Islom dunyosigi muhtarama ayollarning eng avvalgi qatorida shubhasiz Oisha roziyallohu anho onamizning nomi zikr etiladi. Chunki ul muhtarama onamiz, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam uchun eng sevimli rafiqa bo'lgan. Shu sabab Nabiy alayhissalom Oisha roziyallohu anho onamizni erkalab, “Ya A'ish” deb chaqirar ekanlar.
Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam uchun sevimli bo'lganlar u zot sollallohu alayhi vasallamning ummatlari uchun ham sevimlidir. Qolaversa, Oisha roziyallohu anho onamiz bilan bog'liq oyati karimalar nozil bo'lganki, bu ulug' hodisa ham ul zotning Alloh huzuridagi martabasidan nishonadir. Oisha roziyallohu anho onamizning o'zidan shunday hadis rivoyat qilinadi: “Rasululloh alayhissalom menga: “Ey Oisha, Jabroil senga salom keltirdi” dedilar” (Buxoriy rivoyati). Jabroil alayhissalomdek ulug' farishtaning salomiga munosib bo'lish saodati har kimga ham nasib etavermaydi.
Imom Termiziyning “Shamoyil”ida Nabiy alayhissalom uni “Ey muvaffaqa” (qammatbaho tosh nomi) deb chaqirganlari keltirilgan. Ko'p hollarda “Ey Siddiqning qizi, Ey Abu Bakrning qizi” deya murojat qilganlar. Oisha roziyallohu anho Nabiy alayhissalomdan o'ziga kuniya berishni so'raganda “Seni o'g'ling nomi bilan “Ummu Abdulloh” deb chaqiramiz”, deganlar. Chunki onamiz opasining o'g'li Abdulloh ibn Zubayrni tarbiyasiga olgan edi.
Nasoiyning “Sunan”ida Nabiy alayhissalomning bu suyukli ayolini “Ey Humayro” deb chaqirganlarini tasdiqlaydigan ikki hadis ham mavjud.
Jabroil alayhissalom Nabiy alayhissalomga aytdi: “Bu sening dunyo va oxiratdagi juftingdir”.
Muhammad Mustafo sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Ey Oisha, Jabroil senga salom keltirdi”.
Abu Muso Ash'ariy aytadi: “Biz Rasulullohning sahobalari, biron bir hadis ustida ikkilanib qolsak, darrov Oishadan so'rardik va uning bu masaladan habardor ekaniga guvoh bo'lardik”.
Mashhur tobe'in Masruq ibn Ajda' Hamadoniy aytadi: “U (ya'ni Oisha onamiz) Siddiqning qizi siddiqa, Alloh rasulining suyuklisi, Rasul alayhissalom habibasining pok ekani osmondan habar qilingan zotdir”.
Imom Zahabiy aytadi: “Abdullohning onasi, Rasululloh halifasining qizi sahobalarning eng ulug' faqihidir”.
Bugun muslima ayol-qizlarimiz o'zlariga Oisha roziyallohu anho onamiz kabi ulug' sohobiyalarni ibrat va o'rnak qilib olsalar hamda ularga ergashsalar haqiqiy baxtni topadilar, ikki dunyo saodatiga erishadilar insha Alloh!
Manbalar asosida Saidabror Umarov tayyorladi
وحدثنا إسحاق بن إبراهيم بن جبلة نا عبيد الله بن موسى أنا إسرائيل، عن سماك أنه سمع موسى بن طلحة يحدث عن أبيه قال: مررت مع النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم في نخل فرأى قوما في رءوس النخل يلقحون النخل فقال: ما يصنع هؤلاء؟ قالوا: يجعلون الذكر في الأنثى قال: ما أظن ذلك يغني شيئا فبلغهم ذلك فتركوه فنزلوا عنها فبلغ ذلك النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم فقال: إنما هو ظن ظننته، إن كان يغني شيئا فاصنعوه، فإنما أنا بشر مثلكم وإن الظن يخطئ ولكن ما قلت لكم: قال الله تعالى فلن أكذب على الله عز وجل.
Muso ibn Talha otasidan rivoyat qiladi: “Nabiy sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallam bilan birga (Madina) xurmozorlari orasidan o‘tdim. U zot xurmolar ustiga chiqib olib, changlatayotgan odamlarni ko‘rib: “Anavilar nima qilishmoqda?” dedilar.
Odamlar: “(Xurmoning) erkagini urg‘ochisiga qo‘shmoqda”, dedi.
U zot: “Menimcha, undoq qilish biror foyda bermas, deb gumon qilaman”, dedilar.
Haligi odamlarga buning xabari yetib borganda, ular u(changlatish)ni tark qildi va xurmolardan tushdi. Rasululloh sollallohu alayhi va olihi vasallamga bu haqda xabar berilganda: “U mening bir gumonim, agar o‘sha narsa ularga manfaat bersa, uni qilaversin! Albatta, men ham sizlar kabi basharman. Albatta, gumon xato qiladi. Lekin sizlarga “Alloh taolo bunday dedi”, deb biror narsa aytsam, zinhor Alloh azza va jallaga nisbatan yolg‘on so‘zlamayman”, dedilar.
Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD