Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Yanvar, 2025   |   22 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:20
Quyosh
07:43
Peshin
12:40
Asr
15:46
Shom
17:30
Xufton
18:47
Bismillah
22 Yanvar, 2025, 22 Rajab, 1446

Qur'onga ehtirom ko'rsatish

1.11.2023   1893   3 min.
Qur'onga ehtirom ko'rsatish

Qur'onga ehtirom ko'rsatish nima degani?

Shak-shubhasiz Qur'oni Karimga ko'rsatiladigan haqiqiy ehtirom uni ko'p tilovat qilish, uni puxta yod olish, oyatlarida kelgan ahkomlariga amal qilish, sahifalarida jo qilingan amrlariga bo'ysunish, qaytariqlaridan chetlanish, chegaralarida to'xtash, odoblari ila odoblanish, biror narsani qabul qilish yoki rad qilishda, amal qilish yoki tark qilishda, yaxshi ko'rish yoki yoqtirmaslikda uni me'zon qilib olish, hamda Qur'onni ilmda, adabda, aqiydada, amalda tutiladigan yo'l, sayri sulukda esa g'oya qilib olish bilan bo'ladi.

Qur'oni Karimni Muhammad ibn Abdulloh sollallohu alayhi vasallamga nozil bo'lishdan maqsad odamlarni haqqa hidoyat qilish va ularni zulmatlardan nurga olib chiqish ekani shubhasizdir. Alloh taolo shunday degan: «Batahqiq, sizlarga Allohdan nur va ochiq-oydin Kitob keldi. Alloh O'zining roziligini istaganlarni u bilan salom yo'llariga boshlar va ularni O'z izni ila zulmatlardan nurga chiqarur. Hamda siroti mustaqimga hidoyat qilur» (Moida surasi, 15-16-oyatlar).

Qur'onga ehtirom ko'rsatishning ko'rinishlari

Qur'onga bo'lgan haqiqiy ehtirom bilan bir qatorda uni ulug'lash, hurmat qilishning barcha ko'rinishlariga ahamiyat berish kerak. Jumladan, Qur'onni ushlamoqchi bo'lgan odam tahoratli bo'lishi vojib ekani.

Alloh taolo: «Uni faqat poklanganlargina ushlaydir», degan (Voqi'a surasi, 79-oyat).

Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Qur'onni pok odamgina ushlaydi», dedilar».

Tabaroniy rivoyat qilgan.

Shuningdek, Alloh taoloning kitobini xos, munosib, chiroyli g'ilofda saqlash vojibligi, tozaligiga etibor berish, munosib joyga qo'yish, erga tashlab qo'ymaslik vojib ekani.

Ulamolar Qur'onni axlatga tashlagan odamni kofir bo'ladi, hurmatini joyiga qo'ymaydigan odamga sotish haromdir, deb fatvo chiqarishgan. Ikki sahihda (Buxoriy va Muslimning sahihlarida) Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Mushaf dushmanning qo'liga tushib qolish xavfi bo'lsa, Mushaf bilan dushman erlariga safar qilishdan qaytarganlar.

Salafi solihlarimizdan Allohning kitobini so'zlari va fe'llari bilan ulug'lashganiga doir rivoyatlar kelgan.

Qatoda roziyallohu anhu aytadi: «Qur'on o'qiganimdan buyon piyoz emadim».

Yazid ibn Abu Molik aytadi: «Og'zilaringiz Qur'on yo'llaridan biridir. Qo'linglardan kelganicha uni poklanglar, tozalanglar».

U kishidan rivoyat qilgan roviy shunday deydi: «U kishi Qur'on o'qiganidan buyon piyoz emagan».

Mujohid aytadi: «Qur'on o'qiyotib seni esnoq tutib qolsa, esnog'ing ketgunicha Qur'on o'qimay tur».

Navaviy aytadi: «Mushaf taqdim qilinsa, u uchun turish darkor. Chunki ulamo va axyorlar uchun turish mustahab sanaladi. Mushaf (uchun turish) avloroqdir».

Muhammad Ali Muhammad Yusuf tayyorladi

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Madinaga maktub!

15.01.2025   3975   2 min.
Madinaga maktub!

"Makka bo‘lmaganida seni tashlab ketmas edim!!!"

Madina! Senga yillar talpingandik, sog‘ingandik, seni hajringdan ko‘z yoshlarimizni to‘kkandik. Seni sevmagan mo‘min bormi dunyoda, senga intilmagan muslim bormi dunyoda.
Seni goho tushlarimizda ko‘rardik, bu tushlardan hech-hech uyg‘ongimiz kelmasdi, seni nega yaxshi ko‘ramiz, seni nega yurakdan sevamiz!?

Chunki senda eng yaxshi ko‘rganimiz, suyukligimiz, sog‘inganimiz, seni sharaflantirgan Rasululloh alayhissalom borlar!

Chunki senda biz dunyoga kelmasimizdan turib bizni sog‘ingan, bizni yaxshi ko‘rgan Zot bordir.
Chunki senda, oxirga nafaslarida ham "ummatim, ummatim" deya g‘arib ummatlarini holidan tashvishlangan Zot bordir.

Yana senda, agar Rasululloh alayhissalom aytgan bo‘lsalar men hammasiga ishondim deya Siddiq maqomini topgan Zot bordir, Rasululloh alayhissalomni amakisi iymonga kelishini yaxshi ko‘rgan, Rasululloh sut ichganlarida chanqog‘i bosilgan Abu Bakr roziyallohu anhu bordir.

Yana senda, yurgan ko‘chasidan shayton qochgan, so‘zlarini Qur’on tasdiqlagan, "Umar xato gapirdi" deya olgan Amirul mo‘miniyn bordir.

Yana senda farishtalar hayo qilgan Zunnurayn Hazrati Usmon, vafoti Rasulullohni ko‘zlarini yoshlatgan o‘g‘li Ibrohim, qizlari Ummu Kulsum, Ruqayya, Fotima, Azvoju mutohharot onalarimizni va yana o‘n minga yaqin sahobani bag‘riga olgan Jannatul Baqe’ bordir.

Bizni yaxshi ko‘radigan, biz uni yaxshi ko‘radigan, Sayyidi shuhada Hazrati Hamzani bag‘riga olgan Uhud tog‘i bordir.

Yana senda, taqvo asosida barpo qilingan, unda o‘qilgan ikki rakaat namozga umrani savobi beriladigan Masjidil Qubo bordir.

Sendagi fazilatlarni sanasam tugamaydi. Senda sahobalarni izlari bordir, Rasulimizni hidlari bordir.

Allohga hamd bo‘lsinki, oshiq mahbubiga yetganidek seni visolingga yetdik, suyukligimiz jivoriga keldik, yaxshi ko‘rganlarimiz bo‘ylariga to‘ydik. 

Sendan hech ketgim kelmaydi, Madina! 
Chunki, “Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kimki Madinada vafot eta olsa, unda vafot etsin. Chunki, unda vafot etgan kishini shafoat qilaman” dedilar” (Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan Imom Termiziy rivoyati).

Madina! Makka bo‘lmaganida seni tashlab ketmas edim!!!

TII “Qur’on ilmlari” kafedrasi o‘qituvchisi Adham Yusupov

Maqolalar