Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Iyul, 2025   |   1 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:36
Quyosh
05:13
Peshin
12:35
Asr
17:36
Shom
19:50
Xufton
21:19
Bismillah
26 Iyul, 2025, 1 Safar, 1447

Rasululloh xulqlari bilan xulqlanamiz (3-qism)

28.10.2020   2305   7 min.
Rasululloh xulqlari bilan xulqlanamiz (3-qism)

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallambiror narsa so'ralganda yo'q demaganlar.

Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan biror narsani so'ralganda hech qachon yo'q degan emaslar”.

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Allohni doimo zikr qilardilar.

Hazrat Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Alloh taoloni har on, har dam, har lahzada zikr qilar edilar”(Imom Muslim, Imom Abu Dovud, Imom Termiziy rivoyati).

Abu Sa'id Hudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko'p zikr qilar, foydasiz ishlardan saqlanar, namozni uzun o'qir, xutbani qisqa qilardilar” (Imom Nasoiy, Imom Abu Dovud rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamtahajjud namozini muntazam o'qir edilar.

Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam tahajjud namozini aslo tark etmas, bemor yo behol bo'lsalar o'tirgan hollarida o'qir edilar”(Imom Abu Dovud rivoyati).

 

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamyolg'iz namoz o'qisalar uzoq, cho'zib o'qirdilar.

Abu Vakil roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam jamoat bilan birga namoz o'qiganda g'oyat engil va qisqa ko'rinishda, yolg'iz o'zlari o'qisalar, uzun o'qir edilar”(Imom Ahmad rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallambemorlarni ziyorat qilib, ularning ko'nglini ko'tarardilar.

Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bemor ko'rgani borsalar: “Sen uchun (zararli) bir narsa yo'q, inshaalloh, bu senga gunohlardan poklanishdir”,der edilar» (Imom Buxoriy rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamsafardan qaytsalar avvalo masjidga kirardilar.

Abu Sa'laba roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safardan qaytganlarida oldin masjidga kirar, ikki rakat namoz o'qir, so'ng qizlari Fotimaga uchrar, shundan keyingina uylariga ketar edilar”(Imom Tabaroniy rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamjanozada g'amgin bo'lardilar.

Imron ibn Husayn roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam janozada hozir bo'lganlarida qayg'ulari ortar, nihoyatda kam gapirar, fikr-mulohazaga g'arq bo'lar edilar” (Imom Hokim rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamsafarga chiqsalar duo qilardilar.

Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safar qilmoqchi bo'lsalar: “Allohim, Sen bilangina g'alaba qilaman, Sen bilangina omonda bo'laman, Sening yordaming bilangina dushmanim ustiga yurish qilaman”,deb duo qilar edilar» (Imom Ahmad rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallammahzun bo'lganlarida duo qilardilar.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o'zlarini mahzun qiladigan biror holat yoki voqea sodir bo'lsa osmonga qarar va “Subhanallohil aziym” der edilar, duolarida eng ko'p takrorlaganlari esa “Ya Hayyu ya Qoyyum” edi» (Imom Termiziy rivoyati).

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamduoni uch marta takrorlardilar.

Ibn Mas'ud roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Allohga duo qilsalar tilaklarini ham, istig'forni ham uch bor qaytarar edilar” (Imom Ahmad, Imom Abu Dovud rivoyati)

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamshumlanishni yoqtirmasdilar.

Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam chiroyli narsalardan xursand bo'lar, shumlanishni esa yoqtirmas edilar” (Imom Nasoiy rivoyati).

Hazrat Oysha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam har bir ishni yaxshilikka yo'yishni yoqtirar, badgumonlikni yomon ko'rar edilar” (Ibn Moja rivoyati).

 

Davron NURMUHAMMAD

tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Fursat g‘animatdir

22.07.2025   5839   2 min.
Fursat g‘animatdir

Inson hayotida eng qimmatbaho ne’matlardan biri vaqtdir. U nihoyatda tez o‘tadi, biror narsaga bog‘lab, to‘xtatib, ortga qaytarib bo‘lmaydi. Har lahza inson umridan bir bo‘lakdir. Shuning uchun vaqtni samarali o‘tkazish, uni qadrlash har bir aqlli inson uchun juda muhim.


Har insonga bir umr berilgan. U yillar, oylar, kunlar, daqiqalar bilan hisoblanadi. Bir soat bekorga ketsa, umrimizdan bir qism bekor ketgan bo‘ladi. Ko‘pincha biz "ertaga qilib qo‘yaman", "keyinroq boshlayman" deya o‘zimizni aldab qo‘yamiz. Aniq reja asosida hayot kechirish, har bir kunni maqsadli va mazmunli o‘tkazish vaqtdan unumli foydalanishning asosiy yo‘lidir. Ilm o‘rganish, mehnat qilish, sog‘liqqa e’tibor qaratish, oila va yaqinlarga vaqt ajratish — bularning bari vaqtning to‘g‘ri taqsim qilinishi bilan bo‘ladi.


Tan olish kerak, zamonaviy texnologiyalar, ijtimoiy tarmoqlar va axborot oqimi vaqtimizni o‘g‘irlab, bizni chalg‘itmoqda. Lekin ayb o‘zimizda. Ba’zan keraksiz narsalarga soatlab vaqt sarflaymiz, keyin esa "vaqtim yetmadi" deb shikoyat qilamiz. Shuning uchun ham hayotda "nimalar muhim, nimalar esa vaqt sarflashga arzimaydi" degan savolga aniq javob topib olish lozim. Vaqtga e’tiborli inson – mas’uliyatli insondir. U har bir vazifani o‘z vaqtida bajaradi, orzulari sari qat’iyat bilan intiladi va hayotini nazorat qila oladi.


Islom dinida ham vaqtga alohida ahamiyat berilgan. Qur’oni karimdagi Asr surasida Alloh taolo asr (vaqt)ga qasam bilan insonning zararda ekani ta’kidlagan. Bu esa vaqtning beqiyos ekanini yana bir bor yodga soladi. Faqat iymon keltirgan va yaxshi amallar qilgan, bir-birlariga Haq (yo‘li)ni tavsiya etgan va bir-birlariga (mana shu Haq yo‘lida) sabr-toqat qilishni tavsiya etgan zotlargina najot topishi aytilib, ulgurib qolishga da’vat etilgan. Demakki, vaqtni to‘g‘ri sarflay olgan insongina yutuqqa erishadi. Hayotimizdagi har bir daqiqa – bebaho xazina. Undan oqilona foydalanib qolish kerak, azizlar.

Abdulvohid ISAQOV,

Namangan shahridagi

“Miryoqubboy Mirhakimboy”

jome masjidi imom xatibi

Maqolalar