«Keyingi paytda sahnaga chiqqan aqidaviy ixtiloflar sababi ko'p o'ylantirayotgan va qiynayotgan edi.
Musulmonlarni bo'laklarga bo'lib tashlayotgan bu ko'rinish meni qattiq iztirobga solib, uning sabablari va muolajalari haqida jiddiy izlanayotgan edim. Va bular natijasida ayrim xulosalarga kelgan ham edim.
Bugun ana shu xulosalarimni to'ldiradigan qimmatli jumlalarni uchratdim. Ular marhum shayx Muhammad Said Ramazon Butiyning «Tavhidiy mazhablar va zamondosh falsafalar» kitoblaridagi quyida keltiradiganim satrlar edi», deydi ustoz, Islom olimi Mubashshir Ahmad domla.
Quyida ushbu iqtibosni keltirib o'tamiz:
«Agar aqida asoslari qalbiy taslimiyat bilan himoyalangan va asl insoniy fitrat to'siqlari bilan o'ralgan bo'lsa, odatda nafsning tashidan keladigan tashvish va shubhalar aqlni egallamagan bo'lsa, ixtilof omillaridan biror narsa bunday holdagi kishi ongiga kirib kela olmaydi.
Ixtilof bir narsada chuqurlashish natijasida paydo bo'ladi. Chunki izlanish olib borayotgan kishi bunda aniq zohirdan zonniy botinga o'tgan bo'ladi.
Agar izlanuvchilar ana shunday botinga etib borishsa, ixtilof qilishdan omonda bo'lishmaydi. Chunki bunda dalillarning ko'pi zonniy bo'ladi. Bu esa, ittifoqqa erishishga yo'l bermaydi.
Qalbiy taslimiyat egalari esa ixtilofga o'rin bermaydigan zohirdan boshqa tomonga o'tib ketishmaydi.
Zero, ular zohirning ortida bo'lgan noaniqlik va muammolarga e'tibor qaratishmaydi. Masalani mushohada qilishdan ko'z yumishadi va fikriy taammul eshiklarini yopishadi.
Ishni Alloh azza va jallaga taslim etishadi. So'ng, asosiy o'q tomir va ravshan kulliy zohirni mahkam tutishga qaytishadi. Bunda hech qanday xilofga o'rin qolmaydi.
Bu ilk davrlardagi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ashoblarining holatlari edi. Agar holat mana shunday davom etganida musulmonlar safiga ixtilof sizib kirmagan va turli mazhab-firqalar paydo bo'lmagan bo'lar edi».
(Shayx Muhammad Said Ramazon Butiyning «Al-mazohibut tavhidiyya val falsafotul muosira» kitoblaridan, 45-46 betlar. «Dorul-fikr» nashriyoti, 2008-y.)
Bu iqtibosdan ma'lum bo'lyaptiki, agar musulmon Allohning borligi va birligiga iymon keltirish bilan kifoyalanib, qolgan masalalarni Allohga taslim eta olsa, ixtiloflardan omonda bo'lar ekan.
Mubashshir Ahmad
Bugun, 25 iyun kuni Indoneziya haj va umra asossiatsiyalarining doktor Muslim Iskandar boshchiligidagi vakillari O‘zbekiston musulmonlari idorasida bo‘lishdi. Mehmonlar bilan diniy idora raisining birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov uchrashuv o‘tkazdi.
Sakkiz nafar delegatsiya a’zolari: Doktor Muslim Iskandar, Asip Bisma Supriatna, Zaid Muslim Iskandar, Mustain Xattob, Muhammad Atsir Abdulaziz, Jannatul Ma’vo, Muhammad Iqbol hamda Hilman Parifiy birma-bir o‘zlarini tanishtirib, “Umra +” loyihasini o‘rganish maqsadida 3400 ta turfirma nomidan vakil bo‘lib kelishganini bildirishdi.
Uchrashuv avvalida Homidjon domla mehmonlarni tashrif bilan qutlab, kelganlari uchun minnatdorlik bildirdi. So‘nggi yillarda yurtimizda diniy-ma’rifiy, turizm va boshqa sohalarda bo‘layotgan yangilanishlar haqida aytib o‘tdi. Xususan, 2017 yilda tamal toshi qo‘yilgan Islom sivilaziyasi markazi, qayta bunyod etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi, Hazrati Imom dahasida olib borilayotgan bunyodkorlik ishlariga to‘xtaldi.
O‘z navbatida delegatsiya rahbari Muslim Iskandar ularga bu taklifni bildirgan “Real Dreams” sayyohlik firmasidan minnatdor ekanliklarini aytib, O‘zbekiston haqida juda ham ijobiy taassurotlarda ekanini ta’kidladi. Birgina Toshkent shahridagi o‘rganishlari natijasida O‘zbekistonda ziyorat turizmi sohasi istiqbolli ekani, hali Samarqand, Buxoro, Xiva kabi qadim va navqiron shaharlarni ham borib ko‘rishlarini, lekin hozirdanoq “Umra +” loyihasi juda istiqbolli ekaniga amin bo‘lganini bayon etdi.
Delegatsiya a’zosi, “Kasturi” birlashmasi rahbari Muhammad Atir 2017 yilda ham O‘zbekistonga kelganini, o‘sha payt bilan oradan o‘tgan qisqa vaqtdagi ulkan o‘zgarishlardan hayratda ekanini aytib, bu ishlar yurtning allamolariga, ilmiy-ma’rifiy merosga bo‘lgan e’tiboridan darak ekaniga urg‘u berib o‘tdi.
Shuningdek, delegatsiyaning boshqa a’zolari – Indoneziyaning “Amphuri”, “Hagatama”, “NRA Group Ltd.” “Jannatul Ma’wah”, “Himpuh” kabi minglab turfirmalarni birlashtirgan asossiatsiyalari rahbarlari ham musulmon sayyohlar e’tibori va oqimini O‘zbekistonga bemalol yo‘naltirish mumkinligini, bu xayrli ish ikki davlat uchun ham har tomonlama manfaat keltirishini ta’kidlashdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati