Arab davlatlari va Islom hamkorlik tashkiloti a'zolari rahbarlari G'azoda o't ochishni zudlik bilan to'xtatishga chaqirishdi.
Saudiya Arabistoni poytaxti Ar-Riyoz shahrida Arab davlatlari Ligasi (AL) va Islom hamkorlik tashkilotining (OIC) favqulodda qo'shma sammiti o'tkazildi. Tadbir G'azo sektoridagi vaziyatga bag'ishlandi.
Saudiya Arabistoni valiahd shahzodasi Muhammad bin Salmon G'azo sektoridagi jangovar harakatlarni zudlik bilan to'xtatish va barcha garovga olinganlarni ozod qilishga chaqirdi. U Arab davlatlari Ligasi va Islom hamkorlik tashkilotining qo'shma sammitida shu haqda gapirdi.
«Bu xalqaro hamjamiyat va BMT Havfsizlik Kengashining Isroil tomonidan xalqaro gumanitar huquqning qo'pol buzilishiga chek qo'yish va dunyoda qabul qilingan ikki tomonlama standartlarni ta'kidlashga qodir emasligini isbotlagan gumanitar falokat», dedi u.
Uning so'zlariga ko'ra, mintaqada tinchlikka erishishning yagona yo'li «Isroil ishg'oliga va noqonuniy aholi punktlariga barham berish, Falastin xalqining huquqlarini tiklash va 1967 yilgi chegaralarga qaytib, poytaxti Sharqiy Quddus bo'lgan davlat yaratishdir».
Sammitda so'zga chiqqan Falastin milliy ma'muriyati rahbari Mahmud Abbos AQSh ma'muriyatini Isroilga «muqaddas joylarni bosib olish, huquqbuzarlik va tahqirlashlarga chek qo'yish» uchun ta'sir o'tkazishga chaqirdi.
«Hech qanday harbiy echim qabul qilinishi mumkin emas, chunki ularning barchasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Biz G'azo sektori yoki G'arbiy Sohildan xalqimizni siqib chiqarishga qaratilgan har qanday urinishlarni qat'iyan rad etamiz», dedi Abbos.
Misr prezidenti Abdulfattoh as-Sisiy «G'azo sektorida zudlik bilan barqaror o't ochishni to'xtatishga» chaqirdi. O'z navbatida Eron prezidenti Ibrohim Raisiy Isroilni G'azo sektorida harbiy jinoyatlar va insoniyatga qarshi jinoyatlar sodir etishda aybladi.
Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo'g'an Isroil va Falastin o'rtasidagi mojaroning yakuniy echimiga erishish uchun xalqaro tinchlik konferentsiyasini chaqirish zarurligini aytdi.
«Bizga bir necha soatlik tanaffuslar emas, balki G'azo sektorida doimiy sulh kerak. Isroil tomonidan beayb odamlarning huquqi poymol etilishi xalqaro huquq doirasida jazolanishi lozim... Turkiya G'azo aholisiga gumanitar yordam berishda davom etadi», dedi u.
Shu bilan birga, Qatar amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniyning aytishicha, Doha garovga olinganlarni ozod qilish uchun vositachilik harakatlarini amalga oshirmoqda. Shuningdek, u tez orada sulhga erishilishiga umid bildirdi.
«O'tmishda xalqaro huquq va insoniy qadriyatlarni hurmat qilish zarurligi haqida ma'ruza o'qigan ko'plab odamlar va davlatlar hozir bu vahshiyliklarga nisbatan sukut saqlamoqda (...) Bu misli ko'rilmagan voqealar», dedi u.
Sammit yakunida tomonlar qo'shma bayonotni imzoladilar. Unda G'azodagi urushni to'xtatish uchun zudlik bilan xalqaro choralar ko'rish kerakligi ta'kidlangan.
"Makka bo‘lmaganida seni tashlab ketmas edim!!!"
Madina! Senga yillar talpingandik, sog‘ingandik, seni hajringdan ko‘z yoshlarimizni to‘kkandik. Seni sevmagan mo‘min bormi dunyoda, senga intilmagan muslim bormi dunyoda.
Seni goho tushlarimizda ko‘rardik, bu tushlardan hech-hech uyg‘ongimiz kelmasdi, seni nega yaxshi ko‘ramiz, seni nega yurakdan sevamiz!?
Chunki senda eng yaxshi ko‘rganimiz, suyukligimiz, sog‘inganimiz, seni sharaflantirgan Rasululloh alayhissalom borlar!
Chunki senda biz dunyoga kelmasimizdan turib bizni sog‘ingan, bizni yaxshi ko‘rgan Zot bordir.
Chunki senda, oxirga nafaslarida ham "ummatim, ummatim" deya g‘arib ummatlarini holidan tashvishlangan Zot bordir.
Yana senda, agar Rasululloh alayhissalom aytgan bo‘lsalar men hammasiga ishondim deya Siddiq maqomini topgan Zot bordir, Rasululloh alayhissalomni amakisi iymonga kelishini yaxshi ko‘rgan, Rasululloh sut ichganlarida chanqog‘i bosilgan Abu Bakr roziyallohu anhu bordir.
Yana senda, yurgan ko‘chasidan shayton qochgan, so‘zlarini Qur’on tasdiqlagan, "Umar xato gapirdi" deya olgan Amirul mo‘miniyn bordir.
Yana senda farishtalar hayo qilgan Zunnurayn Hazrati Usmon, vafoti Rasulullohni ko‘zlarini yoshlatgan o‘g‘li Ibrohim, qizlari Ummu Kulsum, Ruqayya, Fotima, Azvoju mutohharot onalarimizni va yana o‘n minga yaqin sahobani bag‘riga olgan Jannatul Baqe’ bordir.
Bizni yaxshi ko‘radigan, biz uni yaxshi ko‘radigan, Sayyidi shuhada Hazrati Hamzani bag‘riga olgan Uhud tog‘i bordir.
Yana senda, taqvo asosida barpo qilingan, unda o‘qilgan ikki rakaat namozga umrani savobi beriladigan Masjidil Qubo bordir.
Sendagi fazilatlarni sanasam tugamaydi. Senda sahobalarni izlari bordir, Rasulimizni hidlari bordir.
Allohga hamd bo‘lsinki, oshiq mahbubiga yetganidek seni visolingga yetdik, suyukligimiz jivoriga keldik, yaxshi ko‘rganlarimiz bo‘ylariga to‘ydik.
Sendan hech ketgim kelmaydi, Madina!
Chunki, “Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kimki Madinada vafot eta olsa, unda vafot etsin. Chunki, unda vafot etgan kishini shafoat qilaman” dedilar” (Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan Imom Termiziy rivoyati).
Madina! Makka bo‘lmaganida seni tashlab ketmas edim!!!
TII “Qur’on ilmlari” kafedrasi o‘qituvchisi Adham Yusupov