O'zbekiston xalqi ilm-fan, madaniyat va san'atga hissa qo'shgan buyuk ajdodlarni chuqur hurmat qiladi.
O'zA xabariga ko'ra, bizning mamlakatimizda O'zbekiston olimlarining merosi va tarixiy asarlarini o'rganiladi, ularning xotirasi abadiylashtiriladi.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoevning 2020 yil 8 oktyabrda qabul qilingan "Qatag'on qurbonlari merosini chuqurroq o'rganish va ularning xotirasini abadiylashtirish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida" gi farmoyishi ota-bobolarimizning hayoti va ijodini yangidan o'rganishga xizmat qildi.
Alohida ta'kidlash kerakki, Alisher Navoiy nomidagi O'zbekiston Milliy kutubxonasi o'zbek jadid-ma'rifatparvarlari ijodini o'rganish va ommalashtirishda muhim ahamiyatga ega. Maxsus fond va majburiy nusxalarni saqlash xizmatida ko'plab mualliflarning, shu jumladan Abdurauf Fitratning noyob asarlari va ilmiy asarlari saqlanadi. Ba'zilari o'zbek tilini rivojlantirish va yanada ommalashtirishga bag'ishlangan.
Shoir va olim, yozuvchi va dramaturg, o'qituvchi va ma'rifatparvar Abdurauf Fitrat 1925 yilda eski o'zbek alifbosida "O'zbek tili qoidalari bo'yicha tajriba. Sarf" darsligini yozgan. Kitob HH asrning 30-yillariga qadar ko'p marta qayta nashr etilgan. Ushbu asar o'zbek tili grammatikasini yanada o'rganish uchun asos bo'lib xizmat qildi.
Fitrat arab, fors va usmonli tilshunosligining o'zbek tilidagi ot, sifat, fe'l va yordamchi so'zlarni aniqlashdagi yutuqlari va an'analariga murojaat qildi. Uning ijodi yigirmanchi asrning 20-yillari o'zbek tilshunosligining noyob namunalari, o'tmishning o'lmas manbalari (hind, arab tilshunosligi, turkshunoslik) va zamonaviy tilshunoslik o'rtasida mustahkam ko'prik bo'lib xizmat qiladi.
Abdurauf Fitrat o'zbek olimlaridan birinchilardan bo'lib professor unvoniga sazovor bo'ldi. 1991 yil 25 sentyabrda o'zbek dramaturgiyasi, realistik adabiy tanqid va adabiyotshunoslik maktabini yaratishda qo'shgan hissasi uchun Abdurauf Fitratga Alisher Navoiy nomidagi Davlat mukofoti berildi.
O'zbek tilini yanada rivojlantirishda ijodiy uchrashuvlar, xotira kechalari, onlayn muloqotlar tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda, bu ham yosh avlodning buyuk ajdodlar-o'ma'rifatparvarlar Mahmudxo'ja Behbudiy, Abdulla Avloniy, Ishoqxon Ibrat, Abdurauf Fitrat, Abdulla Qodiriy hayoti va faoliyati to'g'risida bilimlarini boyitishga xizmat qilmoqda.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
So‘nggi paytlarda yoshlar orasida energetik ichimliklar ichish odat tusiga kirdi. Shifokorlar tetiklashtiruvchi bunday ichimliklarni sog‘lik uchun juda xavfli ekanini ta’kidlashmoqda.
Energetik ichimliklar 1960 yili Yaponiyada tibbiyotda dori vositasi sifatida kashf qilingan. Dastlab inson salomatligi uchun zararsiz deb hisoblangan ichimlik asta-sekin ommalashib, tijoratga aylanib ketdi. So‘ngra uning tarkibiga bir qancha kimyoviy moddalar qo‘shildi.
2014 yilga kelib Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti dunyoda voyaga yetmagan o‘smirlarning energetik ichimlikni ko‘p iste’mol qilishi xavfli ekanini e’lon qildi. Shu sababdan ko‘p mamlakatlarda bu ichimlikka taqiq qo‘yildi.
Salomatlik uchun asosiy xavflar shakar va kofein miqdorining yuqoriligidir. Energetiklarda esa, kofein 100 ml uchun 30–50 mg bo‘ladi. Ba’zilarida 100 mggacha oshishi mumkin. Bu oddiy qahva (12 mg)dan 8 baravar ko‘p. Energetik ichimliklarni muntazam iste’mol qilish tushkunlikka tushish ehtimolini oshiradi.
“Energetik ichimliklarni muntazam ravishda iste’mol qilish yurak xurujini oshiradi, asab tizimini susaytiradi va giyohvandlikka olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, qon bosimini ko‘tarish xavfi bor. Masalan, bitta idishdagi energetik ichimlikda 27 choy qoshiq shakar bor. Agar siz bu ichimliklarni ichsangiz, kelajakda qandli diabet va boshqa og‘ir kasalliklarga duch kelishingiz muqarrar”, deydi mutaxassislar.
Ayrim ishlab chiqaruvchilar bu ichimliklarga hayvonlar aminokislotalariga o‘xshash bo‘lgan taurin moddasini qo‘shadi. Bu modda yurak mushaklarining ishlash jarayonini tezlashtiradi.
Energetik ichimliklar tarkibida shakar miqdori me’yoridan ancha yuqori. Shu bois bir shisha energetik ichimlik ichgan kishi jigari qattiq zo‘riqadi. Energetik ichimliklarni muntazam ichish jigar qurishiga olib keladi.