Bugun, 10 mart kuni O'zbekiston musulmonlari idorasida internet kuzatuvchilari o'rtasida o'tkazilgan “Yil tanlovi – 2020” g'oliblarini taqdirlash marosimi bo'lib o'tdi. Unda O'zbekiston musulmonlar idorasi raisi o'rinbosari Ibrohimjon Inomov, Diniy idora mas'ul xodimlari, imom domlalar va mehmonlar qatnashdi.
Tanlov natijalariga ko'ra, “Eng obod masjid” va “Yil imomi” yo'nalishlari bo'yicha quyidagi ko'p ovoz olgan nomzodlar g'olib deb topildi.
“Eng obod masjid” yo'nalishi:
1-o'rin. Qoraqalpog'iston Respublikasi Nukus shahridagi “Imom Eshon Muhammad” jome masjidi;
2-o'rin. Horazm viloyati Urganch shahridagi “Oxun bobo” jome masjidi;
3-o'rin. Andijon viloyati Qo'rg'ontepa tumanidagi “Ramazon qori” jome masjidi.
“Yil imomi” yo'nalishi:
1-o'rin. Andijon viloyati Baliqchi tumani “Oqqo'rg'on” jome masjidi imom-xatibi Rustamjon Hamidov;
2-o'rin. Toshkent shahar Olmazor tumani “Imom Termiziy” jome masjidi imom-xatibi Ishoqjon Begmatov;
3-o'rin. Namangan viloyati To'raqo'rg'on tumani “Qo'chqor ota” jome masjidi imom-xatibi Soliyev Muhammadjon.
Alloh taolo mukofotlarni muborak aylasin.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
1. Olimning to‘liq ismi sharifi Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Abu Mansur Moturidiy Samarqandiy Ansoriy.
2. Kamoliddin Bayoziyning tahqiqiga ko‘ra bu zotning nasabi ulug‘ sahobiy Abu Ayyub Ansoriyga borib taqaladi.
3. Abu Mansur Moturidiyning qaysi yilda tug‘ilgani aniq ma’lum emas. Ammo ustozi Muhammad ibn Muqotil Roziy hijriy 248 (milodiy 862) yilda vafot etgani aytilgan. Shunga ko‘ra, Abu Mansur Moturidiy hijriy 240 (milodiy 854) yildan oldin tug‘ilgani taxmin qilinadi.
4. Imom Moturidiy ko‘plab ustozlardan ta’lim olgan. Quyidagilar ularning eng mashhurlari:
5. Ushbu olimlar Imom Moturidiyni Imom Abu Hanifa rahimahullohgacha bo‘lgan sanadini bog‘lovchi ustozlar hisoblanadi.
6. Imom Moturidiyning shogirdlari uning ilimy merosini davom ettirib, bu ta’limotni rivojlantirganlar. Masalan:
7. Abu Mansur Moturidiy tafsir, usulul fiqh va aqoid kabi shar’iy ilmlarning turli yo‘nalishlari bo‘yicha asarlar ta’lif etgan.
8. Tafsir yo‘nalishi bo‘yicha “Ta’vilotu ahli sunna” nomli tafsir yozgan.
9. Usulul fiqh yo‘nalishida “Ma’xozush sharoi’” (Shar’iy hukmlar manbasi) va “Jadal” (Ilmiy bahslar) nomli ikkita kitob yozgan.
10. Ulamolar Abu Mansur Moturidiy aqoid ilmi bo‘yicha yozgan asarlarini o‘rganib chiqib, ularni uch turga ajratganlar:
11. Abdulhay Laknaviy “al-Favoidul-bahiya” asarida Imom Abu Mansur Moturidiyni mutakallimlar imomi va musulmonlarning to‘g‘ri aqidasini asoslab bergan buyuk alloma sifatida tavsiflaydi. Uning ta’kidlashicha, Imom Moturidiy benazir asarlar yaratib, botil aqida vakillarining buzg‘unchi g‘oyalariga raddiyalar bergan.
12. Ulamolar aytadilarki, Hujjatul Islom (Islom dini hujjati) deyilganda faqat Imom G‘azoliy tushunilganidek, Imomul hudo (to‘g‘ri yo‘lga boshlovchi) deyilganda ham faqat Imom Moturidiy tushuniladi.
13. Butun hayotini ilm ma’rifat o‘rganish va uni yoyish bilan o‘tkazgan Abu Mansur Moturidiy rahmatullohi alayh hijriy 333 (milodiy 945) yilda taxminan to‘qson besh yoshida Samarqandda vafot etgan va Chokardiza qabristoniga dafn etilgan.
14. 2020 yil O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi huzurida “Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi” tashkil etilgan.
15. Shuningdek, 2025 yil mart oyida Davlatimiz rahbari tomonidan buyuk olimga yuksak hurmat ifodasi o‘laroq “Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qaror qabul qilindi.