Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Iyul, 2025   |   27 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:31
Quyosh
05:09
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:54
Xufton
21:24
Bismillah
22 Iyul, 2025, 27 Muharram, 1447

Ziyorat qilish odoblarini bilasizmi?

23.01.2021   2063   2 min.
Ziyorat qilish odoblarini bilasizmi?

• Qabr ziyoratiga borgan odam avvalo niyatini to'g'rilashi hamda bu amali bilan Allohning roziligini ko'zlashi lozim. Zero, har bir amal niyatga bog'liqdir.
• Qabristonga imkon qadar tahoratli holda sukunat bilan kirgan afzal.
• Qabr ahliga sig'inish, ulardan ehtiyojlarini so'rash joiz bo'lmay, bu shirk amal hisoblanadi. Aksincha, buning o'rniga ularning haqqiga duo qilish lozim..
• Qabr ahliga nazr qilish, jonliq so'yish, sham yoqish, latta bog'lash kabi ishlar og'ir gunoh bo'lib, kishining imoniga putur etkazadi.
• Qabristonga kirishda quyidagi duoni o'qish va undagi ma'nolarni to'la his etish afzal: “Assalomu alaykum, mo'min musulmonlar diyori ahli! Biz ham, inshaalloh, sizlarga qo'shilamiz. Sizlar bizninng o'tmishdoshimizsiz, biz esa sizlarning o'rinbosaringizmiz. Allohdan bizga ham, sizga ham ofiyat so'raymiz”.
• Ziyoratchi o'zi ziyort qilmoqchi bo'lgan qabrga oyoq tarafidan kelib, qabrning o'ng tarafiga turadi va unga yuzlanib, qiblaga orqa qilgan holda qabr egasiga salom beradi.
• Ziyoratchi qabr ahli haqqiga Qur'on tilovat qiladi.
• Qabr oldida Qur'on o'qiganda tilovatni ovoz chiqarib o'qigan afzal, chunki qabr ahli undan bahra oladi.
• Qabr ustidagi ko'karib turgan o'simlik, dov daraxt va maysalarga tegilmaydi, chunki ularning tasbehidan mayyitga manfaat bor. Quriganlarini yig'ishtirish mumkin.
• Ziyorat vaqtida qabr toshlarini o'pish, ularni silab yuz-ko'zga surtish, qabr atrofini aylanib tavof qilish, u erda sham yoqish, ziyoratgoh hududidagi daraxt yoki yog'ochlarga latta parchalarini bog'lash joiz emas.
• Qabr ustiga pul sochish mumkin emas, balki har qancha xayriya, sadaqa va ehsoni bo'lsa maxsus ehson qutilariga tashlash talab etiladi.
• Ziyoratgoh hududi ozodalagini saqlash kerak. Yosh bolalarning boshqa ziyoratchilarga xalal berishlarining oldini olish lozim.
• Ziyoratdan so'ng yana oxista chiqib ketiladi.

Haydarxon Yuldashxodjayev,
“Mir Arab” Oliy madrasasi rektori

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Yarimta olma haqqi

21.07.2025   2452   2 min.
Yarimta olma haqqi

Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:

– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.

– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.

– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.

Shunda bog‘ egasi:

– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.

Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:

– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.

Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.

Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.

Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.

“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.

Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.