Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Yanvar, 2025   |   10 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:32
Shom
17:16
Xufton
18:35
Bismillah
10 Yanvar, 2025, 10 Rajab, 1446

Hanafiy mazhabida fotihadan keyingi “omin” ovoz chiqarmasdan aytiladi

8.02.2024   719   2 min.
Hanafiy mazhabida fotihadan keyingi “omin” ovoz chiqarmasdan aytiladi

Barcha mujtahid ulamolarimiz nazdida fotihadan keyin “Omin” lafzini aytish sunnat hisoblanadi. Hanafiy, Molikiy mazhabida “Omin” lafzi ovoz chiqarmay aytiladi. Dalillar quyidagilardir:
1-chidan “Omin” lafzi duodir, ma'nosi ijobat qil, duoni qabul qil deganidir shundayki, qanday duo qilishni Alloh Ta'olo bizga o'rgatib oyatda aytadi:
U haddan oshuvchilarni sevmas. A'rof 55.
Hadisda:
Ichida maxfiy qilingan duo, tashqarisida qilingan 70 ta duoga teng keladi.
Muhaddis Ibn Hibbon o'zlarining sahihlarida marfu' xolda qilgan rivoyatida “Duoning yaxshisi - maxfiysidir” deyilgan. Demak Fotihadan so'ng “Omin” ichimizda aytsak yuqoridagi oyat va hadisga amal qilgan bo'lamiz.
2-chidan Abu Vayl roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi u zot aytadilar:
Ali va Ibn Mas'ud roziyallohu anhumlar, namoz ichidagi bismillahni, a'uzuni va “Omin”ni ham ovoz chiqarib aytmasdilar. Janobimiz bilan doimo birga yurgan bu ikkalovi sahobani “Omin”ni ovoz chiqarib aytmaganlari kuchli dalil hisoblanadi. Boshqa rivoyat Hazrat Umarni “Omin”ni ichida aytganlari ta'kidlangan.
Hanafiy ulamolari shu ma'nodagi boshqa sahobalardan rivoyatlar keltirganlar.
3-chidan “Omin” lafzi Qur'ondan emasligi hammamizga ma'lum, buning ustiga ushbu lafz arabcha ham emas. A'uzu billahi minash-shaytonir rojiym Qur'onda kelgan, bizga tilovat qilishdan oldin ta'avvuzni vojib qilgan. O'shanday bo'lsada A'uzuni namoz ichida maxfiy aytiladi. Nima uchun “Omin”ni ovoz chiqarib aytish kerak.
4-chidan namoz juda mashhur ibodat hisoblanadi. Janobimiz namoz farz bo'lgandan boshlab har kuni 5 vaqt namozni jamoat bilan o'qiganlar. Rasulimizni har o'qigan namozlari minglab kishilar tomonidan sinchkovlik bilan kuzatib borilgan. Agar “Omin”ni ovoz chiqarib aytish afzal bo'lganida, u – zot buni bayon qilgan bo'lardilar. Orada hech qanday shubha qolmagan bo'lardi. Ba'zan birinchi safdagilar eshitadigan qilib, ta'lim uchun past ovozda “Omin” deganlaridan boshqa hech bir dalil yo'q. Ayniqasa imomga iqtido qilib namoz o'qiyotganlarning “Omin”ni ovoz chiqarib aytganlari haqda hech qanday rivoyat ma'lum emas. Demak ixtilofga berilmaslik uchun yurtimiz musulmonlari ota-bobolarimiz yurgan xanafiy mazhabiga amal qilishlari lozim va lobuddir...

 

Namangan tumani "Mirzaboy Holto'raboy"

jome masjidi Akromov Kozimxon

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

10.01.2025   1468   2 min.
Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

G‘am-qayg‘usiz hayotni kutib yashayotgan qizga «Siz kutayotgan kun bu dunyoda hech qachon kelmaydi», deb aytish kerak.

Alloh taolo «Biz insonni mashaqqatda yaratdik», degan (Balad surasi, 4-oyat).

Bu hayot – g‘am-tashvishli, azob-uqubatli, mashaqqatli hayotdir. Mo‘min odam buni juda yaxshi tushunadi. Bu dunyoda qiynalsa, azob cheksa, oxiratda albatta xursand bo‘lishini biladi. Inson mukammal baxtni faqatgina oxiratda topadi. Shuning uchun ulug‘lardan biriga «Mo‘min qachon rohat topadi?» deb savol berishganda, «Ikkala oyog‘ini ham jannatga qo‘yganida», deb javob bergan ekan.

Allohning mehribonligini qarangki, oxirat haqida o‘ylab, unga tayyorgarlik ko‘rish hayotni go‘zal qiladi, qayg‘ularni kamaytirib, uning salbiy ta’sirini yengillatadi, qalbda rozilik va qanoatni ziyoda qiladi, dunyoda solih amallarni qilishga qo‘shimcha shijoat beradi, musibatga uchraganlarni bu g‘am-tashvishlar, azob-uqubatlar bir kun kelib, bu dunyoda bo‘lsin yoki oxiratda bo‘lsin, baribir yakun topishiga ishontiradi. Oxirat haqida o‘ylab, faqat solih amallar qilishga intilish insonni baxtli qiladi.

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: «Kimning g‘ami oxirat bo‘lsa, Alloh uning qalbiga qanoat solib qo‘yadi, uni xotirjam qilib qo‘yadi, dunyoning o‘zi unga xor bo‘lib kelaveradi. Kimning g‘ami dunyo bo‘lsa, Alloh uning dardini faqirlik qilib qo‘yadi, parishon qilib qo‘yadi, vaholanki dunyodan unga faqat taqdir qilingan narsagina keladi».

Alloh taolo faqat oxirat g‘ami bilan yashaydigan (oxirat haqida ko‘p qayg‘uradigan, har bir amalini oxirati uchun qiladigan) qizning qalbini dunyoning matohlaridan behojat qilib qo‘yadi. Qarabsizki, bu qiz har qanday holatda ham o‘zini baxtli his qiladi, hayotidan rozi bo‘lib yashaydi. Xotirjamlikda, osoyishtalikda, qanoatda yashagani uchun istamasa ham qo‘liga mol-dunyo kirib kelaveradi. Zero, Alloh taolo oxirat g‘amida yashaydigan, shu bilan birga, hayotiy sabablarni ham qilish uchun harakatdan to‘xtamagan kishining rizqini kesmaydi, uni ne’matlariga ko‘mib tashlaydi.

Ammo Alloh taolo bor g‘am-tashvishi dunyo bo‘lgan qizni faqirlar qatorida qilib qo‘yadi. Bunday qiz mol-dunyoga ko‘milib yashasa ham, o‘zini faqir, bechora his qilaveradi. Natijada dardi yangilanaveradi, dardiga dard qo‘shilaveradi, fikrlari tarqoq bo‘lib, iztirobga tushadi. Afsuski, shuncha yelib-yugurgani bilan faqat dunyoning ne’matlariga erisha oladi, oxiratda nasibasi bo‘lmaydi.

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.