Sayt test holatida ishlamoqda!
07 Iyun, 2025   |   11 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:06
Quyosh
04:50
Peshin
12:27
Asr
17:36
Shom
19:57
Xufton
21:34
Bismillah
07 Iyun, 2025, 11 Zulhijja, 1446

2. BAQARA SURASI, 222–223 OYaTLAR

07.12.2020   7651   4 min.
2. BAQARA SURASI, 222–223 OYaTLAR

 وَيَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡمَحِيضِۖ قُلۡ هُوَ أَذٗى فَٱعۡتَزِلُواْ ٱلنِّسَآءَ فِي ٱلۡمَحِيضِ وَلَا تَقۡرَبُوهُنَّ حَتَّىٰ يَطۡهُرۡنَۖ فَإِذَا تَطَهَّرۡنَ فَأۡتُوهُنَّ مِنۡ حَيۡثُ أَمَرَكُمُ ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلتَّوَّٰبِينَ وَيُحِبُّ ٱلۡمُتَطَهِّرِينَ٢٢٢

222. Hayz haqida so'rashsa, "U noxush narsadir", deng. Hayz paytida xotinlaringdan chetlaninglar, poklanmagunlaricha ularga yaqinlashmanglar. Poklanishsa, Alloh buyurgan tarafdan ularga kelinglar. Alloh haqiqatan tavba qiluvchilarni sevadi, o'zini pok tutuvchilarni sevadi.

Balog'atga etgan qiz yoki ayolning har oyda odat bo'yicha ko'radigan qoni "hayz" deyiladi. Hayzning oz muddati uch kecha-kunduz, ko'pi esa o'n kecha-kunduz, bundan ortiq muddatda ham qon kelaversa, u hayz emas, istihoza (kasallik) qoni hisoblanadi. Hayz ko'rayotgan ayolga namoz o'qish, ro'za tutish, Baytullohni tavof qilish, jinsiy aloqa qilish, masjidga kirish, Qur'on o'qish, Qur'onni yoki oyat yozilgan qog'ozlarni ushlash qat'iyan man etiladi, ammo Qur'on eshitishi mumkin. Ana shu hukmga ko'ra, hayz ko'rgan ayolga to u poklanmagunicha yaqinlashilmaydi, ya'ni jinsiy aloqa qilinmaydi. Bu gunohning naqadar jirkanchligi haqida Payg'ambarimiz alayhissalomdan shunday hadis bor: "Kim ayoliga hayz paytida yoki uning orqa yo'liga yaqinlik qilsa hamda folbinga borsa, Muhammadga nozil qilingan narsaga (ya'ni, dinga) kofir bo'libdi" (Termiziy rivoyati). Hayzdan poklanganlaridan keyin Alloh buyurgan tarafdan yaqinlik qilinaveradi. Kim bilmagan holida ayoliga hayz holida yaqinlik qilib qo'ygan bo'lsa, istig'for aytib, astoydil tavba qilishi lozim, chunki Alloh tavba qiluvchilarni ham, o'zini pok tutuvchilarni ham yaxshi ko'radi. Ammo qasddan, nafsiga qul bo'lib ayoliga hayz holida qo'shilgan bo'lsa, ba'zi ilm ahllari so'ziga ko'ra, unga kafforat (badal) vojib bo'ladi. Bu holda ikki tarafning o'zaro rozi bo'lishlari ham bu harom ishni halolga aylantira olmaydi. Kafforatning miqdori bir dinor, ya'ni 4,25 gramm tillaga tengdir. Oldin bu ishni sodir qilganlar Allohga astoydil tavba qilishsin, chunki Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Gunohlaridan xolis tavba qilgan kishi hech bir gunoh qilmagan kishi kabidir", deya marhamat etganlar (Muslim rivoyati). Hadislarda kelishicha: "Alloh taolo pokdir va poklikni yaxshi ko'radi" (Termiziy rivoyati); "Poklik-tozalik imonning yarmidir" (Muslim rivoyati).

نِسَآؤُكُمۡ حَرۡثٞ لَّكُمۡ فَأۡتُواْ حَرۡثَكُمۡ أَنَّىٰ شِئۡتُمۡۖ وَقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُم مُّلَٰقُوهُۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ٢٢٣

223. Hotinlar ekinzorlaringizdir, shunday ekan, ekinzoringizga xohlagan tomonidan kelaveringlar va o'zlaringiz uchun (savobli) ishlarni taqdim etinglar. Allohdan qo'rqinglar, bilinglarki, Unga albatta yo'liqasizlar. (Ey Muhammad), mo'minlarga bundan xushxabar bering.

Hotinlar bilan yaqinlashish chog'ida faqat nafs rohati emas, balki yaxshi, solih farzandlar ham niyat qilinishi lozim. Bu esa mo'minlarga vujud lazzatlanishi cho'qqisiga chiqqanida ham axloqiy va ma'naviy holatlarni esdan chiqarmaslikni eslatmoqda. Hotinlar bilan xohlagan paytda, faqat ijozat berilgan tarafdan yaqinlashish zarurligi uqtirilmoqda. Musulmon kishi nikohidagi ayolga hayz va nifos (yangi ko'z yorigandagi qon kelishi) holatidan tashqari barcha holatlarda yaqinlik qilaveradi. Faqat Alloh taqiqlagan chegaralardan o'tmaslik sharti bilan. Alloh ayollarga orqa tarafdan yaqinlik qilishni man etgan, chunki jinsiy aloqadan murod, shahvatni qondirish va nasl qoldirish bo'lishi kerak. Bu taqiqlarni buzmoqchi bo'lganlar Allohdan qo'rqishsin, chunki har bir inson oxirat dunyosida Parvardigoriga albatta yo'liqadi va qilmishlari uchun to'la hisob beradi. Ibn Umar roziyallohu anhumo: "Hotinlar ekinzorlaringizdir, shunday ekan, ekinzoringizga xohlagan tomonidan kelaveringlar" degan oyatga "Ayollarning faqat oldiga yaqinlik qilinglar" deb ma'no bergan. Jobir roziyallohu anhu bunday degan: "Yahudiylar: "Agar ayolning orqa tarafidan oldiga yaqinlik qilinsa, tug'iladigan bola g'ilay bo'ladi", deyishardi. Shuning uchun yuqorida zikr etilgan oyat nozil bo'ldi" (Buxoriy rivoyati).

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar

Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda

04.06.2025   3944   2 min.
Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda

#xabar #haj2025

Joriy yilgi haj mavsumi o‘zining qizg‘in pallasiga kirmoqda. Bugun, 3 iyun – Zulhijja oyining 7 kuni kechki paytdan boshlab ziyoratchilarni Mino vodiysiga tashish ishlari boshlanadi. 4 iyun – Zulhijja oyining 8 kuni barcha hojilar Mino vodiysida jam bo‘lishadi.
 

Shu munosabat bilan haj delegatsiyasi a’zolari, ishchi guruhi shtabi, shifokorlar jamoasi va guruh rahbarlari ishtirokida Makka shahridagi mehmonxonada umumiy yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi, ishchi guruhi rahbari Sodiqjon Toshboyev, muftiy – haj delegatsiyasi rahbari Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari, attashe Shuhrat Amoniy hamda shifokorlar jamoasi yetakchisi Alisher Saatov qatnashdi.


Mutasaddilar mehmonxonalardan Minoga, u yerdan Arafot, bu manzildan esa Muzdalifaga va yana Minoga qaytishni tartibli tashkil etish, muborak manzillar va chodirlarda risoladagidek ibodat qilish uchun barcha sharoitlarni hozirlash, ziyoratchilar salomatligiga jiddiy e’tibor berish, ovqatlanish ratsioniga amal qilish, belgilangan tartiblarga rioya etishni ta’minlash masalalarini aytib o‘tishdi. 


Ayniqsa, Mino, Arafot vodiylarida o‘rnatilgan qonun-qoidalarga amal qilish, xususan, kunning jazirama issiq vaqtlarida (soat 10-00 dan 16-00 gacha) chodirlardan tashqarida yurmaslik, hududlarda tog‘u tepaliklarga chiqmaslik, bitoqa-beyjiklarni taqib yurish, harakatlanishda maxsus transport vositalari, avtobuslardan foydalanish va podshohlik talablari, tartibni saqlovchi xodimlar ko‘rsatmalariga itoat etish kabilarga urg‘u qaratildi.


Muftiy hazratlari ishchi guruhi va guruh rahbarlari uchun yanada mas’uliyatli damlar boshlanayotganini ta’kidladilar. Shuning barobarida haj amalini dinimiz talablariga muvofiq ado etish, shar’iy masalalarda Fatvo markazi fatvolariga rioya qilish, o‘zboshimchalik bilan ish tutishdan saqlanish, Mino va Arafotdagi chodirlarda ulamolarning mav’izalarini tashkil etish, bir so‘z bilan aytganda, hojilarning har bir daqiqasini toat-ibodat, duoyu zikr bilan unumli o‘tkazish kabilarni aytib o‘tdilar.


Yig‘ilishda boshqa tashkiliy masalalar ham kelishib olindi. 


O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

 

Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda Hajning mas’uliyatli kunlari boshlanmoqda