Afrika qit'asining aksariyat hududlarida odamlar og'ir sharoitlarda kun kechiradi. Oziq-ovqat tanqisligi, toza ichimlik suvi ular uchun asosiy muammodir. Ammo, Alloh taolo har bir bandani o'z rizqi bilan yaratgan. Halqimizda shunday bir ajoyib naql bor: “sahroda tug'ilgan bir bo'taloq uchun, bir yantoq ham bor”. Afrikaliklar uchun baobab behisob xazinadir.
Baobab yoki “adansonia digitata”, yana bir nomi “maymunlar noni”, tropik Afrikaning quruq savannalariga xos bo'lgan Malvaceaye oilasining Adansonia turiga mansub daraxt turi. Eng qalin daraxtlardan biri – tanasining diametri 8 metr, barglari va shoh-shabbalari bilan birgalikda 45-50 metr, balandligi 18-25 metrga etadi.
Oktyabrdan dekabrgacha gullaydi. Gulining hajmi 20 sm bo'lib, tushdan keyin ochiladi va faqat bir kecha yashaydi. Shunda ajib bir holat ro'y beradi: boshqa daraxtlarni kunduzi qushlar va hashoratlar changlantirsa, baobab daraxtini tunda ko'rshapalaklar changlantiradi. Sababi baobab gullaridan taraluvchi o'tkir hid ko'rshapalaklarni o'ziga jalb etadi.
Erta tongda gullar qurib qisqa fursatda to'kiladi. Bu daraxtning suvga to'yingan yumshoq tanasi turli zamburuqlar uchun qulay maskandir. Shu sabab baobablarning ichi kovak bo'ladi. Biroq, baobablar juda bardoshlidir. Ular, tozalangan qobig'ini tezda qayta tiklaydi.
Baobab daraxtining aniq yoshini aytish qiyin. Chunki, ularda yoshga oid, yillik aylanalar, yosh halqalari bo'lmaydi. Eng yuqori texnologik uskunalar tahminiga ko'ra baobab daraxti ming yilgacha yashashi mumkin. Shu bilan birga, 4,5 metr diametrli daraxtning radiokarbonat analizlari bilan aniqlangan (C14 ma'lumotlariga ko'ra) yoshi 4500 yildan oshganligi haqida dalillar mavjud.
Baobabning deyarli har bir qismidan unumli foydalanish mumkin.
Baobab daraxtining qobig'idan qattiq, kuchli tolalar olinadi, undan baliq ovlash tarmoqlari, arqonlar, matlar va matolar ishlab chiqariladi. Baobab po'stlog'idan juda samarali damlamalar: shamollash, isitma, dizenteriya, yurak-qon tomir kasalliklari, astma, tish og'rig'i, hasharotlar chaqishi uchun dorilar olinadi.
Yangi barglari salatlarga qo'shiladi, quruqlari ziravor sifatida ishlatiladi. Nigeriyada ular sho'rva tayyorlashda ham asosiy masalliqlardan hisoblanadi.
Gulining shirasi elim tayyorlash uchun ishlatiladi.
Meva tarkibidagi shirasi zanjabilga o'xshaydi va C va B vitaminlariga boy bo'lib, ozuqaviy qiymati jihatidan buzoq go'shtiga tengdir. U tez so'riladi va charchoqni ketkazadi. Meva xamiri ham quritilib, maydalangan holda kukunga aylantirilib suvda suyultirilsa, u limonadga ozgina o'xshash yumshoq ichimlik bo'ladi. Shuning uchun baobabning yana bir nomi – limonad daraxti.
Mevasining urug'i xom ashyo hisoblanadi va kofe o'rnini bosuvchi ichimlik uchun qovurilgan va maydalangan holda tayyorlanadi.
Mevasining quritilgan qattiq qobig'i stakan o'rnida ishlatiladi. Mevasining quruq ichki qismini yoqsa, tutunidan chivinlarni va boshqa bezovta qiluvchi hasharotlarni haydab chiqaradi.
Bundan tashqari baobab mevasidan sovun, yog' va Sharqiy Afrika ayollari uchun shampun olinadi, yuzlarini esa uning ildizlarini o'z ichiga olgan qizil sharbat bilan bo'yashadi.
Ko'pgina Afrika xalqlarining mifologiyasida baobab hayotni, unumdorlikni anglatadi va xaloskor sifatida namoyon bo'ladi.
Baobab Madagaskar xalqining milliy daraxti hisoblanadi. Ushbu daraxt Afrika qit'asidagi Senegal, Markaziy Afrika va boshqa bir nechta davlatlarning gerblarida ham tasvirlanganligi bejiz emas.
Baobab tom ma'noda Afrika qita'si xalqlari uchun Alloh taolo tomonidan ulug' ne'mat qilib berilgandir. Zero, birgina shu daraxtning xom ashyosidan yuz minglab insonlar, oziq-ovqat, kiyim kechak, qurilish xom ashyosidan tortib dori-darmongacha, sovundan tortib ayollar pardoz vositalarigacha foydalanadi. Eng muhimi yuz foiz tabiiy toza maxsulotlar.
Alloh taolo O'z Kalomi Qur'oni karimda shunday marhamat qilgan:
“Va osmondan baraka suvini tushirdik, hamda u bilan bog'-rog'larni va don hosilini o'stirdik. Va zich mevali shingillari bor xurmolarni ham. Bandalarga rizq qilib. Va u (yomg'ir) bilan o'lgan shaharni tiriltirdik” (Qof surasi, 9-11 oyat).
Manbalar asosida Saidabror Umarov tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
(Qur’oniy dori)
Savol: Ko‘zga oq tushganda jarrohlik yoki dori tomizishdan boshqa muolajalar ham bormi?
Javob: Ilmiy qo‘llanma va ilmiy nazariyalarda umumiy urinishlar bor. Ular ko‘proq proteinni almashtirishga, xususan, oq tushgan ko‘zni avvalgi holatiga qaytarishga qaratilgan. Gohida kimyoviy yo‘l bilan imkon topiladi. Bu o‘zgartirish juz’iy xolos, mukammal bo‘lmaydi. Ammo kimyoviy yo‘lni ko‘z gavharidagi proteinga qo‘llash mumkin emas.
Savol: Mana shunday nuqsonli yechimlargina mavjud bo‘lgan kasallikka qanday qilib siz Qur’oni karim orqali davo topdingiz?
Javob: Yuqorida aytib o‘tganimdek, ko‘z gavharining tashqi yuzasi parda bilan qoplangan bo‘lib, unda protein bor. O‘sha proteinning tarkibi o‘zgarsa, gavharning holati ham o‘zgarib, oqibatda xiralik kelib chiqadi. Shuning uchun biz o‘sha proteindagi fiziologik o‘zgarishni tiklashning tabiiy uslubini qidirdik. Bunda bizga Yusuf surasidagi quyidagi oyatlar yordam berdi:
«U bulardan yuz o‘girib, «Esizgina Yusuf!» dedi va qayg‘udan ko‘zlariga oq tushdi. U dardini ichiga yutdi (ojiz bo‘lib qoldi)» (84-oyat). Yusuf alayhissalom Robbimizdan kelgan vahiy sababli akalaridan otalari huzuriga ko‘ylagini olib borishni talab qildilar:
«Mana bu ko‘ylagimni olib borib, otamning yuziga tashlangiz, ko‘zi ochilur. So‘ng barchangiz ahlingiz ila huzurimga kelinglar. Karvon (Misrdan) yo‘lga chiqqan vaqtda otalari (Ya’qub alayhissalom o‘z uylarida turib, huziridagi kishilarga): «Meni aqldan ozgan demanglar u, lekin men Yusufning hidini sezmoqdaman», dedi. Ular: «Allohga qasamki, albatta, sen eski adashuvingdasan», dedilar. Xushxabarchi kelib, (ko‘ylakni) uning yuziga tashlagan edi, u yana ko‘radigan bo‘ldi. U: «Men sizlarga: «Allohdan sizlar bilmaydigan narsani bilaman», demaganmidim?» dedi» (Yusuf surasi, 93–96-oyatlar).
Yusuf alayhissalomning ko‘ylaklarida qanday shifo bo‘lishi mumkin edi? Bu haqda o‘ylab-o‘ylab, terdan boshqa narsani topmadik. Shundan so‘ng inson tanasidan ajraladigan terning tarkibiy elementlarini o‘rgandik. An’anaviy jarrohlik yo‘li bilan ko‘zdan chiqarib olingan, xiralashgan gavharni olib, terga botirib ko‘rganimizda uning biroz shaffoflashganini ko‘rdik. So‘ngra savol tug‘ildi: bu holatda terdagi barcha moddalarning shunday ta’siri bormi yoki undagi qaysidir bir moddaningmi? Javob shuki, bu uning tarkibidagi bir moddaning – karbamidning («mochevina») ta’siri ekan. Bu moddani kimyoviy usul bilan ham tayyorlab, laboratoriya sharoitida ko‘zi xiralashgan yoki ko‘ziga oq tushgan hayvonlarda sinab ko‘rildi. Biroq kuzatuvlar davomida kimyoviy yo‘l bilan tayyorlangan o‘sha malham bu kasallikni tuzatmadi, balki ko‘z gavhariga oq tushishiga sabab bo‘ldi. Bu narsa yo‘naltirilgan maxsus chiroq (slit lamp), ultratovush hamda ko‘z gavharidan akslangan ultrabinafsha nur yordamida tekshirib ko‘rildi. Bundan keyin kompyuterdagi fiziologik okulyarda 250 ming dollar to‘lab, yarim soat tajriba o‘tkazilganida uning yorug‘lik akslantirish darajasi 2 foizdan oshmadi. Lekin inson teridan tayyorlangan tomchi quyilganda 15 daqiqada 2 foizdan 60 foizga yorug‘lik darchasi ochildi. 20 daqiqada 90 foizga ziyodalashdi. 30 daqiqada 95 foizga ziyodalashdi. 60 daqiqada 99 foizga ziyodalashdi.
Savol: Bu tomchida nojo‘ya ta’sirlar kuzatildimi?
Javob: Mutlaqo. Ter tanadan ajralib chiqadigan modda bo‘lib, yuqorida aytganimizdek, uning tarkibi karbamidning tarkibi bilan deyarli bir xil. Shuning uchun bu malham konsentratsiyasini o‘n barobarga oshirib, hayvonlarda tajriba o‘tkazish lozim. Bunda malham organizmga og‘iz orqali yoki bevosita yurakning protein pardasiga kiritish orqali singdirildi. Ushbu tajribada ham nojo‘ya ta’sirlar kuzatilmadi, malham jigar, buyrak, miyaga yoki qon tarkibiga umuman ta’sir ko‘rsatmadi.
Savol: Bu tajriba quyonlar ustida o‘tkazilgan ekan. Agar buni insonning fiziologik ko‘zi ustida o‘tkazilsa, nima bo‘ladi?
Javob: Bunday tajriba 250 ta ko‘ngilli ishtirokchi ustida o‘tkazilganida 90 foizdan ko‘proq kishilarning ko‘zidagi oqlik ketib, ko‘rishi avvalgi holiga qaytdi. Klinik tekshiruvlar shuni ko‘rsatdiki, qolgan 10 foiz kishilarning ko‘z gavharida shaffoflik kuzatilgan, biroq ko‘z to‘rida boshqa kasallik bo‘lgani uchun ularning ko‘rishi yaxshilanmagan.
Savol: Ana shu tomchi ko‘zdagi kataraktadan boshqa ko‘z kasalliklariga shifo bo‘la oladimi?
Javob: Ha, ko‘zdagi shox pardaga ham shifo bo‘ladi. Ko‘z zaiflashganda oqlik yuzaga kelishi ana shu shox parda sirtida sodir bo‘ladi. Bu qon quyilgandagi yoki shox parda tarkibidagi proteinining tabiatida o‘zgarish bo‘lgandagi holatdir. Tajribalardan sobit bo‘ldiki, ushbu tomchini ikki hafta davomida har kuni ikki martadan quyib borilsa, ko‘rish xususiyati yaxshilanib, asl holiga qaytadi.
Savol: Shox pardadagi oqlik avvallari qanday muolaja qilinar edi?
Javob: Avvallari o‘lgan kishining ko‘z shox pardasini ko‘chirib o‘tkazish orqali muolaja qilinar edi. Ilova qilib aytadigan bo‘lsak, bunda ko‘rish quvvati avvalgi holiga qaytmas edi.
Savol: Siz o‘zingizni qanday his qildingiz? Chunki siz butun insoniyatga Qur’on voqeligidan muolaja taqdim qildingiz. Vaholanki, ichimizdagi ba’zi kishilar dunyoviy ishlarga yoki ilmiy bahslarga Qur’onning aloqasi yo‘q deb hisoblashadi.
Javob: Men bu ishim bilan ilmning zakotini ado qildim, deb hisoblayman. Axir molning zakoti chiqarilganidek, ilmning ham zakoti chiqariladi-ku? Axir ilm insonlarning yaxshi kuniga xizmat qilishi kerak! Bundan tashqari, ushbu amaliy tajriba sababli Qur’oni karimning azamatini va ulug‘ligini yana bir bor his etdim. «Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz. U zolimlarga ziyondan boshqani ziyoda qilmas» (Isro surasi, 82-oyat). Shunga binoan, bu ulug‘ Kitobga qaytishni umid qilaman. Agar haqiqiy ma’noda qaytsakkina, avvalgi davrimizni qo‘lga kiritib, butun insoniyatni hidoyatga chorlay olamiz.
Savol: Bu dori bozorlarga chiqarilganida unga «Qur’oniy dori» deb ishora qilinadimi?
Javob: Ha, biz bu dorini ishlab chiqaruvchi shirkatga «Bu Qur’oniy dori», deb yozib qo‘yishni shart qilganmiz. Toki butun olam ana shu Qur’onning rostligini, dunyo va oxiratda odamlarni baxtli qilishda faol ekanini bilsin. Suhbatimiz oxirida yangi bir bahsni, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) hadisi sharifda vasf qilganlaridek, ko‘z tibbiyotidagi boshqa bir dorini taqdim etmoqchiman. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) «Qo‘ziqorin ham bir ovqat turi bo‘lib, uning suvi ko‘z uchun shifodir», deganlar.
Inshaalloh, Allohning izni bilan mana shu bahs ham kelajakda keng qamrovli ilmlarni ochib beradi.
“Qur’on va Sunnatdagi ilmiy mo‘jizalar” kitobidan