Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Mart, 2025   |   12 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:22
Quyosh
06:40
Peshin
12:38
Asr
16:40
Shom
18:29
Xufton
19:42
Bismillah
12 Mart, 2025, 12 Ramazon, 1446

Alloh taologa makonlarning eng yaxshisi masjidlardir

8.01.2021   1545   6 min.
Alloh taologa makonlarning eng yaxshisi masjidlardir

Keyingi yillarda ulug' allomalar nomlari bilan bog'liq ziyoratgohlar, maqbaralar, masjid va madrasalarni asl holiga qaytarib, ularni qayta tiklash, obod qilish, milliy qadriyatlarimizni asrash, ajdodlarimiz xotirasini ulug'lash, ularga hurmat-ehtirom ko'rsatishga keng ko'lamda e'tibor qaratilmoqda.

Ulug' qadamjolardan biri Qo'shrabot tumanining Shova qishlog'idagi domla Kamoliddin Oxund nomidagi jome' masjiddir. Bu muhtaram zot haqida so'z yuritadigan bo'lsak, u kishi 1868 yilda ana shu qishloqda dunyoga kelgan. Domla Kamoliddin Oxund yoshligidan zehnining juda o'tkirligi, zukkoligi, qobiliyatliligi bilan ko'pchilikning nazariga tushadi. Bundan xursand bo'lgan akalari Jontemir va Halil u kishini Shova qishlog'ining yuqorisida joylashgan Pangat qishlog'idagi masjidga o'qishga beradilar. Bu masjidning o'sha paytdagi imom-xatiblari Buxoro madrasasasini bitirgan Mullo Usmon hamda Avliyoxo'ja eshon g'oyat iqtidorli bu yigitni o'z homiyliklariga olib, Buxoroi sharifdagi oliy madrasaga o'qishga yuboradilar. 1904 yilda madrasani bitirib chiqadi. O'tkir qobiliyati va iqtidori tufayli uning nomi elga, hatto arab mamlakatlariga ham taraladi. Shu bilan birga domla Kamoliddin Oxundning avliyolik sifatlari yorqin namoyon bo'lib, Naqshbandiya tariqati bo'yicha o'ttiz ikki avliyo sifatida musulmon olamida tilga olinadi. Eski mustabid tuzim davrida qattiq ta'qib qilinishiga qaramasdan uyiga ziyoratga keluvchilarning keti uzilmasdi. Domla islom ma'rifatini, dinu diyonatni har qanday xuruju to'fonlardan saqlab qolishga va keyingi avlodlarga etkazishga o'zining salmoqli hissasini qo'shgan. Shuningdek, xalq orasida qisqacha Domla Kamol nomi bilan mashhur bo'lgan bu zot o'zining ilmi, kamtarona hayot tarzi, topganini xalqqa tarqatish odati bilan shuhrat topgan. Domla Kamoliddin Naqshbandiya-A'liya tariqati murshidi ham bo'lgan.

Mamlakatimiz mustaqillikka erishgach, xususan muqaddas dinimiz qayta tiklangandan keyin yurtimizdagi ko'plab ulug' ajdodlarimiz qatori Domla Kamoliddin Oxundning ham dinmiz, el-yurt oldidagi xizmatlari o'z ro'yobini topdi, uning buyukligi yanada yorqinroq namoyon bo'la boshladi. Shova qishlog'idagi uy-joylari asl holiga keltirildi, masjidi, bog'-rog'lari zamonaviy tarzda qayta qurildi, obodonlashtirildi. 2002 yilda bu joy uy-muzeyiga aylantirildi. Uning ochilish tadbirida o'sha vaqtda Samarqand viloyatining bosh imom-xatibi bo'lib ishlab turgan, hozir kunda O'zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy hazratlari Usmonxon Alimov ham ishtirok etgan.

Shuningdek, Usmonxon Alimov hazratlari va Samarqand ziyolilaridan biri guruhining tashabbusi bilan 1998 yil Samarqand shahrida yangi masjid Adliya boshqarmasi ro'yxatidan o'tkazilib, unga “Domla Kamoliddin” deya nom berilgan edi.

Oradan bir necha yillar o'tib, Qo'shrabot tumanidagi “Domla Kamoliddin Oxund” masjidi va u zotning maqbarasi yana ham obodonlashtirildi. 2020 yil fevral' oyida viloyat rahbarlari hamda diniy idora va Samarqand viloyat vakilligi tashabbusi bilan ushbu xayrli ishga kirishilgan edi. O'tgan davr mobaynida yangi masjid binosi qad rostladi. Domla Kamoliddin Oxundning maqbarasi obodonlashtrildi.

Olib borilgan ishlar bilan yaqindan tanishish maqsadida O'zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari Qo'shrabot tumani, Shova qishlog'ida bo'ldilar. Hazrat, allomaning maqbaralarida olib borilgan qurilish, obdonlashtirish ishlari, yangi bino qilingan masjid va tahoratxonani ko'zdan kechirdilar. Shu erda mahalliy aholi, namozxonlar bilan suhbatlashib, yurtimizda olib borilayotgan ijtimoiy, ma'rifiy islohotlar, dinimiz ravnaqi yo'lida amalga oshirilayotgan ishlar, ulug' allomalarimizning ilmiy meroslarini o'rganish bo'yicha yo'lga qo'yilgan chora tadbirlar haqida so'z yuritdilar. Shundan so'ng vatanimiz tinchligi, xalqimiz farovonligi, o'tgan ajdodlarimizning haqlariga duolar qilindi.

Albatta, Masjidlar Alloh taoloning er yuzidagi uylaridir. Ular er yuzidagi eng pokiza va toza makonlardir. Masjidlar dinni o'rganish, Qur'onni yodlash, Payg'ambarimiz alayhissalomning siyratlarini ta'lim olish uchun ilm va zikr majlislari tashkil etiladigan bo'stonlardir. U erda odamlar bir-birlaridan tarbiya, axloq, odob o'rganadilar. Masjidlarni obod qilish toat-ibodatlar bilan hamda o'sha masjidlarni yaxshilab qurib, ta'mir etib, pok saqlab, muhofaza qilish bilan bo'ladi.

Zero, Alloh taolo Qur'onda “(U) bir uylardaki, Alloh ularning ko'tarilishiga va ularda O'z ismi zikr qilinishiga izn bergandir. Ularda Unga ertayu kech tasbih ayturlar” deb aytgan (Nur surasi, 36-oyat).

Dinimiz bizlarni masjidlar qurishga va ularni obod etishga chaqirgan. Bu ishni jannatga olib boradigan va Allohning rizosiga erishtiradigan yo'l deb e'lon qilgan.

Usmonroziyallohuanhudanrivoyatqilingan hadisi sharifda esa:

“Rasulullohsollallohualayhivasallamning:“Kim Allohning roziligini tilab bir masjid qursa, Alloh jannatda unga o'shaning mislini qurib beradi”, deganlarini eshitganman”, deyiladi.

Muftiy hazratlariga safarlari davomida Samarqand viloyat bosh imom-xatibi Zayniddin Eshonqulov, Viloyat hokimi o'rinbosari D.Mamadkulov va boshqa mutasaddilar hamrohlik qildi.

O'MI Samarqand viloyat vakilligi matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Qur’onni tadabbur bilan o‘qing va tinglang!

12.03.2025   1335   3 min.
Qur’onni tadabbur bilan o‘qing va tinglang!

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Alloh taolo O‘z Kalomida tadabbur qilish haqida bunday marhamat qiladi:

﴿كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ ٢٩﴾

Biz senga nozil qilgan Kitob muborakdir. Aql egalari uning oyatlarini tadabbur qilishlari va eslashlari uchundir(Sod surasi, 29-oyat).

﴿أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآَنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلَافًا كَثِيرًا﴾

“Qur’on (oyatlarining ma’nolari) haqida (chuqurroq) fikr yuritmaydilarmi?! Agar (u) Allohdan o‘zganing huzuridan (kelgan) bo‘lsa edi, unda ko‘pgina qarama-qarshi gaplarni topgan bo‘lur edilar” (Niso surasi, 82-oyat).

Qur’onni tadabbur qilish, ya’ni, uni chuqurroq anglashga intilish juda zarur ishdir. Mo‘minlar Qur’on tilovat qilar ekanlar uning oyatlari borasida tafakkur yuritib, unda keltirilgan qissalaru xabarlardan ibrat olishlari lozim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qachon Qur’on tilovat qilsalar uni tartil bilan tilovat qilib, uning har bir oyatini tadabbur etar edilar. Tafakkur ila o‘qilgan suralar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sochlarini oqartirgan.

Ibn Abbos roziyallohu anhu rivoyat qiladi: “Abu Bakr roziyallohu anhu: “Yo Rasululloh sollallohu alayhi va sallam sochingizga oq tushibdimi?” deb so‘radi. Shunda u zot alayhissalom: “Mening sochimni Hud, Voqea, Mursalot, Naba’ va Takvir (suralari) oqartirdi”, dedilar” (Imom Termiziy, Imom Hokim, Imom Bayhaqiy, Imom Abu Ya’lo rivoyati).

Hud surasining ikki oyati Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning sochlarini oqartirgan oyatlardan hisoblanadi.

Imom Bayhaqiy “Shu’ab al-iymon” nomli asarida Ali Shatoriydan quyidagilarni bayon qiladi: “Yo Rasululloh sollallohu alayhi va sallam sochimni Hud surasi oqartirdi deb aytganingizni eshitdim, dedi.

Shunda, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Ha shunday, deb javob berdilar.

Yo, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam suradagi payg‘ambarlar qissasi-mi yoki ularning ummatlarining holimi sizning sochingizni oqartirdi.

Yo‘q, payg‘ambarlar ham ularning ummatlari haqidagi oyatlar ham sochimni oqartirgani yo‘q. Balki suradagi Bas, (ey, Muhammad!) buyurilganingizdek to‘g‘ri bo‘ling! oyati sochimni oqartirdi, dedilar.

Shu bois, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam Alloh taoloning o‘zidan to‘g‘ri yo‘lda mustaqim qilishini so‘rab ko‘p duo qilar edilar. Xususan, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Ya, muqallibal qulubi sabbit qalbiy a’la diynik (Yo, Qalblarni o‘zgartiruvchi Zot, qalbimni o‘zingning diningda sobit qil)” deb duo qilar edilar.

Qur’onni ko‘p tilovat qilishlik bizni Allohga yaqin qiladi. Qur’onni o‘qish qanchalik savobli bo‘lsa, uni tinglash ham shunchalik savobli amallardandir.

Shunday ekan, Qur’onga muxlis bo‘lib, uni tilovat qilganimizda ham, tinglaganimizda ham tadabbur qilaylik.

Davron NURMUHAMMAD