Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Iyul, 2025   |   29 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:34
Quyosh
05:11
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:52
Xufton
21:21
Bismillah
24 Iyul, 2025, 29 Muharram, 1447

QISh MO'MINNING BAHORIDIR

24.11.2020   5390   3 min.
QISh MO'MINNING BAHORIDIR

Har bir faslning o'ziga yarasha fazilatlari bor. Ammo ular ichida qish fasli alohida fazilatga egadir. Chunki Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bu faslning mo'minlar uchun alohida fazli borligini aytganlar.
Bu haqida hadisi sharifda quyidagicha xabar berilgan:

عن أبي سعيد الخدري قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: « الشتاء ربيع المؤمن قصر نهاره فصام وطال ليله فقام». رواه البيهقي.

Abu Said Hudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qish mo'minning bahoridir. Kunduzi qisqa bo'ladi, ro'za tutib oladi, kechasi uzun bo'ladi (tahajjudga) turadi”, dedilar”.
Bayhaqiy rivoyat qilgan.

Askariy rahmatullohi alayh ushbu hadis sharhida bunday degan:
"Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning “Qish mo'minning bahoridir”, deyishlari bahor fasli arablarda eng yaxshi fasl hisoblangani uchundir. Chunki bu faslda suvlar va o't-o'lanlar mo'l bo'lishi sababli serobchilik bo'ladi. Arablar etimlarga xayr-ehson qiladigan sersahovat kishini ham "etimlarning bahori”, deyishadi”.
Demak, qish fasli unda nafl ibodatlar ko'p bo'lgani e'tiboridan o't-o'lanlari serob bo'lgan bahorga o'xshatilgan. Shu ma'noda qish fasli mo'min kishi uchun eng yaxshi fasl hisoblanadi. Chunki bu faslda boshqa fasllarga qaraganda turli nafl ibodatlarni ko'plab ado etish osonlashadi. Kechalari uzun bo'lgani sababli ham uyquga to'yish, ham engillik bilan ibodat qilib olish imkoni tug'iladi. Kunduzlari qisqa bo'lgani sababli ro'za tutib olish ham nihoyatda engil bo'ladi. Shuning uchun ham Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bu faslni g'animat bilishga undab bunday deganlar:

عن عامر بن مسعود عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: " الغنيمة الباردة الصوم في الشتاء ". رواه الترمذي.

Omir ibn Mas'uddan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Qishda (tutilgan) ro'za salqingina o'ljadir”, dedilar”.
Termiziy rivoyat qilgan.

Ya'ni, odatda o'ljani qo'lga kiritish uchun ter to'kib harakat qilinadi. Ammo ba'zi vaqtlarda uni ter to'kmasdan, qiyinchiliksiz qo'lga kiritish ham mumkin bo'ladi. Qish fasli ana shunday qiyinchilik va mashaqqatlarsiz ko'plab ajr-mukofotlarni qo'lga kiritish fursatidir.
☝️Bu fasl, ayniqsa tolibi ilmlar uchun nihoyatda ahamiyatlidi. ☝️
Shu ma'noda bahor faslini dehqonlar uchun urug' qadash mavsumi bo'lganidek, qish faslini tolibi ilmlar uchun ilm egallash mavsumidir, deyish mumkin.
Mo'minlar bahori bo'lgan ushbu faslni go'zal amallar bilan o'tkazish baxtiga Alloh taolo barchalarimizni muvaffaq qilsin.?

"Dinimiz ahkomlari" kitobidan

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling

14.07.2025   6595   2 min.
Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

 

Sarmoyangiz umringizdir...

Alloma Ibn al-Javziy o‘zining «Mudahish» nomli kitobiga bunday yozadi:

Bir kishi bor edi, u bozorda muz sotardi. Ovozini chiqarib bunday derdi: Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qilinglar!”.

Bu kishi odamlarning yuragini yumshatib, ulardan muz sotib olishlarini so‘rardi. Chunki u sotadigan muz — vaqt o‘tishi bilan erib ketardi. Agar u muzini tezda sotib ulgurmasa, butun sarmoyasi yo‘q bo‘lib ketadi. Shuning uchun u bor ovozi bilan: Sarmoyasi erib ketayotgan odamga rahm qiling!”.

Muzlab qolgan suvning har bir tomchisi sizning tark etgan umr lahzangiz kabidir, u endi hech qachon qaytmaydi.

 

Hayotingizdagi sanoqli kunlardan foydalaning…

Solihlardan biri aytadi: «Men “Asr” surasini yigirma yil o‘qidim, lekin uning ma’nosini tushunmasdim. “Nima uchun Alloh inson tabiatan ziyonda deb aytyapti va buni qasam bilan ta’kidlayapti?” deb o‘ylardim.

Keyin esa Alloh ziyondan najot topganlarni to‘rtta sifat bilan istisno qiladi:

– iymon keltirganlar,

– solih amal qilganlar,

– haqqa da’vat etganlar,

– sabrni tavsiya qilganlar.

Shunda men “Asr” surasidagi qasamning ma’nosini angladim: “Dunyodagi eng katta sarmoya bu – umringiz. Umringizdan o‘tgan har bir lahza erib ketgan muz kabi qaytib kelmaydi. Shuning uchun sarmoyangizni ehtiyot qiling! U siz yashab turgan vaqtdir. Ajal yetishidan avval tiriklik fursatidan foydalaning».

Alloh umrimizni uzun va xotimamizni chiroyli qilsin.

Sarmoyangizni o‘g‘irlayotganlarga e’tibor bering!

Har birimiz sarmoyamiz ya’ni vaqtimizni kim yoki nimalar zoye qilayotganini yaxshi bilamiz.

Allohni zikr qilishdan yoki U Zotga va Rasuliga itoat qilishdan boshqa narsa bilan vaqtni zoye qilmang.

Unutmang, sarmoyangiz — umringiz!

 

Maqsudali domla QOSIMOV,
Xo‘jaobod tumani Yetti chinor jome masjid imom-xatibi.