Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Yanvar, 2025   |   10 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:32
Shom
17:16
Xufton
18:35
Bismillah
10 Yanvar, 2025, 10 Rajab, 1446

UCh MUBORAK OY DAVRI BOShLANDI

14.02.2021   2687   4 min.
UCh MUBORAK OY DAVRI  BOShLANDI

Rajab, Sha'bon, Ramazon – yangi bir
ma'naviy yuksalish davri

اعوذ بالله من اشيطان الرجيم
بسم الله الرحمن الرحيم
وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ


«Hamma-hammangiz birlikda Allohga tavba qilingizlar, ey mo'minlar, toki najot topgaysizlar» (24/Nur surasi, 31-oyat).


Hijriy 1442 yilgi Rajab oyining birinchi kuni bu gal milodiy 2021 yilning 13 fevral', shanba kuniga to'g'ri keldi; rajabning ettinchi kuni bu muborak oyning ilk jum'asidir. «Uch qutlug' oy» (rajab, sha'bon, ramazon) deb ataladigan bir nurli davr, ma'naviy xayr va baraka, fayz va fazilat mavsumi boshlandi.

Atoqli Naqshbaniya shayxi, marhum doktor, professor Mahmud As'ad Jo'shon hazratlari uy oylar kirib kelishi bilan bara insonlarni ogohlantirib, bu xushxabarni olamga yoyib, quytdagi so'zlarni aytar edilar:
“Biz bu yangi davrda o'zimizga qaytadan jilo berishimiz; kundan-kunga poklanib, yuksala-yuksala sha'bondan ramazonga komillik bilan o'tishimiz kerak; shunda – ham moddiy, ham ma'naviy-ruhiy jihatdan haqiqiy bayramga – iydi ramazonga erishamiz.

Ulug' orif zotlardan bo'mish hazrati Abdulqodir Giyloniy quddisa sirruhu (vafotlari hijriy 561, milodiy 1166) «Kunyatut-tolibiyn» nomli asarida yozadilar: «Rajab – tavba oyi; sha'bon – muhabbat oyi; ramazon esa qurbat va vuslat, ya'ni Haq taologa yaqinlik hosil qilish va etishish oyidir» .

Rajab gunoh ishlarni, zulm va jabrni tark etish; sha'bon solih amallar qilib, Alloh taologa sadoqatini ko'rsatish; ramazon esa haqiqat va huzur-halovatga erishish oyidir.

Rajab oyida sidqidildan qilingan tavba va solih amallar qabul bo'ladi; sha'bon oyida esa eski gunohlar avfu mag'firat qilinadi; ramazon oyida bandaga ilohiy ehson va ikromlar beriladi.

Shuning uchun ham, boshimizning toji, ko'zimizning nuri va ko'nglimizning sururi bo'lmish svevikli Payg'ambarimiz sollallohu alayhi va sallam bu uch oy haqida: «Rajab Allohning oyi, Sha'bon mening oyim, ramazon esa ummatimning oyidir» deb marhamat qilganlar. Hamma oylar ham Allohning oyidir. Lekin “Allohning oyi, mening oyim” deyilishi bu oylarning fazilati va qadr-qimmati yuksakligini bildirish uchundir.

Uluh vqaliylardan bo'lmish haxrati Zunnuni Misriy rahmatullohi alayh (vafoti hijriy 245, milodiy 859) aytadilarki: «Rajab urug' qadash oyi, sha'bon ungan ekinni sug'orish va parvarishlash oyi, ramazon esa o'rim-terim va hosilni yig'ishtirib olish oyidir».

Yilni bir daraxtga qiyoslaydigan bo'lsak, rajab o'sha daraxtning kurtak-yaproq chiqarishi; sha'bon gulga kirib, meva tugishi; ramazon esa pishib etilgan hosilning yig'ishtirib olinishidir.

Hulosa qilib aytganda, gunohkor, osiy, mujrim, g'ofil bandalarning egri yo'lni tark etib, to'g'ri yo'lga, botilni tark etib, haqiqatga, yomonlikni tark etib, yaxshilikka yuzlanishi, ya'ni tavbai nasuh qilishidir; ...Bandai ojizligini anglab, o'ylab ish qilishi, mas'uliyatni his etishi, aziz va jalil bo'lmish Rabbimiz Allohga mahbub va maqbul banda bo'lishga harakat qilishi... ...Namunai imtisolimiz, rahbarimiz Rasululloh janobimizga (sollallohu alayhi va sallam) xos xolis ummat bo'lishga intilishidir...

... Bu uch oy har yili takrorlanadigan buyuk bir imkon, bebaho fursat, eng maqbul onlar, oltin damlardir.

Bu muborak oyning har biri fazilatli kechalar bilan ziynatlangan: rajab oyining 26-kunidan 27-ga o'tar kechasi Me'roj kechasi, Sha'bonning 14-kunidan 15-ga o'tar kechasi Barot kechasi, muborak ramazonning 26-dan 27-ga o'tar kechasi Qadr kechasidir.
Ey aziz birodar, bu buyuk lutf, marhamatning qadriga eting! Tavba-tazarru mavsumini behuda o'tkazmang. Fursatni boy bermay, tanballik va g'aflatni quvib, g'ayratli bo'ling, Haq taologa yuzlaning. Uning keng marhamatiga talabgor, yo'lida qoim, zikrida bardavom bo'ling, chunki jami'i najot shundadir”.

 

Mirzo Kenjabek

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

10.01.2025   3171   2 min.
Siz kutayotgan kun hech qachon kelmaydi

G‘am-qayg‘usiz hayotni kutib yashayotgan qizga «Siz kutayotgan kun bu dunyoda hech qachon kelmaydi», deb aytish kerak.

Alloh taolo «Biz insonni mashaqqatda yaratdik», degan (Balad surasi, 4-oyat).

Bu hayot – g‘am-tashvishli, azob-uqubatli, mashaqqatli hayotdir. Mo‘min odam buni juda yaxshi tushunadi. Bu dunyoda qiynalsa, azob cheksa, oxiratda albatta xursand bo‘lishini biladi. Inson mukammal baxtni faqatgina oxiratda topadi. Shuning uchun ulug‘lardan biriga «Mo‘min qachon rohat topadi?» deb savol berishganda, «Ikkala oyog‘ini ham jannatga qo‘yganida», deb javob bergan ekan.

Allohning mehribonligini qarangki, oxirat haqida o‘ylab, unga tayyorgarlik ko‘rish hayotni go‘zal qiladi, qayg‘ularni kamaytirib, uning salbiy ta’sirini yengillatadi, qalbda rozilik va qanoatni ziyoda qiladi, dunyoda solih amallarni qilishga qo‘shimcha shijoat beradi, musibatga uchraganlarni bu g‘am-tashvishlar, azob-uqubatlar bir kun kelib, bu dunyoda bo‘lsin yoki oxiratda bo‘lsin, baribir yakun topishiga ishontiradi. Oxirat haqida o‘ylab, faqat solih amallar qilishga intilish insonni baxtli qiladi.

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: «Kimning g‘ami oxirat bo‘lsa, Alloh uning qalbiga qanoat solib qo‘yadi, uni xotirjam qilib qo‘yadi, dunyoning o‘zi unga xor bo‘lib kelaveradi. Kimning g‘ami dunyo bo‘lsa, Alloh uning dardini faqirlik qilib qo‘yadi, parishon qilib qo‘yadi, vaholanki dunyodan unga faqat taqdir qilingan narsagina keladi».

Alloh taolo faqat oxirat g‘ami bilan yashaydigan (oxirat haqida ko‘p qayg‘uradigan, har bir amalini oxirati uchun qiladigan) qizning qalbini dunyoning matohlaridan behojat qilib qo‘yadi. Qarabsizki, bu qiz har qanday holatda ham o‘zini baxtli his qiladi, hayotidan rozi bo‘lib yashaydi. Xotirjamlikda, osoyishtalikda, qanoatda yashagani uchun istamasa ham qo‘liga mol-dunyo kirib kelaveradi. Zero, Alloh taolo oxirat g‘amida yashaydigan, shu bilan birga, hayotiy sabablarni ham qilish uchun harakatdan to‘xtamagan kishining rizqini kesmaydi, uni ne’matlariga ko‘mib tashlaydi.

Ammo Alloh taolo bor g‘am-tashvishi dunyo bo‘lgan qizni faqirlar qatorida qilib qo‘yadi. Bunday qiz mol-dunyoga ko‘milib yashasa ham, o‘zini faqir, bechora his qilaveradi. Natijada dardi yangilanaveradi, dardiga dard qo‘shilaveradi, fikrlari tarqoq bo‘lib, iztirobga tushadi. Afsuski, shuncha yelib-yugurgani bilan faqat dunyoning ne’matlariga erisha oladi, oxiratda nasibasi bo‘lmaydi.

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.