Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Fevral, 2025   |   14 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:01
Quyosh
07:21
Peshin
12:42
Asr
16:12
Shom
17:57
Xufton
19:11
Bismillah
13 Fevral, 2025, 14 Sha`bon, 1446

MASJID VA JAMOAT

19.03.2021   2098   4 min.
MASJID VA JAMOAT

- Besh vaqt namozni jamoat bilan o'qish savoblimi yoki tanho o'qish savoblimi?
- Albatta, jamoat bilan o'qish savoblidir. Jamoat bilan o'qilgan namozning savobi yolg'iz o'qilgan namozdan yigirma etti daraja ziyodadir. Payg'ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) jamoatni tark etgan kishilarga dashnom berar edilar, shu sababdan namozni jamoat bilan o'qish sunnati muakkadadir.

- Jamoat hisoblanishi uchun necha kishi bo'lishi kerak?
- Imomdan boshqa bir kishi bo'lsa, jamoat bo'ladi. Lekin jamoat qancha ko'p bo'lsa, savobi shuncha ziyoda bo'ladi.

- Masjid bo'lmasa ham jamoat bo'ladimi?
- Imom bilan o'qilsa, qaysi erda o'qilsa ham jamoat bo'laveradi.

- Namozni masjidga borib o'qish zarurmi?
- Albatta, g'oyatda zarurdir. Uzr bo'lmagan holda har namozni masjidga borib o'qishga harakat qilmoq kerak.

- Masjidga kirganda va chiqqanda qaysi oyoqni avval qo'yish lozim?
- Masjidga kirganda avval o'ng oyoqni, chiqqanda esa chap oyoqni qo'yish kerak.

- Masjidga kirganda nima deb duo qilinadi?
«Allohumma iftahli abvaba rohmatik», deb duo qilinadi. Ma'nosi: «Ey Alloh, menga rahmating eshiklarini ochgin».

- Masjiddan chiqqanda nima deb duo qilinadi?
«Allohumma inni as'aluka min fazlikal 'azim», deb duo qilinadi. Ma'nosi: «Ey Alloh, albatta men Sendan ulug' fazlingni talab qilaman».

- Masjidga kirganda nima qilmoq kerak?
- Masjidga kirganda sunnat namozini va «Tahiyyatil masjid» (masjid haqiga), deb
nomlangan namozni o'qish lozim.

- Masjid ichida qanday o'tirish kerak?
- G'oyatda odob va tavoze' bilan o'tirish kerak. Dunyoviy hech bir ish qilmaslik, dunyoviy so'zlarni so'zlamaslik, o'ynamaslik va kulmaslik kerak. Aksincha, mumkin qadar zikrda, tasbehda, duoda bo'lish, Qur'on o'qib o'tirish yo nafl namozga mashg'ul bo'lish lozim.
Masjid ichida tuflamaslik va burunni qoqmaslik, masjid Allohga ibodat qiladigan joy, deb g'oyatda sidqidildan e'tiqod qilib o'tirish lozim. Sarimsoqpiyozga o'xshash badbo'y narsalarni eb masjidga kirish makruhdir.

- Imom bomdod namozining farzini o'qiyotganda etishgan kimsa ikki rakat sunnatni o'qiydimi yoki o'qimaydimi?
- Farzning oxirgi rakatiga etishish mumkin bo'lsa, masjidning bir tarafida sunnatni tezroq o'qib, undan so'ngra imomga ergashgan ma'qul. Agar sunnatni o'qigan holda farzning oxirgi rakatiga etishmaydigan bo'lsa, sunnatni o'qimaydi, balki tezlik bilan imomga ergashadi.

- U qolgan ikki rakat sunnatni farzni o'qigandan keyin qazo qiladimi?
- Qazo qilmaydi, qolgan holicha qoladi.

- Imom peshin namozining farziga kirishgan paytda etishgan kishi nima qiladi?
- Tezlik bilan imomga ergashadi, sunnatga mashg'ul bo'lmaydi.

- Farzni o'qigandan so'ng to'rt rakat sunnatni qazo qiladimi?
- Farzdan so'ng o'sha to'rt rakat sunnatni qazo qiladi, keyin ikki rakat o'qiydi.

- Bir kishi masjidga kirib peshin namozining to'rt rakat sunnatini o'qishga kirishganda muazzin iqomat aytib takbir tushirsa va imom farzni o'qishni boshlasa, u kishi nima qiladi?
- Boshlangan namozni ikki rakat qilib salom berib, naflga qoldirib, tezlik bilan imomga ergashadi. Imom bilan farzni o'qigandan so'ng to'rt rakat sunnatni avval qazo sifatida o'qib, so'ng ikki rakatni o'qiydi.

- Peshin namozining to'rt rakat sunnatidan uch rakatini o'qigandan so'ng muazzin iqomat aytsa, nima qiladi?
- U vaqtda to'rt rakatni tamom qilib, imomga ergashadi. Farzdan so'ng to'rt rakat sunnatni qazo qilish lozim emas.

"Ibodati islomiya"dan.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Bir hadis sharhi: Banda diniga yetkazadigan eng katta zarar

12.02.2025   4209   2 min.
Bir hadis sharhi: Banda diniga yetkazadigan eng katta zarar

Ka’b ibn Molik al-Ansoriy roziyallohu anhu rivoyat qiladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar: "Qo‘ylar ichiga qo‘yib yuborilgan ikki och bo‘ri yetkazgan zarar, bir insonning mol-dunyo va obro‘-e’tiborga hirs qo‘yishi diniga yetkazgan zararchalik katta bo‘lmaydi" (Termiziy va Ahmad rivoyat qilgan).

Hadis sharhi:

Nabiy sollallohu alayhi vasallam o‘z ummatiga haqiqatni tushuntirish, ularga ta’lim berish uchun go‘zal usul bilan misollar keltirar edilar. Ushbu hadisda ham Nabiy sollallohu alayhi vasalam bir misol keltirdilar. Bu orqali insonning mol-dunyo va obro‘-e’tiborga bo‘lgan haddan tashqari hirs qo‘yishidan kelib chiqadigan zararning ko‘lamini bayon qilganlar.
U zot sollallohu alayhi vasalam deydilar: "Qo‘yib yuborilgan ikki och bo‘ri", ya’ni ular ochlikdan qiynalgani uchun erkin qo‘yib yuborilsa, "qo‘ylar orasiga", ya’ni podaga kirib qolsa, unda bo‘rilarning hujumi tufayli qo‘ylardan faqat juda oz qismi omon qoladi, aksariyati halok bo‘ladi. "Yetkazgan zararchalik katta bo‘lmaydi", ya’ni bu zarar bo‘rilar qo‘ylarga yetkazadigan zarardan kam emas, balki unga teng yoki undan ham ko‘proq bo‘lishi mumkin.


"Bir insonning mol-dunyo va obro‘-e’tiborga hirs qo‘yishi diniga yetkazgan zarari" ya’ni insonning mol-dunyo va obro‘-e’tibor izlashga bo‘lgan haddan tashqari hirsining diniga yetkazadigan zarari, och bo‘rilar qo‘ylarga yetkazadigan zarardan ham kattaroqdir. Chunki mol-dunyo hirsiga berilgan kishi uni qanday yo‘l bilan topayotganiga beparvo bo‘lib qoladi, halol-haromga ham ahamiyat bermaydi.
Shuningdek, mol-dunyoga hirs qo‘yish mashhurlik va xo‘jako‘rsinni maqsad qilgan kishini shon-sharafga tashna qilib qo‘yadi. Yoki uni mansab, obro‘-e’tiborni istashiga olib keladi.
Ushbu hadisda mol-dunyo va obro‘-e’tiborga haddan tashqari hirs qo‘yishdan qattiq ogohlantirish bor. Chunki bu narsa insonning dinini barbod qiladi.
Hadis bizga mol-dunyo va shuhrat orqasidan quvish dinni qanday xavf ostiga qo‘yishini ko‘rsatadi. Inson bunday sinovlardan saqlanishi uchun qanoatli bo‘lishi, haromdan tiyilishi va obro‘ istashni emas, balki Allohning roziligini maqsad qilishi lozim.

Yunus Xo‘jamov,
Hadis ilmi maktabi talabasi.