Sayt test holatida ishlamoqda!
05 May, 2025   |   7 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:45
Quyosh
05:15
Peshin
12:25
Asr
17:19
Shom
19:28
Xufton
20:52
Bismillah
05 May, 2025, 7 Zulqa`da, 1446

Ro'zadorga makruh bo'lgan amallar

11.04.2021   5873   3 min.
Ro'zadorga makruh bo'lgan amallar

Makruh amal – shariatda yomon ko'rilgan, nomaqbul va xunuk ish sanaladi. Ro'zadorga makruh bo'lgan amallar deyilganda, ro'zani buzmaydigan, ammo savobini kamaytiradigan, buzishga yaqin bo'lgan ishlar tushuniladi.

  1. Ro'zador saqich yoki shunga o'xshash narsani chaynashi makruhdir. Chunki, ko'rgan odam ro'zador emas ekan degan xulosaga keladi. Payg'ambarimiz salollohu alayhi vasallam “Kim Allohga va Oxirat kuniga imon keltirgan bo'lsa, o'zini shubhali o'ringa tashlamasin”, deganlar
  2. Ro'zador ayol yosh go'dagiga yoki bemorga ovqatni chaynab bersa bo'ladi. Bunda farzand ona sutiga to'ymaydigan bo'lsa hamda chaynab beriladigan taom bo'lsa joiz. Chaynamay ham ediriladigan taom bo'lsa, og'izga olib chaynab berish shart emas.
  3. Ayol kishi sho'rvani tatib ko'rishi makruhdir. Bu farz ro'zasida uzrsiz bo'lsa. Agar uzr sababli tatib ko'radigan bo'lsa, makruh hisoblanmaydi. Erning xulqi, fe'li yomon bo'lsa, uzr sanaladi. Farzdan boshqa, masalan nafl ro'zada xoh uzr bo'lsin, xoh uzr bo'lmasin, taomni tatib ko'rish joizdir. “Fathul qodir”da “kim bir narsani tatib ko'rsa, og'zi ochilmaydi, ammo makruh bo'ladi”, deyilgan. Hulosa qilinsa, farz ro'za tutayotgan ayol erining xulqi yomon bo'lmasa, taomning mazasini, tuzini tatib ko'rishi yaxshi emas.
  4. Kishi yog' yoki asalni sotib olayotganda yaxshisidan yomonini ajratib olish olish uchun uni tatib ko'rishi makruhdir.
  5. O'pish, ushlash va quchoqlash agar g'uslni vojib qiluvchi ishga sabab bo'lsa makuruhdir. Agar ro'zani buzuvchi ish sodir bo'lishidan qo'rqmasa, joiz deganlar.
  6. Hoh kunduzi, xoh kechki tomon bo'lsin, ro'zador xo'l yoki quruq misvokni ishlatsa bo'ladi. Ko'p ulamolar kuchli ehtiyoj va zarurat bo'lmasa, misvok qilish makruh, agar halqumga mazasi kelsa, ro'zani buzadi deganlar. Biz aytamiz: misvok xoh qurquq, xoh xo'l bo'lsin, xoh kunduzi xoh og'iz ochishga yaqin bo'lsin uni ishlatish joizdir. Chunki hadisda Payg'ambarimiz salollohu alayhi vasallam Oisha onamizdan qilingan rivoyatda: “Ummatimga mashaqqat bo'lmaganida, ularni har namozda misvok qilishga buyurar edim”, deb aytganlar. Sahobalar ham Payg'ambarimizni ro'zadorlik holatlarida ko'p marotaba misvok qilayotganlarini rivoyat qilganlar. 
  1. Halqumga yutmay boshi va yuzidan salqinlanish maqsadida suv quyish, xo'l lattaga o'ranib olish joiz. Tahoratdan boshqa o'rinda esa, og'izga suv olib chayish makruhdir.
  2. Tahorat asnosida og'iz va burunni mubolag'a qilib chayish ham makurhdir.
  3. Zuluk va shunga o'xshash narsa vositasida ko'p qon oldirib tanani zaiflashtirish.

       10. Ikki-uch kun iftorliksiz ulab ro'za tutish

Ko'zga surma qo'yish makuruh emas. Ya'ni ro'zaga ziyon bermaydi.

“Fatava Sirojiya” va “Fathu babi inaya” kitoblari

asosida N.Saidakbarova tayyorladi

RAMAZON-2021
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Xivada zamonaviy "Arda Xiva" majmuasi ochildi

02.05.2025   3046   4 min.
Xivada zamonaviy

 

Xorazm viloyatining turizm salohiyatini yuzaga chiqarish bo‘yicha qilinayotgan ishlar katta natija bermoqda, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri. 
 

Davlatimiz rahbari matbuot xizmati ma’lumotiga ko‘ra, buni hududga xorijiy sayyohlarning tashrifi yetti-sakkiz yil oldingi davrga nisbatan 30 barobar ko‘payganida ham ko‘rish mumkin. Sohadagi o‘zgarishlar hisobiga viloyat turizm xizmatlari eksporti 2017 yildagi 7 million dollardan o‘tgan yilda 380 million dollarga yetdi.

 

Sir emas, ilgari hudud turizmi haqida gapirilganda ko‘pchilik faqat Ichan qal’ani hayoliga keltirar edi. Keyingi vaqtlarda bu boradagi qarashlar butunlay o‘zgardi. Sayyohlar uchun qirqdan ortiq turistik yo‘nalishlar ishlab chiqildi va ularning umumiy soni yuztaga yetdi.

 

Endi bu yerda yana bir noyob majmua – "Arda Xiva" bor. Uning ochilishi Xorazm viloyatiga Prezident tashrifining muhim voqeasi bo‘ldi.

 

Majmua qadim kent ichra yana bir betakror shaharni eslatadi. Mazkur maskan o‘zida tarix va bugunni uyg‘unlashtirgan me’moriy yechimi bilan noyob loyiha sanaladi.

 

"Arda Xiva" hududdagi 25 gektarlik past unumli, sho‘rxok maydonda qurildi. Uning bir tomoni 150 gektarlik G‘ovuk ko‘lga tutashib ketgani, bu maydonlarda esa yashil hududlar tashkil etilayotgani loyihani sayyohlar uchun yanada jozibador ko‘rsatishga xizmat qiladi.

 

Davlatimiz rahbari majmua bo‘ylab yurib, bunyodkorlik ishlarini ko‘zdan kechirdi. Hunarmandchilik, badiiy va amaliy san’at ko‘rgazmalari hamda bozor rastalarini tomosha qildi.

 

Bu yerda sayyohlarga xizmat ko‘rsatish uchun barcha qulayliklar yaratilgan. Xususan, qadimiy shahar muhitini aks ettiruvchi binolar, jami ming o‘rinli 20 ta mehmonxona qurildi. Ochiq-yopiq akvapark va attraksionlar, uch ming o‘rinli amfiteatr va musiqali favvora barpo etildi.

 

Shuningdek, tarixiy qiyofadagi 11 ta hunarmand uyi, sharqona bozor, "Ko‘hna Urganch" muzeyi mehmonlar uchun qiziqarli bo‘ladi. Ikki kilometrlik kanalda qayiqda sayr qilish imkoniyati yana bir o‘ziga xos yangilik.

 

Beshta kinoteatr va konsert zali, ko‘plab restoranlar, zargarlik markazi, savdo do‘konlari va rastalari, suv moto-turizmi joyi hamda avtoturargoh zamonaviy talablarga mos tarzda qurilgan. Hududdagi barcha inshootlar uchun yagona sovitish va isitish tizimi barpo etilgan. Elektr energiyasi ta’minoti uchun quyosh panellari o‘rnatilgan.

 

Majmua yiliga uch million nafar tashrif buyuruvchini qabul qilish imkoniyatiga ega. Bu yerda ikki mingdan ziyod kishi ish bilan ta’minlanadi.

 

Ichan qal’a tarixiy bo‘lsa, "Arda Xiva" Xorazmning zamonaviy "tashrif qog‘ozi" bo‘ladi.

 

Davlatimiz rahbari shu yerda xorazmlik yoshlar bilan samimiy muloqot qildi.

 

- Har qanday zaxira, yerosti boyliklari qachonlardir tugaydi. Lekin bobolarimiz bizga shunday buyuk ma’naviy meros, ulug‘vor obidalar qoldirganki, ular asrlar davomida xalqqa xizmat qilib kelayapti. Biz mana shu boylikdan elimiz manfaati yo‘lida foydalanishimiz kerak. Ancha ishlar qilindi, lekin hali rejalar ham ko‘p. Men bu yo‘lda siz, yoshlarga ishonaman. Sizlar baland cho‘qqilarni ko‘zlab, shunga yarasha bilim olsangiz, zamonaviy kasblarning ustasi bo‘lsangiz, yuksak maqsadlarimizga albatta erishamiz, - dedi Prezident Shavkat Mirziyoyev.

 

Yoshlarning o‘qishdagi muvaffaqiyatlari, orzu-intilishlari haqida fikr almashildi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari