Ixlos nima degani? Inson qalbining top-toza, beg'ubor bo'lishi, niyatining musaffo, samimiy bo'lishidir. Bir insonning niyati buzuq bo'lsa, qusurli bo'lsa, boshqa bir maqsadi bo'lsayu, uni amalga oshirish uchun fitna va ig'volar qilsa, buning orasida yana bir yaxshi ishlar ham qilsa, ajabo, Alloh shu yaxshi ishlariga savob beradimi?.. Bermaydi? Alloh ixlosli insonning ibodatini qabul qiladi. Ibodatda va yo boshqa bir amalda ixlos bo'lmasa, qabul bo'lmas!
U holda qalbimizga ixlos indiramiz, toza musaffo qilamiz. Bu erda qusur, yomon niyat bo'lsa, bo'lmaydi. Shuning uchun «inson qalbini tozalashi kerak» deb aytiladi.
Tabiiy, qalbning tozalanishi – ichkariga xartum suqub, jildirjildir suv bilan yuviladigan bir narsa emas... Zotan, u erga xartum suqib bo'lmas. Har qancha kimyoviy ashyolar bilan yuvsang ham bo'lmas.
Zero, qalb bu – yurak degan bir parcha go'sht emas... Qalb deganimiz ko'ngildir... Ko'ngil toza bo'lishi kerak. Buning qayeriga xartum suqamiz, qayerini tozalaymiz?
Inson ko'nglining toza bo'lishi nimadir?.. Samimiy, ko'nglida yaxshilik barq urgan, har ishga yorug' bir orzular bilan kirishgan, tuyg'ulari toza, birovga kin, adovat saqlamaydigan... Qalbdagi mana shu boylikni IHLOS deymiz. Ixlos lozim!
Shuning uchun tasavvuf ulug'lari bir ixlosmand muridning qo'lini olarkan, uning ma'naviy tarbiyasini o'z elkasiga oladi: «Bu mening talabam, bu mening muridim, bu mening avlodim» deb uni bir tarbiyadan o'tkazadi. Bu tarbiyani tasavvuf tarbiyasi deymiz.
Endi har ustozning bir uslubiy tarbiyasi bor. Usta, masalan, shogirdini yoniga olib «farzandim, bolg'ani bunday ushla, bunday ur, shunday ursang mix qayriladi va hokazo» deb uqtiradi.
Har kasb-hunarning ustasi shogirdiga bir usul bilan bu kasbni muntazam ado etilishi sirlarini o'rgatadi.
Ustoz, domla, murshid, shayx muridini tarbiya qiladi. Murid nima degani?.. Istakli, xohlovchi inson degani... U nimani istaydi?..
– «Men Allohning sevikli quli bo'lmoqni istayman!», – deydi.
– «Mayli, men senga Allohning sevgili bir quli bo'lmoq yo'lini o'rgatayin!»,– deydi murshid, uning qo'lini olarkan...
Murshid muridining qo'lini olganidayoq uning botinidagi kamchilik-nuqsonlardan voqif bo'ladi. Dastavval uning nafsini tarbiya qilishga, nafsni engishni o'rgatishga harakat qiladi. O'zini-o'zi engishi kerak. Chunki bu tashqaridan bo'lmaydi. Masalan, ota-ona bolasini barkamol bo'lishini xohlaydi, tarbiya davomida gohida uni uradi ham deylik. Urmoq bilan tarbiyalab bo'lmaydi. Biroz ulg'ayganidan keyin bolada norozilik uyg'onadi, qarshilik ko'rsatadi, uydan qochadi...
Demak, urgan bilan bo'lmaydi. Norozilik insonning botinida, fitratida bo'ladi... Albatta buni tarbiyalashning usullari bor. Ya'ni, ko'nglida istak bo'lgan murid bir ruhoniy darajaga etishish uchun alohida bir tarbiyani boshidan o'tkazishi kerak. Buni tasavvufda «tasavvuf tarbiyasi», tariqatda «tariqat tarbiyasi» deymiz.
"Islom va axloq" kitobidan olindi
Rossiya Federatsiyasi hududida vaqtincha bo‘lib turgan fuqarolarimiz bilan doimiy muloqotni qo‘llab-quvvatlab turish, ularning haq-huquqlarini himoyalash, huquqiy ongini oshirish, ma’rifatini ziyoda qilish bo‘yicha suhbatlar o‘tkazish maqsadida O‘zbekiston delegatsiyasining Tatariston va Boshqirdistonga xizmat safari uyushtirildi.
Prezident Administratsiyasining topshirig‘i ijrosiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari O. Abdullayev boshchiligida yurtimizning Rossiya Federatsiyasidagi Favqulodda va Muxtor elchisi B.Asadov, Bosh konsuli M.Xayriddinov va bir qator tegishli tashkilotlar vakillaridan tashkil topgan delegatsiya tarkibida O‘zbekiston musulmonlari idorasi vakili Ibrohimjon Inomov ham ishtirok etdi.
Vatandoshlarimiz bilan “Ota-onani rozi qilish – farzandlik burchi”, “Halol kasb – baraka kaliti”, “Milliy va diniy qadriyatlarimiz”, “Oilada farzand tarbiyasi”, “Aqidada adashmaylik!”, “Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish odobi”, “Islomda bag‘rikenglik”, “Islomda vatanparvarlik tushunchasi” mavzularida suhbatlar o‘tkazildi. Har qanday diniy mavzudagi ma’lumotlar borasida O‘zbekiston musulmonlari idorasiga tegishli rasmiy internet tarmoqlardan foydalanish tavsiya etildi. Turli diniy oqimlardan ehtiyot bo‘lish zarurligi – ham shariat ko‘rsatmasi, ham zamon talabi ekani ta’kidlandi.
Rossiya musulmonlari markaziy diniy idorasi raisi, muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazrat delegatsiya a’zolarini qabul qilib, O‘zbekiston xalqiga mehri o‘zgacha ekanini bildirdi. Uchrashuv davomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining salomi esdalik hadyalari taqdim etildi. Muftiy Talgat Safa Tadjuddin hazrat mehmonlarni Diniy idora va uning qoshidagi Rossiya islom universiteti bilan tanishtirib chiqdi.
Xizmat safari davomida vatandoshlarimiz bilan bo‘lgan suhbatlarda bugun mamlakatimizda qilinayotgan ishlar to‘g‘risida to‘xtalinib, yurt tinchligi, xalq farovonligi va salomatligi, dinimiz ravnaqi yo‘lidagi islohotlar, yangiliklar haqida ham aytib o‘tildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati