atalgan joyga borishar va o‘sha yerda ochlikdan hammasi halok bo‘lguniga qadar qolishardi. Bu odat johiliyat davrida “i’tifar” deb nomlanar edi.
Makkaning katta tojirlaridan bo‘lgan Hoshim ibn Abdumanofga bir kuni Bani Mahzum qabilasining barcha a’zolari juda qattiq ochlikda qolib, halok bo‘lish arafasida ekani haqidagi xabar yetadi. U Allohning bayti Ka’baning xizmatida turgan odamlarning shunday qashshoqlik va o‘ta johilona ahvolda ekanliklaridan o‘kindi va qattiq g‘azablandi.
Shu sababdan Hoshim ibn Abdumanof bu yomon odatni o‘zgartirishga qaror qildi va quyidagilarni amalga oshirdi:
– Sizlar Allohning baytini xizmatida bo‘laturib butun arablarga o‘zingizni sharmanda qiladigan yomon odatlarni joriy qilgansizlar, dedi va bir qabilani bir nechta urug‘larga bo‘lib tashladi. Har bir urug‘dagi boy kishilardan o‘z qarindoshlari bilan mol-mulkini teng bo‘lishishni talab qildi. Shunday qilib, kambag‘al ham boy bilan teng bo‘ldi.
Shundan keyin u Quraysh qabilasiga tijorat usullarini o‘rgatdi va ularni yilda ikki marta tijorat safariga chiqish yo‘llarini belgilab berdi. Yozda meva-sabzavotlar savdosi uchun Shomga, qishda esa, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari savdosi uchun Yamanga safarlarini tashkil qildi.
Shunday qilib, Shom va Yamanning barakasi Makkaga olib kelindi va qurayshliklarning iqtisodiy holati yaxshilandi. Shu bilan birga, “i’tifar” odati ham yo‘q bo‘ldi. Biroq, vaqt o‘tishi bilan Quraysh qabilasi Allohning bu ne’matlariga shukr qilish o‘rniga, ularga odatlanib qoldi va ne’matni qadrlamay qo‘ydi. Ne’matga noshukurlik qilish – bu unga odatlanib, uni ne’mat deb bilmaslikdir.
Quraysh qabilasi Alloh tomonidan tushirilgan ne’matlarga odatlanib, uni qadrsizlantirgani uchun Alloh ularga bu surani tushirdi: "Mana shu Bayt (Ka’ba)ning Parvardigoriga (shukrona uchun) ibodat qilsinlar. Zero, U ularni ochlikdan (qutqarib) to‘ydirdi va xavfu xatardan omon qildi".
Homidjon domla ISHMATBЕKOV