Tobein olimlardan Abul Asvad ad-Dualiy hikoya qiladi: Hazrati Umarning xalifalik yillarining birida Madinaga borgandim. O'sha kunlarda Madinada bir kasallik paydo bo'lgandi, insonlar bir-birining ortidan o'layotgan edilar. Hazrati Umarning yonida o'tirgandim. Shu vaqt u erdan bir tobut ko'tardilar. Shu erda hozir bo'lganlar o'lgan odam haqida chiroyli so'zlarni so'zladilar. Shu chokda hazrati Umar: "Qabul bo'ldi”, dedi. So'ngra yana bir tobut ko'tarildi. Bu tobutdagi odam haqida ham chiroyli gaplarni aytdilar. Hazrati Umar yana: “Qabul bo'ldi”, dedi. Undan keyin uchinchi tobut ko'tarildi. Bu safar musulmonlar o'lgan odam haqida yomon gaplarni gapirdilar. Hazrati Umar yana: "Qabul bo'ldi”, dedi. Men undan ajablanib:
- Nima qabul bo'ldi, ey mo'minlarning amiri? - deb so'radim. Hazrati Umar bunday javob berdi:
- Men Rasululloh sollallohu alayhi va sallam o'rgatganlari kabi so'zladim. U zot bunday marhamat qilgan edilar: "Har qanday musulmon haqida to'rt kishi "yaxshi odam edi", desa Alloh uni jannatiga kiritadi". Shu gapni aytganlaridan keyin u zotga bir necha savollar bergan edik.
– Uch kishi uning yaxshi odam ekanini so'zlasa nima bo'ladi, yo Rasululloh?
– Uch kishining yaxshi deyishi hukmi ham shunday bo'ladi, - dedilar.
- Ikki kishi yaxshi desa-chi? - deb so'rashda davom etdik.
– Ikki kishining yaxshi deyishi ham shu hukmdadir, - dedilar. Keyin Payg'ambar alayhissalomdan bir kishining yaxshi deyishi-chi? deb so'rashdan hayo qildik.
«Sahobadan 101 xotira» kitobidan.
Nuqtayi nazar
Bugun yurtimizda 130 dan ortiq millat va elat hamda 16 ta konfessiya vakillari bag‘rikenglik tamoyili asosida tinch-totuv yashab kelmoqda. 2174 ta islomiy va 198 ta noislomiy diniy tashkilot faoliyat ko‘rsatapti. So‘nggi sakkiz yilda O‘zbekistonda jami 130 ta – 3 ta oliy va 1 ta o‘rta maxsus islom bilim yurti, 102 ta masjid hamda turli konfessiyaga taalluqli 24 ta noislomiy diniy tashkilot davlat ro‘yxatidan o‘tkazildi.
Joriy yil 25 fevral kuni qabul qilingan qonun asosida tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi bu borada amalga oshirilayotgan ishlarga huquqiy asos bo‘lib xizmat qilyapti.
Mazkur hujjat vijdon erkinligiga bo‘lgan huquq va O‘zbekiston dunyoviy davlat ekaniga oid konstitutsiyaviy qoidalarni ro‘yobga chiqarish hamda diniy sohadagi davlat siyosatining maqsadi, vazifalari, prinsip va ustuvor yo‘nalishlarini belgilab berdi.
O‘tgan qisqa vaqt ichida mamlakatimizda O‘zbekistondagi islom sivilizatsiyasi markazi, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Samarqandda Hadis ilmi maktabi, Buxoroda Mir Arab oliy madrasasi tashkil etildi.
2017 yilga qadar mamlakatimizda 3 ta oliy (1 ta islomiy, 2 ta noislomiy) hamda 9 ta o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasasi faoliyat yuritgan. Bugun esa 16 ta diniy ta’lim muassasasi bor, ularning 6 tasi oliy o‘quv yurtidir.
Mazkur sohadagi ishlarni yanada rivojlantirish maqsadida Prezidentimizning joriy yil 21 apreldagi "Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmoni nafaqat diniy-ma’rifiy soha, balki keng jamoatchilik tomonidan ham mamnuniyat bilan kutib olindi.
Sodiq Toshboyev,
Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi
Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 25 aprel, 84-son