Sayt test holatida ishlamoqda!
03 Avgust, 2025   |   9 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:48
Quyosh
05:20
Peshin
12:34
Asr
17:31
Shom
19:42
Xufton
21:07
Bismillah
03 Avgust, 2025, 9 Safar, 1447

2. BAQARA SURASI, 99–101 OYaTLAR

29.08.2020   7947   3 min.
2. BAQARA SURASI, 99–101 OYaTLAR

 

وَلَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ءَايَٰتِۢ بَيِّنَٰتٖۖ وَمَا يَكۡفُرُ بِهَآ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقُونَ٩٩

99. Haqiqatan Biz sizga ochiq oyatlarni tushirdik, ularni faqat fosiqlargina inkor etishadi.

Fosiq kimsalargina bor haqiqatni ochiq-oydin aytib turgan Qur'on oyatlarini inkor qilishga jur'at etishadi. Chunki ularning buni tan olishdan kufrlari, kibrlari, hasadlari to'sib turadi. Shundaylardan biri Madina yaqinidagi Fadaq degan mavzeda yashovchi yahudiy rohibi Abdulloh ibn Suriya ismli kimsa edi. U Payg'ambarimiz alayhissalomdan "Senga qaysi farishta tushadi?" deb so'raydi va Jabroil nomini eshitib bu ulug' farishtani yomonlashga tushadi. Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhumo aytadi: "Bu oyat Ibn Suriya savoliga javobdir. U Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga: "Ey Muhammad, biz biladigan biror narsani bizga keltirmading, senga biror aniq oyat tushganini bilsaydik, biz unga ergashsak" deganida Alloh azza va jalla mazkur oyatni nozil qildi".

أَوَ كُلَّمَا عَٰهَدُواْ عَهۡدٗا نَّبَذَهُۥ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ١٠٠

100. Har gal ular ahdlashsa, boshqa bir guruhi uni buzaveradimi? Aslida ularning aksari imon keltirmaydi.

Yahudiylarning fosiq va kofirlari boshlariga biror balo yoki musibat kelsa, darrov Allohga yolborib qolishadi, Unga ahdu paymon qilishadi. Ammo oradan ko'p o'tmay ulardan boshqa bir guruhi berilgan ahdlarni hech narsa bo'lmaganday buzib ketaveradi. Chunki ularning aksariyati imonsizlardir: Allohga, Uning payg'ambari, farishtalari va kitoblariga ishonmaydi.

Anas roziyallohu anhu shunday degan: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qachon bizga murojaat qilsalar, “Omonati yo'q kishining imoni yo'q. Ahdi yo'q kishining dini yo'q”, der edilar». Ya'ni, omonatga xiyonat qiladigan kimsa imonsiz, ahdiga vafo qilmaydigan kimsa dinsizdir. Har qanday ishdagi xiyonat qabih bo'lib, ba'zilari ayniqsa yomonroqdir. Ahlingiz yo molingizga xiyonat qilgan kimsa bilan arzimas pulingizga xiyonat qilgan kimsa teng emas.

وَلَمَّا جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ نَبَذَ فَرِيقٞ مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَرَآءَ ظُهُورِهِمۡ كَأَنَّهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ١٠١

101. Ularga Alloh huzuridan o'zlaridagilarni tasdiqlab Payg'ambar kelganida Ahli kitoblarning bir guruhi Alloh Kitobini bilmagandek ortlariga otishdi.

Va'dasida turmaslik, ahdni buzish yahudiylarning eski odatlaridir. Payg'ambar solllallohu alyhi vasallam sifatlarini Tavrotda ko'rib qolib, uni yo'qotishdan boshqa yo'l topisholmadi. Yuqoridagi oyatning nozil bo'lishi haqida imomlardan birining bunday rivoyati bor: "Yahudiylar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan Tavrot to'g'risida nima so'rashsa, Nabiy ularga javob qilar edilar. Ular sehr to'g'risida so'rab, Rasululloh bilan tortishib qolishdi. Shunda ushbu oyat nozil qilindi" (Abu Oliya rivoyati).

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Chandiq qolur, dog‘ qolur...

01.08.2025   4864   2 min.
Chandiq qolur, dog‘ qolur...

Bir qishloqda jahli tez chiqadigan, o‘zini boshqa olmaydigan o‘spirin yigit bor ekan. Kunlardan birida otasi unga har gal jahli chiqqanida bir mix olib, uyning oldidagi daraxtga qoqishini aytdi.


O‘g‘il shunday qila boshladi. Bir necha mix qoqilgan daraxtni ko‘rib, yigitning unga rahmi keldi. O‘zini boshqarishni, sabrli bo‘lishni o‘rgandi. Daraxtga mix qoqmay qo‘ydi. Buni ko‘rgan ota endi o‘g‘liga qoqilgan mixlarni sug‘urib tashlashni buyurdi. O‘g‘il otasining aytganini bajardi.


Daraxtning yaralari bitib, o‘rnida chandiqlar paydo bo‘ldi. Ota o‘g‘liga:


– Qara, o‘g‘lim! Qoqilgan har bir mix bu daraxtni yaralagan edi. Ularni sug‘urib tashlagan taqdiringda ham, o‘rni, chandiqlari qoldi. Endi daraxtning ana shu joylari mo‘rtlashib, qurt tushadi va uni yemiradi.


O‘g‘il boshini egib qoldi. Ota so‘zida davom etdi:


– Bu-ku bir daraxt ekan, Alloh taolo azizu mukarram qilib yaratgan inson zotining qalb atalmish daraxtiga ham ba’zan til atalmish bolg‘a bilan so‘z atalmish mixlar qoqiladi. Garchi keyin xatolar tan olinib, uzr so‘ralib, u “mix”lar sug‘urib olinsa-da, o‘rnida chandig‘i, dog‘i qoladi... Sen o‘shanday mixlarni qoqishdan saqlan. O‘zingni idora qilishni, jahlingni jilovlashni o‘rgan!..


Darhaqiqat, inson qalbi go‘yo nafis bir oynaga o‘xshaydi. U darz ketsa, keyin hech qachon aslidagidek tiklanmaydi. Shunday ekan, har doim Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga o‘xshab muomila qilishni o‘rganaylik hech bo‘lmasa harakat qilaylik. Alloh hammamizni to‘g‘ri yo‘ldan adashtirmasin! Zero, ko‘ngil – Yaratganning nazargohidir.


Qudsiy hadislardan birida Alloh taolo: “Men sizlarning na suratingizga  va na chiroylaringizga qarayman. Balki qalblaringizga qarayman va sizlardagi yaxshi xislatlardan rozi bo‘laman”, degan. 

Akbarshoh Rasulov

O'zbekiston yangiliklari