Podshoh vaziridan so'radi: «Nega anavi xodimimni o'zimdan ko'ra baxtiyorroq yurganini ko'raman? Axir uning hech vaqosi bo'lmasa, menda bo'lsa boylik, mol-mulk va barcha narsaning egaligi bo'lsa? Yana meni ko'nglim to'lmaydi, injiq bo'laman?
Vazir javob berdi: «U bilan «to'qson to'qqiz» qoidasini tajriba qilib ko'ring, tushunib olasiz».
Podshoh: «To'qson to'qqiz» qoidasi nima ekan? deya so'radi.
Vazir: «Tunda sezdirmay kelib, xodimning uyi eshigi oldiga to'qson to'qqiz dinorni qo'yasiz va bir parcha qog'ozga «mana shu yuz dinor senga hadyadir» deb yozib qoldirasiz. Sekin eshikni qoqib ketib qolasizda, bir chetdan nima bo'lishini kuzatib turasiz», dedi.
Podshoh vazirining aytganini qildi va chetdan kuzata boshladi. Hodim eshikni ochdi va narsani olib, undagi yozuvni o'qidi. So'ngra dinorlarni sanab ko'rdi-da, «hoynahoy, bir dinor tashqarida tushib qolgan bo'lsa kerak» deya oila a'zolarini ham uyg'otib chaqirdi va hammalari birga ko'chadan uni izlashga tushishdi. Tun o'tib, tong ham otdiki, uni topa olishmadi. Uyning egasi etmayotgan dinorni topa olishmaganidan qattiq jahli chiqdi va ularni urushib, zahrini sochdi.
Ertasiga xodim tuni bilan uxlamay pul qidirib chiqqani uchun ham ishga hayoli parishon holda keldi va yuzi burishgan, qovog'i soliq, ahvolidan noligan holda podshohning oldiga ro'baro bo'ldi.
Ana shunda podshoh «to'qson to'qqiz»ning ma'nosini angladi.
Biz ana shundaymiz. Alloh taolo bizga ato etib qo'ygan to'qson to'qqiz ne'matni unutamizda, o'sha «yo'qotilgan» bittasini izlash bilan umrimizni o'tkazib qo'yamiz. Alloh taolo bizga taqdir etmagani izlash bilan o'tkazib qo'yamiz. Uning hikmatini anglamaymiz, ko'nglimiz to'lmaydi va ichida ko'milib yurganimiz ne'matlarni esa unutamiz.
Bas, undan ko'ra to'qson to'qqiz ne'mat bilan huzurlarlaninglar, ulardan bahramand bo'linglar. Allohdan Uning fazlini so'ranglar, aslo sanab adog'iga eta olmaydiganimiz, shukrini keltira olmaydiganimiz ne'matlariga shukr qilinglar.
«Va Robbingiz sizga: «Qasamki, agar shukr qilsangiz, albatta, sizga ziyoda qilurman. Agar kufr keltirsangiz, albatta, azobim shiddatlidir», deb bildirganini eslang» (Ibrohim surasi, 7-oyat).
Munosabat
Insonning qalbi birgina shirin so‘zdan quvonib, to‘lqinlanib ketadi: yayraydi, yashnaydi, boshqalarga ham ezgulik sog‘inadi, shodlik va baxt ulashadi.
Joriy yilning 31 may sanasida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Haj ziyorati uchun Makkai mukarramada bo‘lib turgan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy shayx Nuriddin Xoliqnazar bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilar holidan xabar olgani qalblarimizga surur, xursandchilik va shukronalik baxsh etdi. Davlatimiz rahbari barcha ziyoratchilarga salom yo‘llab, yurtimizga sog‘-omon kelishlarini tiladi. Unutilmas bu voqelik hojilarimizni behad sevintirdi.
Shukrki, mamlakatimizda tinchlik-totuvlik barqaror. Har bir inson hayotdan rozi bo‘lib, baxtli-saodatli umr kechirishi uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Mehnat qilgan, harakat qilgan farovon hayot kechirmoqda. O‘z orzu niyatlariga yetmoqda. Albatta, bunda osoyishtalik ne’matining o‘rni beqiyos.
Yangi O‘zbekistonning har tongi taraqqiyot tongi sifatida otmoqda. Barcha sohalarda yangilik va yaxshiliklar bo‘lmoqda. Jumladan, Haj va Umra tadbirlarini yuqori saviyada tashkil etish, mo‘min-musulmonlarning ushbu ibodatlarini chiroyli ado etishlari uchun sharoit va qulayliklar yangi bosqichga olib chiqildi.
Xususan, bu yilgi haj mavsumiga yuqori darajada tayyorgarlik ko‘rildi. Makkai mukarrama hamda Madinai munavvara, qolaversa, Mino vodiysida ziyoratchilar uchun barcha sharoit hozirlandi. Issiq kunlarda yurtdoshlarimizga qo‘shimcha qulaylik yaratish maqsadida Arafot hududidagi chodirlar yopiq tarzda barpo etildi. Ularning atrofi issiq o‘tkazmaydigan panellar bilan o‘raldi, ichkariga sovutish tizimi o‘rnatildi, gilam va to‘shaklar solindi.
Mamlakatimiz hojilariga ko‘rsatilayotgan e’tibor, ular uchun yaratilgan qulayliklarni Saudiya Arabistonining haj ishlari mas’ullari va o‘zga yurt hojilari ham e’tirof etib, havas bilan qaramoqda.
Ayni paytda ziyoratchilarga 300 dan oshiq guruh rahbari, 50 nafar oliy toifali shifokor, 10 dan ziyod oshpaz va boshqa mutaxassislar xizmat ko‘rsatib, hamrohlik qilmoqda.
Ziyoratchilarimiz berilayotgan e’tibor va g‘amxo‘rlikdan mamnun bo‘lib, Yaratgandan mamlakatimiz tinchligi, xalqimiz farovonligini so‘rab duo qilmoqda.
Zotan, yurtimizda “Inson qadri uchun” degan ulug‘vor g‘oya barcha islohotlarning asosini tashkil etayotgan ayni pallada hojilarimiz ham ushbu jarayonga o‘z hissalarini qo‘shish, yurtimizga qaytgandan so‘ng bor kuch-g‘ayratlarini yurt tinchligi va taraqqiyoti, oilalar totuvligini ta’minlash, yoshlar ta’lim-tarbiyasi bilan shug‘ullanish, ehtiyojmandlarga ko‘mak berishdek savobli ishlarga safarbar etishlarini ta’kidlamoqdalar.
Zayniddin ESHONQULOV,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi
o‘rinbosari.