O'zbekiston rahbariyati tomonidan ziyorat turizmini rivojlantirish bo'yicha qo'yilgan vazifalarni amalga oshirish doirasida mamlakatimizning Seuldagi elchisi Vitaliy Fen bugun Janubiy Koreya musulmonlari federatsiyasi raisi, imom Li Ju Hva (Abdulrahmon Li) bilan uchrashuv o'tkazdi, deb xabar bermoqda "Dunyo" axborot agentligi.
Mazkur federatsiya 1967 yil tashkil etilgan. Tashkilot Janubiy Koreya musulmon talabalari uyushmasi va Janubiy Koreya islom madaniyati institutini nazorat qiladi, Qur'on o'rganish bo'yicha madrasalar faoliyatini qo'llab-quvvatlaydi. Abdulrahmon Li, shuningdek, Janubiy Koreya musulmonlar jamoatining bosh imomi hisoblanadi.
Muzokaralarda O'zbekistonda turizm infratuzilmasini rivojlantirish va chet ellik sayohatchilar uchun qulay sharoitlar yaratish, madaniy meros ob'ektlari va islom madaniyatiga oid muqaddas qadamjolarni tiklash bo'yicha bo'yicha amalga oshirilayotgan keng ko'lamli ishlar haqida ma'lumot taqdim qilindi. Islom tamadduni taraqqiyotiga salmoqli hissa qo'shgan Imom Buxoriy, Bahouddin Naqshbandiy, Hakim Termiziy, Abu Mansur Moturidiy, Burhonuddin Marg'inoniy va boshqa taniqli o'zbek olimlari va mutafakkirlari haqida batafsil so'zlab berildi. O'zbekistonda bugungi kungacha saqlanib qolgan ushbu buyuk shaxslarning hayoti va faoliyati bilan bog'liq yodgorlik majmualari, maqbaralar va muzeylar dunyoning turli o'lkalaridan kelayotgan ko'plab musulmonlarning ziyoratgohiga aylangani ta'kidlandi.
Janubiy Koreya musulmonlari federatsiyasi rahbari Imom Buxoriy, Naqshbandiy va boshqa buyuk allamolarning bebaho merosi tufayli O'zbekiston islom olamida alohida mavqega ega ekanini qayd etdi. O'zbekistonda so'nggi yillar ziyorat turizmini qo'llab-quvvatlash bo'yicha yaratilayotgan qulay shart-sharoitlar mamlakatning musulmon dunyosidagi mashhurligini yanada oshirayotganiga ishonch bildirdi.
Imom Li Ju Hvaning aytishicha, bugungi kunda Janubiy Koreyaning 45 mingdan ziyod fuqarosi islom diniga e'tiqod qiladi, ularning bir qismi har yili Saudiya Arabistoniga Haj va Umra ziyoratlarini amalga oshiradi. Shu nuqtai nazardan, u Janubiy Koreya musulmonlari uchun haj safarlarini O'zbekiston orqali tashkil etib, ularga butun dunyoda hurmatga sazovor bo'lgan qadamjolarni ziyorat qilish imkoniyatini yaratish zarurligiga e'tibor qaratdi.
Uchrashuv yakunlari bo'yicha elchixona va federatsiya o'rtasida ziyorat turizmi sohasida hamkorlikni yo'lga qo'yish to'g'risida o'zaro anglashuv memorandumi imzolandi. Unda koreys musulmonlarini O'zbekistonga ziyorat turizmi doirasidagi safarlarga jalb qilish bo'yicha qo'shma tadbirlar majmuasini amalga oshirish ko'zda tutilgan. Hususan, koronavirus pandemiyasi bilan bog'liq epidemiologik vaziyat barqarorlashgandan so'ng Toshkent, Samarqand, Buxoro, Hiva va boshqa shaharlarga ziyorat turizmi bo'yicha infoturlar uyushtirish, Janubiy Koreyadan O'zbekistonga charter reyslar va ziyoratchilarning safarlarini tashkil qilish, shuningdek, islomshunos olimlar ishtirokida birgalikda anjumanlar o'tkazish bo'yicha kelishuvga erishildi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Birinchi foyda:
Nega Qur’oni karimda “ankabut” (o‘rgimchak) so‘zi muannas (ayol) shaklida keltirilgan, garchi u muzakkar (erkak jinsida) bo‘lsada?
Oyatda bunday deyilgan:
مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا
“Allohdan o‘zgani do‘st tutganlarning misoli, o‘z uyini qurgan o‘rgimchak kabidir...” (Ankabut surasi, 41-oyat).
Oyatdagi اتَّخَذَتْ kalimasida ayol jinsiga dalolat qiluvchi ت “t” harfi kelganiga e’tibor bering.
Aslida “عَنْكَبُوتِ” (o‘rgimchak) so‘zi erkak jinsiga taalluqli.
Demak oyatda اتخذ bo‘lishi kerak edi. Lekin, اتَّخَذَتْ shaklida, ayol siyg‘asida keldi.
Zamonaviy ilm-fan shuni isbotladiki, tabiatan urg‘ochi o‘rgimchakkina uy qurishga qodir ekan. Erkak o‘rgimchak esa, faqat to‘rdan foydalanib harakatlanar, lekin uy qurish imkoniyatiga ega emas ekan.
Agar Alloh taolo oyatda “ankabut”ni erkak siyg‘asida zikr qilganida, bu ilmiy va biologik jihatdan noto‘g‘ri bo‘lardi. Ammo Alloh taolo, ayol siyg‘asini ifodalovchi ت “t” qo‘shimchasini keltirishi Kur’oni karim haq kalom ekaniga bo‘lgan iymonimizni yanada mustahkamladi va bizga haqiqatni ko‘rsatdi. Subhanalloh...
Ikkinchi foyda:
Urg‘ochi o‘rgimchak, bolalari tug‘ilishi bilan erkagini o‘ldirib, uyning tashqariga uloqtiradi.
So‘ngra bolalar kattalashganda, onasini o‘ldirib, uni ham uydan tashqariga uloqtiradilar.
Eng zaif va notavon uy
Alloh taolo Qur’onda buni bitta oyat bilan tasvirlagan:
“Holbuki, eng zaif uy o‘rgimchakning uyasidir. Koshki bilsalar edi” (Ankabut surasi, 41-oyat).
Odamlar o‘rgimchak uyining jismonan zaifligini bilishgan, lekin uning ma’naviy zaifligini faqat shu zamonda tushundilar. Shuning uchun, oyat: “Koshki bilsalar edi!”, jumlasi bilan yakunlandi.
Shunga qaramay, Alloh taolo Qur’on suralaridan birini shunday yoqimsiz hasharotning nomi bilan atadi. Ushbu sura boshidan oxirigacha fitnalar haqida hikoya qiladi.
Suraning boshlanishi: “Odamlar “iymon keltirdik” deyishlari ila imtihon qilinmay, tark etilishlarini o‘yladilarmi?” (Ankabut surasi, 2-oyat).
Davomida:
“Va odamlardan, Allohga iymon keltirdik, deydigan, so‘ngra Allohning yo‘lida ozorlansa, odamlarning fitnasini Allohning azobidek qabul qiladiganlari ham bor. Agar Robbing tomonidan nusrat kelsa, ular, albatta, biz siz bilan birga edik, derlar. Alloh olamlarning ko‘ksilaridagi narsalarni o‘ta bilguvchi zot emasmi?!” (Ankabut surasi, 10-oyat).
Ehtimol, fitnalarga “o‘rgimchak”ning nima aloqasi bor deb o‘ylarsiz?
Javob shuki, fitnalarning bir-biriga chambarchas bog‘liqligi go‘yo o‘rgimchak to‘rining iplariga o‘xshaydi.
Fitnalar shunchalik bir-biriga kirishib ketganki, uni bir-biridan ajratib, farqlab olish juda mushkul. Ular juda ko‘p va murakkab, ammo Allohdan madad tilaganlar uchun ular o‘ta zaif va juda nozikdir.
Homidjon domla ISHMATBЕKOV