Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Avgust, 2025   |   19 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:02
Quyosh
05:30
Peshin
12:33
Asr
17:22
Shom
19:29
Xufton
20:50
Bismillah
13 Avgust, 2025, 19 Safar, 1447

Porso Buxoriyning yo'qolgan kutubxonasi qayta tiklanmoqda

21.03.2021   1579   2 min.
Porso Buxoriyning yo'qolgan kutubxonasi qayta tiklanmoqda

Qozoq, o'zbek, arab, fors, turk va boshqa turkiy tillarda so'zlovchi filolog, sharqshunos va islomshunos olim Akram Habibullayev 90-yillarda Yaman va Liviyada arab tili tarjimoni bo'lib ishlagan, so'ng Buyuk Britaniyadagi Oksford islomshunoslik markazida tadqiqotchi bo'lib ishlagan, deb xabar beradi "Karavan" gazetasi. Keyin AQSh universitetlarida ilmiy ish olib bordi, 2000 yilda o'sha erga olim oilasi bilan ko'chib bordi.

– Men hozirgi Turkiston viloyatining Qarnoq qishlog'ida tug'ilganman. Bobom dindor ziyoli inson va Qur'onni yoddan biladigan hofiz edilar. Unga Sovet davrida ta'lim berish taqiqlandi. Lekin u menga va boshqalarga muqaddas bitiklar, arab yozuvi haqidagi bilimlarni yashirincha o'qitdi. Sovet maktabiga borganimda Qur'onni biroz o'qib, arab yozuvini tushunishim mumkin edi", - deydi Akram Habibullayev.

Sinfdoshlar arab tilida so'zlashgan bolakayga "mulla" deb ta'na qildilar va bir muddat Akram til o'rganishdan voz kechdi.

Ammo mavzuga bo'lgan muhabbat o'z samarasini berib, 1978 yilda suhbatdoshimiz Toshkent Davlat universitetining Sharqshunoslik fakul'tetiga o'qishga kirdi va 1994 yilda arab she'riyati tarixi bo'yicha dissertatsiyasini himoya qildi.

– Boshqa sohalarga ham qiziqdim. Mening loyihalarimdan biri XV asr boshlarida Suriyani bosib olish paytida Amir Temur bilan uchrashgan arab tarixchisi, faylasufi Ibn Haldunning tarjimai holini o'rganishdir. Qozog'iston va O'zbekistonda chop etilgan bu buyuk shaxslarning suhbatlarini o'zbek va rus tillariga tarjima qildim", - deydi Akram Habibullayev.

Hozirda qozog'iston va o'zbekistonlik hamkasblar, Ashirbek Mo'minov va Shovosil Ziyodovlar bilan birgalikda olim tasavvuf shayxi, kollektsioner va kitobsevar Hoja Muhammad Porsoning yo'qolgan kutubxonasini tiklash bilan band. XII asr oxiridan XIX asr o'rtalarigacha mavjud bo'lgan bu talon-taroj qilingan kutubxonada fan, adabiyot, madaniyat va islom dinining barcha tarmoqlariga oid kitoblar saqlangan. Zarralardan olimlar o'sha davr qo'lyozmalarini tiklamoqdalar, kitoblarning ayrimlari Toshkent, Buxoro, Olma-ota, Moskva, Sankt-Peterburg, Frantsiya va Pokistonda topilgan.

2007 yildan boshlab olim Indiana shtatining Blumington kichik shaharchasida yashaydi va mahalliy universitetda professor-bibliograf bo'lib ishlaydi. Darvoqe, bu Qo'shma Shtatlardagi Markaziy Osiyoni o'rganish bo'yicha butun bir departament tashkil etilib, tegishli pedagog kadrlar, shuningdek, qozoq, o'zbek, qirg'iz, turkman va mintaqaning boshqa tillaridagi tarixiy, siyosiy va boshqa mavzulardagi adabiyotlarni taqdim etgan sanoqli universitetlardan biridir.

 

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Kasalikka qarshi ruqya

11.08.2025   3400   1 min.
Kasalikka qarshi ruqya

Onamiz Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam ruqya o‘qimoqchi bo‘lsalar, ko‘rsatgich barmog‘iga tupuklarini tekkizardilar. So‘ng uni tuproqqa bosar, barmoqqa yopishgan narsani bemorga surkab, ushbu duoni: “Bismillaahi, turbatu arzina, biriyqati ba’dinaa, yushfaa saqiymunaa, biizni Robbinaa” aytar edilar” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).


Duoning tarjimasi: “Yerimizning tuprog‘i, ba’zimizning tupugi, Robbimizning izni ila kasalimizga shifo ber”.


Imom ibn Qoyyim rahimahulloh: “Ushbu holat buni inkor etgan yoki uni masxara qilgan yoki e’tiqod qilmagani holda faqatgina tajriba qilib ko‘rgan kishigagina foyda bermaydi”, dedilar (“Fathul Boriy” dan).