2021 yil birinchi choragida O'zbekistonda yangi tug'ilgan o'g'il bolalarga Muhammadali, qizlarga esa Soliha ismi eng ko'p qo'yilgan.
Shu yil yanvar'-mart oylarida 5 236 nafar o'g'il bolaga Muhammadali, 5 114 nafar qizga Soliha ismi berilgan.
Ma'lum bo'lishicha, joriy yilning uch oyida 91 067 nafar o'g'il bola va 84 837 nafar qiz bolaga tug'ilganlik haqida guvohnoma berilgan.
DHA matbuot xizmati ma'lumotiga ko'ra, joriy yilda qizlarga Soliha ismidan tashqari Muslima (2 969), Shukrona (2 252), Imona (1 913), Farzona (1 423), Mubina (1350) ismlari ham ko'p qo'yilgan.
O'g'il bolalar ismining top 5 taligida esa Muhammadalidan tashqari Muhammad (2 997), Abdulloh (2 711), Mustafo (2 333), Imronbek (2 062) ismlari ham bor.
Muhammadali va Soliha ismlari 2019 va 2020 yillarda ham O'zbekistonda eng ko'p qo'yilgan ismlar bo'lgan. Jumladan, 2020 yilda 19 383 nafar o'g'il bolaga Muhammadali, 18 616 nafar qizga Soliha ismi berilgan.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Luqmoni Hakim o‘z o‘g‘illariga qilgan nasihatlari Qur’oni karimda keltiriladi.
Nasihatning eng birinchisi – shikrdan qaytarish.
“Ey, o‘g‘ilcham! Allohga shirk keltirmagin! Chunki shirk ulkan zulmdir” (Luqmon surasi, 13-oyat).
Shirk eng og‘ir zulm, eng qabih jaholat va eng katta gunoh sanaladi.
Nasihatning ikkinchisi – ota-onaning haqqini ado etish.
“Agar ular (ya’ni ota-onang) seni o‘zing bilmagan narsalarni Menga sherik qilishga zo‘rlasalar, u holda ularga itoat etma! Ularga (garchi kofir bo‘lsalarda) dunyoda yaxshi muomalada bo‘lgin” (Luqmon surasi, 15-oyat).
Ota-ona hatto mushrik bo‘lsalar-da, ularga qo‘pol munosabatda bo‘lmaslik talab etiladi.
Nasihatning uchinchisi – Alloh oshkor maxfiy har bir narsa bilib turuvchi Zot.
“Ey, o‘g‘ilcham! Shubha yo‘qki, agar xantal (o‘simligining) urug‘idek (yaxshi yoki yomon amal qilinadigan) bo‘lsa, bas, u (amal) biror xarsang tosh ichida yo osmonlarda yoki yer ostida bo‘lsa, o‘shani ham Alloh keltirur. Zero, Alloh lutfli va ogoh zotdir” (Luqmon surasi, 16-oyat).
Nasihatning to‘rtinchisi – namoz, amri ma’ruf, nahyi munkar va sabr.
“Ey, o‘g‘ilcham! Namozni barkamol ado et, yaxshilikka buyur va yomonlikdan qaytar hamda o‘zingga yetgan (balolar)ga sabr qil!...” (Luqmon surasi, 17-oyat).
Nasihatning beshinchisi – ochiq yuzli, shirin so‘zli, tavoze’li bo‘lish, kibrlanmaslik.
“Odamlarga (kibrlanib) yuzingni burishtirmagin va yerda kerilib yurmagin! Chunki Alloh barcha kibrli, maqtanchoq kimsalarni suymas” (Luqmon surasi, 18-oyat).
Nasihatning oltinchisi – baqir-chaqir qilmaslik.
“(Yurganingda) o‘rtahol yurgin va ovozingni past qilgin! Chunki ovozlarning eng yoqimsizi eshaklar ovozidir” (Luqmon surasi, 19-oyat).
Davron NURMUHAMMAD