Rasululloh sollallohu alayhi vasallambiror narsa so'ralganda yo'q demaganlar.
Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan biror narsani so'ralganda hech qachon yo'q degan emaslar”.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Allohni doimo zikr qilardilar.
Hazrat Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Alloh taoloni har on, har dam, har lahzada zikr qilar edilar”(Imom Muslim, Imom Abu Dovud, Imom Termiziy rivoyati).
Abu Sa'id Hudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko'p zikr qilar, foydasiz ishlardan saqlanar, namozni uzun o'qir, xutbani qisqa qilardilar” (Imom Nasoiy, Imom Abu Dovud rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamtahajjud namozini muntazam o'qir edilar.
Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam tahajjud namozini aslo tark etmas, bemor yo behol bo'lsalar o'tirgan hollarida o'qir edilar”(Imom Abu Dovud rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamyolg'iz namoz o'qisalar uzoq, cho'zib o'qirdilar.
Abu Vakil roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam jamoat bilan birga namoz o'qiganda g'oyat engil va qisqa ko'rinishda, yolg'iz o'zlari o'qisalar, uzun o'qir edilar”(Imom Ahmad rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallambemorlarni ziyorat qilib, ularning ko'nglini ko'tarardilar.
Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bemor ko'rgani borsalar: “Sen uchun (zararli) bir narsa yo'q, inshaalloh, bu senga gunohlardan poklanishdir”,der edilar» (Imom Buxoriy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamsafardan qaytsalar avvalo masjidga kirardilar.
Abu Sa'laba roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safardan qaytganlarida oldin masjidga kirar, ikki rakat namoz o'qir, so'ng qizlari Fotimaga uchrar, shundan keyingina uylariga ketar edilar”(Imom Tabaroniy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamjanozada g'amgin bo'lardilar.
Imron ibn Husayn roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam janozada hozir bo'lganlarida qayg'ulari ortar, nihoyatda kam gapirar, fikr-mulohazaga g'arq bo'lar edilar” (Imom Hokim rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamsafarga chiqsalar duo qilardilar.
Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safar qilmoqchi bo'lsalar: “Allohim, Sen bilangina g'alaba qilaman, Sen bilangina omonda bo'laman, Sening yordaming bilangina dushmanim ustiga yurish qilaman”,deb duo qilar edilar» (Imom Ahmad rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallammahzun bo'lganlarida duo qilardilar.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o'zlarini mahzun qiladigan biror holat yoki voqea sodir bo'lsa osmonga qarar va “Subhanallohil aziym” der edilar, duolarida eng ko'p takrorlaganlari esa “Ya Hayyu ya Qoyyum” edi» (Imom Termiziy rivoyati).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamduoni uch marta takrorlardilar.
Ibn Mas'ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Allohga duo qilsalar tilaklarini ham, istig'forni ham uch bor qaytarar edilar” (Imom Ahmad, Imom Abu Dovud rivoyati)
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamshumlanishni yoqtirmasdilar.
Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam chiroyli narsalardan xursand bo'lar, shumlanishni esa yoqtirmas edilar” (Imom Nasoiy rivoyati).
Hazrat Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam har bir ishni yaxshilikka yo'yishni yoqtirar, badgumonlikni yomon ko'rar edilar” (Ibn Moja rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD
tayyorladi
Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:
– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.
– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.
– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.
Shunda bog‘ egasi:
– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.
Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:
– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.
Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.
Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: “Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.
Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.
“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.
Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.