Alloh taolo Qur'oni karimning ko'p o'rinlarida vaqt, zamon bilan qasam ichadi. Bu esa Alloh taolo nazdida vaqtning ulug'ligi va qadri balandligini anglatadi. Vaqt Alloh taolo tomonidan berilgan ulug' ne'matlardan biridir. Undan unumli foydalanib, har bir lahzasini mazmunli o'tkazsak, hayotimiz barakali bo'ladi. Behuda sarflangan vaqt egasiga afsus-nadomat olib keladi.
Muoz ibn Jabal roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Payg'ambarimiz alayhissalom aytdilar: “Qiyomat kuni bandaning qadami to'rt narsadan so'ralmaguncha o'rnidan jilmaydi: umrini qanday o'tkazgani, yoshligini nimalarga sarflagani, mol-mulkini qayerdan olib, qayerga sarflagani va ilmiga qanday amal qilgani haqida so'raladi” (Imom Tabaroniy rivoyati).
Bundan ko'rinib turibdiki, inson vaqtini sarflashda Alloh taolo oldidagi mas'uliyatini his qilmog'i kerak. Har bir musulmon vaqtning qadriga etib, uning har lahzasini dini, dunyosi va oxirati uchun manfaatli bo'lgan ishlar – ilm o'rganib, amal qilish, uni boshqalarga ham o'rgatish, haloldan rizq talab qilish kabilarga sarflamog'i lozim. Mo'minlar amiri Umar ibn Hattob roziyallohu anhu: “Hisob-kitob qilinmasingizdan avval o'zingizni sarhisob qiling. Amallaringiz o'lchanmasidan avval ularni tortib ko'ring”, der edilar.
Biz ham o'zimizni sarhisob qilyapmizmi? Vaqtimizni, umrimizni nimaga sarflayapmiz? Oxiratimiz uchun qanday amallar qilmoqdamiz?
Hozir nafaqat soatlarini, balki umrlarini turli xil kanallar, saytlarga kirib, bo'lar-bo'lmas o'yinlar, oldi-qochdi suhbatlar bilan behuda sovurayotgan yoshlar yo'q deysizmi? Oynai jahon qarshisidan jilmay, ketini ketiga ulab seriallar ko'rish bilan oltindan qimmat vaqtini zoye qilayotganlar kammi? Nahotki bizga omonat qilib berilgan umrimizning xazon bo'layotgani bizni tashvishlantirmasa? Axir ertaga buning hisob-kitobi bor. Kun kelib, umrimiz behudaga ketganini tushunib etganimizda kech bo'ladi.
Shunday ekan, hozirdanoq vaqtimizni, umrimizni yaxshi va xayrli amallarga sarflaylik. Buning uchun, avvalo, vaqtimizni to'g'ri taqsimlab, reja asosida ish ko'rmog'imiz lozim. Albatta, ishlarni rejalashtirishda eng zarurlaridan boshlash to'g'ri bo'ladi. Har kimning holati har xil: kimdir o'quvchi, kimdir shifokor, kimdir muallim, yana kimdir haydovchi va hokazo. Har birimiz o'z holatimizdan kelib chiqib, ayni paytda zimmamizda turgan eng zarur amallarni ado etishdan boshlaylik. Zarurati eng yuqorisidan zarurati oziga qarab bajarib boramiz. Shunda o'z-o'zidan befoyda narsalar kun tartibimizdan chiqib ketadi. Qarabsizki, vaqtimiz, umrimiz sekin-asta barakali bo'lib, ilgari ulgurolmagan ishlarimizga ham etarlicha vaqt topishimiz mumkin.
Ulug'bek QOBILOV,
Sirdaryo tumani “Ahmad ibn Malik”
jome masjidi imom-xatibi
“Islom Nuri” diniy-ma'rifiy gazetasining 2020-yil, 22-sonidan
Do‘stona va samimiy ruhda o‘tgan uchrashuvda Markaz rahbari O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan yurtimizda bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi haqida jumladan, Markaz doirasida amalga oshirilayotgan tadbirlar, barcha ilmiy va tashkiliy ishlar haqida ma’lumot berdi.
– O‘zbekiston Islom ilmi, fiqh va hadis sohasida yuksak merosga ega. Bu zaminda mashhur ulamolar, buyuk faqihlar, muhaddislar, mutafakkirlar va san’atshunoslar yetishib chiqqan, – dedi Islom uyushmasi bosh kotibi. – Ushbu merosning Islom olamidagi ahamiyati va dolzarbligini ko‘rsatishda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi muhim o‘rin tutadi. Bu yurtning taniqli va mashhur allomalari tufayli Islom sivilizatsiyasining asl mohiyati xususan, insonparvarlik va bag‘rikenglik qadriyatlari bugungi kunga qadar saqlanib qolgan. Mazkur megaloyiha bu boy merosni jahon hamjamiyatiga tanitishda asosiy ahamiyatga ega. Biz Butunjahon Islom uyushmasi nomidan ushbu sa’y-harakatlarni to‘liq qo‘llab-quvvatlaymiz. O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlar uchun namuna bo‘ladi. Markaz bilan hamkorlik qilishdan benihoyat mamnunmiz! – deya ta’kidladi Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa.
Uchrashuv davomida Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekistonda olib borilayotgan islohotlar xususan, Islom sivilizatsiyasi markazining barcha tadbirlari, rejalashtirilgan turli anjumanlarga qiziqish bildirib, bu borada olib borilayotgan ishlarni yuksak baholadi va mamnuniyat bilan e’tirof etdi. Islom sivilizatsiyasi markazining ochilish marosimi qanchalik ahamiyatli ekanligiga esa alohida to‘xtaldi. Shu o‘rinda Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so‘zlagan nutqidan quyidagi iqtiboslarni keltirdi: “Biz butun jahon jamoatchiligiga islom dinining asl insonparvarlik mohiyatini yetkazishni eng muhim vazifa, deb hisoblaymiz. Biz muqaddas dinimizni azaliy qadriyatlarimiz mujassamining ifodasi sifatida behad qadrlaymiz. Islom dini bizni ezgulik va tinchlikka, asl insoniy fazilatlarni asrab-avaylashga da’vat etadi. Islom sivilizatsiyasi markazining faoliyati ham shu maqsadga xizmat qiladi”. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Prezidenti tomonidan BMT minbaridan turib ilgari surilgan mazkur ulkan tashabbus Butunjahon Islom uyushmasi nomidan qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab o‘tdi.
Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Markaz tarkibida Arab-islom xattotlik maktabini ochish yo‘lga qo‘yilganini ma’lum qildi. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa ushbu loyihani to‘la-to‘kis qo‘llab-quvvatladi:
– Yangi O‘zbekiston loyihasi bo‘lmish bu xattotlik maktabi orqali Qur’oni karimning har bir surasini maxsus arab xatida, bezaklar bilan boyitilgan tarzda qo‘lda ko‘chirish maqsadga muvofiq, – deya taklif qildi Bosh kotib, – O‘zbekistondagi bo‘lajak Arab-islom xattotlik maktabi faoliyatini yo‘lga qo‘yishda, shuningdek, jahon miqyosida mashhur bo‘lgan katta tajribaga ega xattotlarni ushbu markazga jalb etish, xattotlarning ish faoliyati samarali bo‘lishi uchun ularni rag‘batlantirish va umuman maktab faoliyatini rivojlantirishda astoydil hamkorlik qilishga tayyormiz.
Delegatsiya a’zolari Makka shahrida joylashgan Hiro madaniyat dahasi, Vahiy muzeyi, “Burj as-sa’a” minorasida joylashgan shu nomdagi muzey, Ka’ba kisvasi uchun qirol Abdulaziz majmuasi va Madina shahridagi “Bo‘ston” muzeyi, Payg‘ambarimiz (s.a.v) siyratlari va Islom sivilizatsiyasi muzeyi, Jidda shahridagi Islom san’ati muzeyi va kutubxonasiga tashrif buyurdi va hamkorlik bo‘yicha muzokaralar olib bordi.
Bundan tashqari, Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi a’zolari muzey va kutubxonalarga qilgan tashriflari jarayonida Payg‘ambarimizning faoliyat va turmush tarzlarini ifodalovchi videolavhalar O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga taqdim etilishi masalasini ham ko‘rib chiqishdi.
Shuningdek, uchrashuvda O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Samarqandda yangidan bunyod etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi ziyoratchilari uchun qulay shart-sharoitlar yaratish masalasida ham fikr almashildi. Bu borada Saudiya Arabistoni tajribasidan foydalanish maqsadida Butunjahon Islom uyushmasi Tadbirlar va konferensiyalar bo‘limi boshlig‘i Shokir Saloh al-Advaniy bilan muloqot o‘tkazildi. Muloqot davomida Islom uyushmasi vakili bu masalada Saudiya Arabistonining yetakchi tashkilotlaridan biri “Ilm” kompaniyasi ko‘mak berishini bildirdi. Keyingi muhokamalar videokonferensiya shaklida davom ettirilishiga kelishib olindi.