Mamlakatimizda bugungi kunda 30 yoshgacha bo'lgan yoshlar soni 18 milliondan oshdi. Bu – jami aholining qariyb 55 foizini tashkil etadi.
Yoshlarning huquq-manfaatlarini ta'minlash, ularning tashabbuslarini qo'llab-quvvatlash maqsadida Yoshlar ishlari agentligi tuzildi, hokimlarning yoshlar ishlari bo'yicha o'rinbosari lavozimi ta'sis etildi. Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan joriy yil mamlakatimizda Yoshlarni qo'llab-quvvatlash va aholi salomatligini mustahkamlash yili, deb e'lon qilindi.
Prezident yoshlarga etarli e'tibor qaratilmagani, ularning dardiga quloq solinmaganini ta'kidladi. Yoshlar bilan ikkita muhim yo'nalishda yangicha ishlash tizimi tashkil etilishi qayd qilindi.
Birinchisi – yoshlar tadbirkorligini qo'llab-quvvatlash, kasb-hunarga o'qitish orqali ularning bandligini ta'minlash bo'lsa, ikkinchisi – yoshlarning bo'sh vaqtini mazmunli tashkil etishdir.
– Qanchalik qiyin bo'lmasin, barcha darajadagi rahbarlar shuni yaxshi bilishi kerak, ushbu vazifalarni bajarishimiz shart va zarur. Boshqa yo'l yo'q, – dedi Shavkat Mirziyoev.
Hozirgi kunda 18-30 yoshlilar orasida ishsizlik 17 foiz yoki 844 ming nafarni tashkil etmoqda. Hisobga olinmagan ishsizlar soni esa bundan-da ko'pligi qayd etildi.
Bunday muammolarni tizimli hal etish maqsadida Respublika ishchi guruhi joylarda o'g'il-qizlarning takliflarini “mahallabay” o'rganmoqda. Bugungi kunga qadar Buxoro, Jizzax, Navoiy, Qashqadaryo, Samarqand, Toshkent viloyatlari va poytaxtimizda 50 mingga yaqin yoshlar bilan to'g'ridan-to'g'ri muloqotlar o'tkazildi. Bildirilgan taklif va istaklar asosida, tuman va shaharlar kesimida “Yoshlar dasturlari” tasdiqlandi.
Afsuski, joylardagi o'rganishlar yoshlar o'rtasidagi muammolarni aniqlash va tizimli hal etish borasida haligacha ko'plab kamchiliklar mavjudligini ko'rsatmoqda. Misol uchun, Kogon shahar 2-sektor rahbari yoshlar bilan uchrashuvda ularning 3 nafarini bir hafta muddatda ish bilan ta'minlayman deb va'da bergan. Lekin oradan bir oy vaqt o'tgan bo'lsa-da, natija yo'q.
Kogon shahridagi qolgan sektor rahbarlari ham mahallalarga tushib ishlamayotgani, yoshlarni kasb-hunarga o'qitish, bandligini ta'minlash yoki tadbirkorlikka jalb qilish ham o'z holiga tashlab qo'yilgani ta'kidlandi.
Yig'ilishda Prezident Kogon shahar sektor rahbarlarining o'z lavozimiga loyiqligini ko'rib chiqish masalasini qo'ydi.
Yoshlarning tadbirkorlik faoliyati uchun kredit ajratishda ham ko'plab muammolar saqlanib qolmoqda. Misol uchun, o'tgan yili yoshlar tadbirkorligi uchun “Ipoteka”, “Agrobank” va “O'zsanoat qurilish” bankiga kelib tushgan 14 mingta murojaatning 32 foizi ijobiy hal etilgan, xolos.
Yoshlarning bo'sh vaqtini mazmunli tashkil etishda ham tizimli muammolar mavjudligi qayd etildi. Aksariyat madaniyat markazlari, istirohat bog'lari va sport majmualarining moddiy-texnik bazasi qoniqarsiz, to'garaklar nomiga ishlayapti.
Shu sababli, viloyat hokimlari joriy yilda qancha yoshni kasb-hunarga o'qitishi, tadbirkorlikka jalb qilishi, sanoat, xizmat ko'rsatish va qishloq xo'jaligida bandligini ta'minlashi bo'yicha kafolat xatlari yozib bergan.
Davlatimiz rahbari endi ishni “mahallabay” tashkil etishda mahalla raisi, profilaktika inspektori, maktab direktori, yoshlar etakchisi yoshlar muammolarini “fuqarobay” aniqlab, sektor rahbarlari oldiga aniq va lo'nda masalalarni qo'yishi zarurligini ta'kidladi.
- Tuman sektor rahbarlari haftaning ikki kunini faqat yoshlar muammolarini hal etishga ajratadi. Bir kun yoshlar bandligi bilan, ikkinchi kun ularning bo'sh vaqtini mazmunli tashkil etish bilan shug'ullanadi, - dedi Shavkat Mirziyoev.
O'zA
Hasan Basriy rahimahulloh Robbiga osiylik qilayotgan bir jamoani ko‘rdilar va ularga qarata bunday dedilar: “Alloh taoloning nazdida xor bo‘lishdi va U Zotga osiy bo‘lishdi. Bordi-yu, ular Alloh uchun qadrli bo‘lganlarida, Alloh ularni gunohdan saqlagan bo‘lur edi”.
Demak, Alloh taolo qaysi bandasini yaxshi ko‘rsa, uni gunohlardan saqlab qo‘yar ekan. Birortamiz gunoh qilib, Allohni unutib, Robbining nazdida haqir banda bo‘lishni istaymizmi?! Albatta, yo‘q!
Nafsingiz sizni gunohga chorlagan paytda qilayotgan ishingizning oqibati haqida o‘ylang hamda Alloh taolo sizni ko‘rib turganini his eting. O‘zingizga o‘zingiz shu savolni bering: “Seni hurmatlab e’zozlovchi biror kim shu holingda ko‘rib qolsa, undan uyalgan bo‘larmiding?! Qanday qilib Robbing bo‘lmish Alloh taolodan uyalmaysan?!”.
Nafsingizga: “Sen ertaga boshingga bu gunohlarning balosi urishi va sharmanda bo‘lishdan omondamisan?” deng. Bir narsani yodingizdan chiqarmangki, siz qanday gunoh qilishingizdan qat’i nazar, Allohning ato etgan ne’matlaridan foydalangan holingizda gunohga qo‘l urgan bo‘lasiz. Alloh taolo sizga bergan, siz u bilan haromga nazar tashlayotgan ko‘zingizning o‘zi qancha ne’mat?! Haromga cho‘zayotgan qo‘lingizning o‘zi aslida qancha ne’mat?! Qanchadan-qancha talaffuzi halol bo‘lmagan narsalarni tilingizda aylantirasiz. Ato etilgan ne’matlar ila gunoh qilishingiz ne’mat ato etguvchi Zotga nisbatan minnatdorchilikmi, shukrmi?!
Zimiston tunda tosh ostidagi chumolini ko‘ra olgan Zot sizni ham ko‘rib turibdi, buni yodingizdan chiqarmang!
Hikoyat. Bir kuni bir erkakka begona ayol bilan birga xilvatda qolishni shayton ziynatli qilib ko‘rsatibdi. Ayolning yoniga kirganida ko‘zlari olayganicha unga qarab: “Bizni hech kim ko‘rmayaptimi?” – debdi. Ayol: “Yo‘q, Allohdan boshqasi ko‘rmayapti”, debdi. Shu payt erkakning ko‘zlari yoshlanib: “Xudo haqqi, ko‘rayotganlar ichida Robbim buyukdir! Mabodo meni biror kichikroq bola ko‘rib turgan bo‘lsa-da, uning oldida bunaqangi ish qilishga jur’atim yetmaydi-yu, qanday qilib olamlar Rabbi bo‘lgan Zot ko‘rib turgan bo‘lsa, men bu kabi gunoh ishni qila olaman?!” – debdi va ayolning uyidan chiqgani holda Alloh taoloning: «(Alloh) ko‘zlarning xiyonatini (ya’ni, qarash man etilgan narsaga o‘g‘rincha ko‘z tashlashni) ham, dillar yashiradigan narsalarni (yomon niyatlarni) ham bilur»[1], degan kalomini eslabdi.
Shoir aytadi:
Xilvat bir go‘shada qolsang-da yuz yil,
Holing ko‘rib turgan Xudo bor, bilgil.
Oshkoru yashirin – baridan voqif,
Alloh hech ishingdan emasdir g‘ofil.
Gunohkorga qilayotgan ishi qanchalik kichik, arzimasdek ko‘rinsa-da, Allohning nazdida qilgan gunohi kattalashib boraveradi.
Muhammad ibn Abu Bakr rahimahulloh aytadilar: “Bandaning gunohni kichik deb hisoblashi – bu uning Allohga bo‘lgan jur’atidan. Boisi, banda ma’siyatni kichik deb hisoblasa, gunohga bepisand qaraydi, qalbida uni yengil qabul qiladi va gunohlarining ko‘payishidan parvosi falak ham bo‘lmaydi”.
Ibn Mas’ud roziyallohu anhu ham bu borada shunday deydilar: “Musulmon odam bir tog‘ning ostida turibman-u, mana shu tog‘ boshimga qulab ketay deyapti, deya gunohlarini tasavvur qilgan odamdir. Fojir esa gunohlarni burniga qo‘nib, keyin tezda uchib ketgan pashsha deya hisoblaydi”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] G‘ofir surasi, 19-oyat.