Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Yanvar, 2025   |   22 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:20
Quyosh
07:43
Peshin
12:40
Asr
15:46
Shom
17:30
Xufton
18:47
Bismillah
22 Yanvar, 2025, 22 Rajab, 1446

Qur'onga ehtirom ko'rsatish

1.11.2023   1890   3 min.
Qur'onga ehtirom ko'rsatish

Qur'onga ehtirom ko'rsatish nima degani?

Shak-shubhasiz Qur'oni Karimga ko'rsatiladigan haqiqiy ehtirom uni ko'p tilovat qilish, uni puxta yod olish, oyatlarida kelgan ahkomlariga amal qilish, sahifalarida jo qilingan amrlariga bo'ysunish, qaytariqlaridan chetlanish, chegaralarida to'xtash, odoblari ila odoblanish, biror narsani qabul qilish yoki rad qilishda, amal qilish yoki tark qilishda, yaxshi ko'rish yoki yoqtirmaslikda uni me'zon qilib olish, hamda Qur'onni ilmda, adabda, aqiydada, amalda tutiladigan yo'l, sayri sulukda esa g'oya qilib olish bilan bo'ladi.

Qur'oni Karimni Muhammad ibn Abdulloh sollallohu alayhi vasallamga nozil bo'lishdan maqsad odamlarni haqqa hidoyat qilish va ularni zulmatlardan nurga olib chiqish ekani shubhasizdir. Alloh taolo shunday degan: «Batahqiq, sizlarga Allohdan nur va ochiq-oydin Kitob keldi. Alloh O'zining roziligini istaganlarni u bilan salom yo'llariga boshlar va ularni O'z izni ila zulmatlardan nurga chiqarur. Hamda siroti mustaqimga hidoyat qilur» (Moida surasi, 15-16-oyatlar).

Qur'onga ehtirom ko'rsatishning ko'rinishlari

Qur'onga bo'lgan haqiqiy ehtirom bilan bir qatorda uni ulug'lash, hurmat qilishning barcha ko'rinishlariga ahamiyat berish kerak. Jumladan, Qur'onni ushlamoqchi bo'lgan odam tahoratli bo'lishi vojib ekani.

Alloh taolo: «Uni faqat poklanganlargina ushlaydir», degan (Voqi'a surasi, 79-oyat).

Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Qur'onni pok odamgina ushlaydi», dedilar».

Tabaroniy rivoyat qilgan.

Shuningdek, Alloh taoloning kitobini xos, munosib, chiroyli g'ilofda saqlash vojibligi, tozaligiga etibor berish, munosib joyga qo'yish, erga tashlab qo'ymaslik vojib ekani.

Ulamolar Qur'onni axlatga tashlagan odamni kofir bo'ladi, hurmatini joyiga qo'ymaydigan odamga sotish haromdir, deb fatvo chiqarishgan. Ikki sahihda (Buxoriy va Muslimning sahihlarida) Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Mushaf dushmanning qo'liga tushib qolish xavfi bo'lsa, Mushaf bilan dushman erlariga safar qilishdan qaytarganlar.

Salafi solihlarimizdan Allohning kitobini so'zlari va fe'llari bilan ulug'lashganiga doir rivoyatlar kelgan.

Qatoda roziyallohu anhu aytadi: «Qur'on o'qiganimdan buyon piyoz emadim».

Yazid ibn Abu Molik aytadi: «Og'zilaringiz Qur'on yo'llaridan biridir. Qo'linglardan kelganicha uni poklanglar, tozalanglar».

U kishidan rivoyat qilgan roviy shunday deydi: «U kishi Qur'on o'qiganidan buyon piyoz emagan».

Mujohid aytadi: «Qur'on o'qiyotib seni esnoq tutib qolsa, esnog'ing ketgunicha Qur'on o'qimay tur».

Navaviy aytadi: «Mushaf taqdim qilinsa, u uchun turish darkor. Chunki ulamo va axyorlar uchun turish mustahab sanaladi. Mushaf (uchun turish) avloroqdir».

Muhammad Ali Muhammad Yusuf tayyorladi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Tushkunlik keltirib chiqaradigan kasalliklar

15.01.2025   4245   1 min.
Tushkunlik keltirib chiqaradigan kasalliklar

Tushkunlik qondagi kortizol miqdorining kamayib ketishiga olib keladi, g‘azab esa qonda adrenalin va tiroksin miqdorining keskin oshishiga sabab bo‘ladi. Agar inson qattiq g‘azablanish, tashvish, uyqusizlik va tushkunlik holatiga tushsa, u osongina oshqozon yarasi, diabet, ichaklarning qisqarishi, qalqonsimon bez kasalliklari va yurak xuruji kabi kasalliklarning qurboniga aylanadi. Bu kasalliklarning yagona davosi esa, mehr-muhabbat ko‘rsatish, xushhollik kayfiyatini uyg‘otish, kengbag‘rlik va sofdillikdir.

Mustafo Mahmud "Qur’oniy yangi psixologiya" kitobida bunday yozadi: "Islomda ruhiy muolajaning eng yuqori cho‘qqisi zikr bo‘ladi. Bu - qalb, til, a’zolar, xulq-atvor va amallar bilan Alloh taoloni zikr qilmoqdir.

U har so‘z va ishda, doimiy va uzoq vaqt Hazrati ilohiyni eslashdir.
Shifo, himoya, omonlik va xotirjamlik zikrdadir.

Chunki zikr banda bilan Parvardigor o‘rtasida uzilgan rishtalarni ulaydi. Nafsni ayrilib qolgan manbasiga bog‘laydi. Ishni Egasiga topshiradi.

Zero, bu borliqda nafsning ayblarini Yaratgandan ko‘ra biluvchiroq va muolajasiga qodirroq hech kim yo‘qdir".

Darhaqiqat, nafl namozlar, Qur’on tilovati va "Astag‘firulloh", "Subhanalloh", "Alhamdulillah", "Allohu akbar" kabi so‘zlarni aytish zikr deyiladi.

Yanada kengroq aytilsa, har amalni bajarishda Alloh taoloni yodda tutish - zikr.

Masalan, ovqatlanganda, yurganda, o‘tirganda, savdo qilganda Allohni yodga olinadigan turli zikrlar hadis kitoblarida keladi.

Mustafo Mahmudning mazkur so‘zlariga amal qilib ko‘ring, ruhiy tushkunlik qanday yo‘qolishiga o‘zingiz guvoh bo‘lasiz.

Mustafo Mahmudning "Sirlar olami" kitobidan