Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Yanvar, 2025   |   23 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:20
Quyosh
07:42
Peshin
12:40
Asr
15:47
Shom
17:31
Xufton
18:48
Bismillah
23 Yanvar, 2025, 23 Rajab, 1446

Saudiyada Arab-Islom qo'shma sammiti o'tkazildi – muhim iqtiboslar

13.11.2023   1990   3 min.
Saudiyada Arab-Islom qo'shma sammiti o'tkazildi – muhim iqtiboslar

Arab davlatlari va Islom hamkorlik tashkiloti a'zolari rahbarlari G'azoda o't ochishni zudlik bilan to'xtatishga chaqirishdi.

Saudiya Arabistoni poytaxti Ar-Riyoz shahrida Arab davlatlari Ligasi (AL) va Islom hamkorlik tashkilotining (OIC) favqulodda qo'shma sammiti o'tkazildi. Tadbir G'azo sektoridagi vaziyatga bag'ishlandi.

Saudiya Arabistoni valiahd shahzodasi Muhammad bin Salmon G'azo sektoridagi jangovar harakatlarni zudlik bilan to'xtatish va barcha garovga olinganlarni ozod qilishga chaqirdi. U Arab davlatlari Ligasi va Islom hamkorlik tashkilotining qo'shma sammitida shu haqda gapirdi.

«Bu xalqaro hamjamiyat va BMT Havfsizlik Kengashining Isroil tomonidan xalqaro gumanitar huquqning qo'pol buzilishiga chek qo'yish va dunyoda qabul qilingan ikki tomonlama standartlarni ta'kidlashga qodir emasligini isbotlagan gumanitar falokat», dedi u.

Uning so'zlariga ko'ra, mintaqada tinchlikka erishishning yagona yo'li «Isroil ishg'oliga va noqonuniy aholi punktlariga barham berish, Falastin xalqining huquqlarini tiklash va 1967 yilgi chegaralarga qaytib, poytaxti Sharqiy Quddus bo'lgan davlat yaratishdir».

Sammitda so'zga chiqqan Falastin milliy ma'muriyati rahbari Mahmud Abbos AQSh ma'muriyatini Isroilga «muqaddas joylarni bosib olish, huquqbuzarlik va tahqirlashlarga chek qo'yish» uchun ta'sir o'tkazishga chaqirdi.

«Hech qanday harbiy echim qabul qilinishi mumkin emas, chunki ularning barchasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Biz G'azo sektori yoki G'arbiy Sohildan xalqimizni siqib chiqarishga qaratilgan har qanday urinishlarni qat'iyan rad etamiz», dedi Abbos.

Misr prezidenti Abdulfattoh as-Sisiy «G'azo sektorida zudlik bilan barqaror o't ochishni to'xtatishga» chaqirdi. O'z navbatida Eron prezidenti Ibrohim Raisiy Isroilni G'azo sektorida harbiy jinoyatlar va insoniyatga qarshi jinoyatlar sodir etishda aybladi.

Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo'g'an Isroil va Falastin o'rtasidagi mojaroning yakuniy echimiga erishish uchun xalqaro tinchlik konferentsiyasini chaqirish zarurligini aytdi.

«Bizga bir necha soatlik tanaffuslar emas, balki G'azo sektorida doimiy sulh kerak. Isroil tomonidan beayb odamlarning huquqi poymol etilishi xalqaro huquq doirasida jazolanishi lozim... Turkiya G'azo aholisiga gumanitar yordam berishda davom etadi», dedi u.

Shu bilan birga, Qatar amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniyning aytishicha, Doha garovga olinganlarni ozod qilish uchun vositachilik harakatlarini amalga oshirmoqda. Shuningdek, u tez orada sulhga erishilishiga umid bildirdi.

«O'tmishda xalqaro huquq va insoniy qadriyatlarni hurmat qilish zarurligi haqida ma'ruza o'qigan ko'plab odamlar va davlatlar hozir bu vahshiyliklarga nisbatan sukut saqlamoqda (...) Bu misli ko'rilmagan voqealar», dedi u.

Sammit yakunida tomonlar qo'shma bayonotni imzoladilar. Unda G'azodagi urushni to'xtatish uchun zudlik bilan xalqaro choralar ko'rish kerakligi ta'kidlangan.

 

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

“Ya Haliymu ya Aliym, ya Aliyyu ya Aziym” duosining fazilati

15.01.2025   3753   3 min.
“Ya Haliymu ya Aliym, ya Aliyyu ya Aziym” duosining fazilati

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Mutorrif ibn Mus’ab aytadilar: “Men xalifa Mansurning huzuriga kirsam, u g‘amgin va xafa holatda ekan. Ayrim yaqin insonlaridan judo bo‘lgani sabab, hatto so‘zlashmay qo‘ygan ekan. U menga: “Ey Mutorrif! Men musibatga duchor bo‘ldim. Bu baloni Allohdan boshqa hech kim bartaraf qila olmas. Alloh bu musibatni daf qilishini so‘rashim uchun biron duo bormi? Men uni o‘qib yurardim”, dedi.

Men: “Ey mo‘minlarning amiri! Muhammad ibn Sobit menga Amr ibn Sobit al-Basriydan rivoyat qilib gapirib bergan. “Basralik bir kishining qulog‘iga pashsha kirib ketib, quloq pardasigacha yetib bordi. U og‘riqdan qiynalib, kechasiyu kunduzi uxlolmay qoldi. Shunda Hasanning yaqinlaridan bir kishi: “Sahoba Alo ibn Hazramiyning duolarini o‘qigin, chunki Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalari ushbu duoni sahroda va dengizda so‘rab duo qilganlarida, Alloh taolo ularni mashaqqatdan xalos qilgan”, deb aytgan edi, u kishi: “Alloh rahm qilsin, u qanaqa duo?” dedi. Shunda men u kishiga quyidagi rivoyatni aytib berdim:

“Alo ibn Hazramiyni Bahraynga yuborildi. U kishi sahroni yurib borarkan, juda qattiq chanqoq va suvsizlikdan o‘lar holatga keldi. Shunda u zot ulovdan tushdi va  ikki rakat namoz o‘qidi. So‘ngra: “Ya Haliymu, ya Aliym, ya Aliyyu, ya Aziym, isqinaa” (Ey Halim, ey Biluvchi, ey Oliy va ey Buyuk Zot, bizni suv bilan sug‘or, tashnaligimizni qondir) deb duo qilgandi, birdan qushning qanotiga o‘xshab ketadigan bulutlar paydo bo‘lib, gumburlay boshladi. So‘ngra yomg‘ir yog‘a boshladi, biz idish va meshkoblarimizni to‘ldirib oldik. Yo‘limizda davom etib, dengiz qirg‘ogidagi kichik ko‘rfazga yetib keldik. U yerda hech qimirlashni iloji yo‘q edi. Suzib ketishimiz uchun kemalarimiz ham yo‘q edi. U kishi ikki rakat namoz o‘qib: “Ya Haliymu ya Aliym, ya Aliyyu ya Aziym, ajiznaa” (Ey Halim, ey Biluvchi, ey Oliy va ey Buyuk Zot, bizni bu yerdan o‘tkazib yubor), deb aytdilar. So‘ngra otning tizginidan ushlab: “Allohning ismini aytib bu yerdan kechib o‘tinglar”, dedilar.

Abu Hurayra roziyallohu anhu: “Biz suvning ustidan yurib o‘tdik. Allohga qasamki, bizni na oyoqlarimiz, na mahsilarimiz va na oyoq kiyimlarimiz ho‘l bo‘lgan edi. O‘sha paytda qo‘shin to‘rt ming otliqdan iborat  edi”, deb aytdilar.

(Ibn Abu Dunyo, Lalkaiy va Ibn Abu Shayba musanniflarida ba’zi qisqartirish va qo‘shimchalar bilan rivoyat qilishgan).

Haligi qulog‘iga pashsha kirib ketgan kishi ham ushbu duoni o‘qigan edi, qulog‘idan pashsha chiqib, o‘z holiga keldi.

Xalifa Mansur ham qiblaga qarab, ushbu duo bilan so‘ray boshladi. Biroz fursat o‘tib, menga yuzlandi va: “Ey Mutorrif, Alloh mendagi g‘amni aritdi”,  deb ovqat keltirishlarini amr qildi va meni ham taklif etdi, birga o‘tirib tanovvul qildik.

“Yoqimsiz narsalarni bartaraf qilish va balo ofatdan qutulishda duoning ahamiyati” nomli kitobdan.

Biz ham hayotda qandaydir muammo va to‘siqlarga duch kelib: “Ya Haliymu ya Aliym, ya Aliyyu ya Aziym”, deb aytib, o‘sha muammoni ko‘tarishini Allohdan astoydil va chin ixlos bilan so‘rasak, insha Alloh U Zotning yordami bilan muammolardan xalos bo‘lamiz.