Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Yanvar, 2025   |   10 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:32
Shom
17:16
Xufton
18:35
Bismillah
10 Yanvar, 2025, 10 Rajab, 1446

Musulmonlar bilan mashhur bo'lgan AQShdagi Michigan shtati

13.03.2021   1478   3 min.
Musulmonlar bilan mashhur bo'lgan AQShdagi Michigan shtati

2015 yilda Michigan shtatidagi oltita shahardan to'rttasi musulmonlardan iborat bo'lgan va Amerika tarixida ilk marotaba shahar kengashining ko'pchilik a'zolari musulmon bo'lgan.

Musulmon aholisi bilan mashhur bo'lgan Michigan hududi 2021 yilga kelib AQShning oltinchi yirik shtatiga aylandi (birinchisi Illinoys shtati).

Michigan shtatidagi Hamtramk - Shimoliy Amerikada va AQShda musulmonlar yashaydigan birinchi shahar hisoblanadi. 2010 yildagi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, shahar aholisi 22423 kishini tashkil etgan. Hamtramk Michigan shtatining eng gavjum shaharlaridan biridir.

Hamtramk yigirmanchi asrda Polsha-Amerika hayoti va madaniyatining markazi sifatida tanilgan edi, ammo so'nggi 30 yil ichida shaharga, ayniqsa Yaman va Bangladeshdan yangi muhojirlar kirib keldi. Natijada shahar tuzilishi tubdan o'zgarib ketdi.

1970 yilda aholining 90 foizi polshaliklar edi, ammo bugunga kelib Michigan shtatining boy hududlarida immigratsiya sabab aholining atigi 11 foizini polyaklar tashkil etadi xolos.

Bugungi kunda Hamtramk shahri ko'plab muammolardan aziyat chekmoqda. Shaharda bir nechta avtomobil' ehtiyot qismlari ishlab chiqaradigan zavodlarning yopilishi bir necha yuzlab aholining ishsiz qolishiga olib keldi. Iqtisodiy vaziyat aholining taxminan 49,1% statistik mezonlarga ko'ra, kambag'al deb tasniflangan. Oqibatda bu Hamtramkni Michiganning eng qashshoq shahriga aylantirdi.

Freep ma'lumotlar bazasida yozilishicha, hozirda polyaklardan keyin bosniyalik musulmon muhojirlar shaharda eng ko'p evropalik immigrantlarni tashkil qiladi. 2015 yilda Hamtramk shahar kengashining oltitasidan to'rttasi musulmon bo'lgan va Amerika tarixida birinchi marta shahar kengashlarining ko'pchiligi musulmon bo'lgan. 

Keyingi migratsiya to'lqinlariga albanlar, makedoniyaliklar va ukrainlar kirgan. 2001 yilga kelib Bangladesh, Bosniya va Iroqdan ko'plab xaldey nasroniylari shaharga ko'chib kelishdi. 2011 yilga kelib, Hamtramk aholisining taxminan beshdan bir qismini osiyolik tashkil etardi. (Janubi-g'arbiy osiyoliklar bundan mustasno). 2003 yildan beri Hamtramk shahrida 30 dan ortiq tillarda so'zlashuv jarayoni amalda va aholi to'rtta dinga amal qilib kelmoqda. Islom, nasroniylik, hinduizm va buddizm.

2000 yillarda shaharda rasmiy ravishda faoliyat olib yuritayotgan masjidda azon chaqirilishi uchun shahar kengashidan ruxsat so'ralgan. Biroq musulmonlar va diniy faollar masjidni qo'llab-quvvatlasa-da, ba'zi dinga qarshi faollar bu da'vatga qarshi chiqishdi. 2004 yilda shahar kengashi bir ovozdan masjidlarda azonni ommaviy ravishda efirga uzatish huquqini berdi va AQShning kam sonli shaharlaridagi masjidda azon sadosi yangradi. Ayni paytda shaharda 4 ta masjid mavjud.

Hurshid Ma'ruf tayyorladi

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

10.01.2025   2193   2 min.
Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

G‘am-qayg‘usiz hayotni kutib yashayotgan qizga «Siz kutayotgan kun bu dunyoda hech qachon kelmaydi», deb aytish kerak.

Alloh taolo «Biz insonni mashaqqatda yaratdik», degan (Balad surasi, 4-oyat).

Bu hayot – g‘am-tashvishli, azob-uqubatli, mashaqqatli hayotdir. Mo‘min odam buni juda yaxshi tushunadi. Bu dunyoda qiynalsa, azob cheksa, oxiratda albatta xursand bo‘lishini biladi. Inson mukammal baxtni faqatgina oxiratda topadi. Shuning uchun ulug‘lardan biriga «Mo‘min qachon rohat topadi?» deb savol berishganda, «Ikkala oyog‘ini ham jannatga qo‘yganida», deb javob bergan ekan.

Allohning mehribonligini qarangki, oxirat haqida o‘ylab, unga tayyorgarlik ko‘rish hayotni go‘zal qiladi, qayg‘ularni kamaytirib, uning salbiy ta’sirini yengillatadi, qalbda rozilik va qanoatni ziyoda qiladi, dunyoda solih amallarni qilishga qo‘shimcha shijoat beradi, musibatga uchraganlarni bu g‘am-tashvishlar, azob-uqubatlar bir kun kelib, bu dunyoda bo‘lsin yoki oxiratda bo‘lsin, baribir yakun topishiga ishontiradi. Oxirat haqida o‘ylab, faqat solih amallar qilishga intilish insonni baxtli qiladi.

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: «Kimning g‘ami oxirat bo‘lsa, Alloh uning qalbiga qanoat solib qo‘yadi, uni xotirjam qilib qo‘yadi, dunyoning o‘zi unga xor bo‘lib kelaveradi. Kimning g‘ami dunyo bo‘lsa, Alloh uning dardini faqirlik qilib qo‘yadi, parishon qilib qo‘yadi, vaholanki dunyodan unga faqat taqdir qilingan narsagina keladi».

Alloh taolo faqat oxirat g‘ami bilan yashaydigan (oxirat haqida ko‘p qayg‘uradigan, har bir amalini oxirati uchun qiladigan) qizning qalbini dunyoning matohlaridan behojat qilib qo‘yadi. Qarabsizki, bu qiz har qanday holatda ham o‘zini baxtli his qiladi, hayotidan rozi bo‘lib yashaydi. Xotirjamlikda, osoyishtalikda, qanoatda yashagani uchun istamasa ham qo‘liga mol-dunyo kirib kelaveradi. Zero, Alloh taolo oxirat g‘amida yashaydigan, shu bilan birga, hayotiy sabablarni ham qilish uchun harakatdan to‘xtamagan kishining rizqini kesmaydi, uni ne’matlariga ko‘mib tashlaydi.

Ammo Alloh taolo bor g‘am-tashvishi dunyo bo‘lgan qizni faqirlar qatorida qilib qo‘yadi. Bunday qiz mol-dunyoga ko‘milib yashasa ham, o‘zini faqir, bechora his qilaveradi. Natijada dardi yangilanaveradi, dardiga dard qo‘shilaveradi, fikrlari tarqoq bo‘lib, iztirobga tushadi. Afsuski, shuncha yelib-yugurgani bilan faqat dunyoning ne’matlariga erisha oladi, oxiratda nasibasi bo‘lmaydi.

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.