وَلَمَّا جَآءَهُمۡ كِتَٰبٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ وَكَانُواْ مِن قَبۡلُ يَسۡتَفۡتِحُونَ عَلَى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَلَمَّا جَآءَهُم مَّا عَرَفُواْ كَفَرُواْ بِهِۦۚ فَلَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ٨٩
Kofirlarga qarshi kurashda dushman g‘olib kelguday bo‘lsa, yordam kutgan yahudiylar: "Oxirgi zamon payg‘ambari tezroq kelsaydi" deb duo qilishar edi. U zot kelganlarida esa, o‘zlari inkor qilib, kofirlardan bo‘lishdi. Ibn Is'hoq Osim ibn Amr ibn Qatodaning ushbu rivoyatini keltiradi: "Bizlarning Islomga kirishimizga Alloh rahmati va hidoyati bilan birga sabab bo‘lgan omillardan yana biri shu ediki, biz johiliyat zamonida butlarga sig‘inuvchi johillardan edik. Ahli kitobdan bo‘lmish yahudiylar esa, biz bilmagan ilmlardan xabardor edi. O‘rtamizda tez-tez urushlar bo‘lib turardi. Agar urushda biz yengsak: "Shoshmay turinglar, yangi bir payg‘ambarning chiqish vaqti yaqinlashib qoldi, o‘sha payg‘ambar bilan sizlarni Od va Eram qavmlariday halok qilamiz", deyishardi. Bu so‘zlarni ulardan ko‘p bor eshitgandik. Alloh O‘z Payg‘ambarini yuborgach, biz uning da’vatini qabul qilib, yahudiylar tahdid qilayotgan payg‘ambar shu zot ekanlarini bildik va yahudiylardan oldin Payg‘ambarga imon keltirdik. Ammo yahudiylarning o‘zlari Payg‘ambarni inkor etib, kofirlardan bo‘lishdi. Yuqoridagi oyati karim aynan o‘shalar haqida nozil bo‘lgan".
Suddiy aytadi: "Johiliyat davrida arablar yahudiylarga ko‘p aziyat yetkazishar edi. Yahudiylar Tavrotda oxirzamon payg‘ambari sifatlarini, Alloh u kishini yuborishini va arablarga (mushriklarga) qarshi ular bilan jang qilishini bilishardi. Endi arablarga Muhammad solllallohu alayhi va sallam kelganlarida hasad tufayli kofir bo‘lishdi va: "Payg‘ambarlar Bani Isroildan bo‘lardi, bu esa Ismoil avlodidan chiqibdi (bunday bo‘lmasligi kerak edi)", deyishdi".
بِئۡسَمَا ٱشۡتَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡ أَن يَكۡفُرُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بَغۡيًا أَن يُنَزِّلَ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ فَبَآءُو بِغَضَبٍ عَلَىٰ غَضَبٖۚ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٞ مُّهِينٞ٩٠
Ahli kitoblar yana Haq payg‘ambar kelishini yaxshi bilishar, hatto bu haqda Tavrot va Injilda xabar berilganidan ham voqif edilar. Ammo dillaridagi gumon va hasad, kibr va gina xastaliklari tufayli Muhammad alayhissalomga ilohiy vahiylar tusha boshlaganini ko‘rib ham, u zotga ergashishmadi. Aksincha, har qadamda Allohning so‘nggi Payg‘ambari va u olib kelgan shariatga qarshi dushmanlik qila boshlashdi. Alloh taolo aytadi: "Albatta, Alloh nazdida (maqbul) din Islomdir. Ahli kitoblarga ma’lumot kelganidan keyin o‘zaro hasad yuzasidan ixtilof qilishga o‘tishdi. Kim Alloh oyatlarini inkor etsa, Alloh tez hisob-kitob qiluvchidir" (Oli Imron, 19). Ya’ni, Allohning itoati ostida jamlanishlari uchun Ahli kitoblarga Islom va Muhammad alayhissalomning haq Payg‘ambarliklari bildirildi. Bilganlaridan so‘ng ular endi o‘zaro ittifoqqa kelishlari lozim edi. Lekin ular haqdan xabardor bo‘laturib, bir-birlariga hasad tufayli ixtiloflarga borishdi, bir-birlariga so‘zlarini o‘tkazishga kirishib ketishdi. Natijada bir-birlarini inkor qilishgacha borishdi. Shu tufayli Alloh taoloning g‘azabiga giriftor bo‘lishdi.
Joriy yil, 18 aprel kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari hamda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Sodiqjon Toshboyev Qatar vaqf va islom ishlari vaziri G‘anim bin Shahin al-G‘anim bilan uchrashuv o‘tkazdi.
Muloqot avvalida O‘zbekiston va Qatar aloqalari rivojlanayotgani, ikki davlat rahbarlarining do‘stona munosabatlari, oliy darajada imzolangan hujjatlar hamkorlikning jadal taraqqiy etishida muhim omil ekani ta’kidlandi.
Martabali mehmonga yurtimizdagi diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlar, e’tiqod erkinligi yo‘nalishidagi yangilanishlar va ko‘p millatli xalqimiz uchun taqdim etilayotgan sharoitlar haqida batafsil ma’lumot berildi. Ayniqsa, «Vaqf» xayriya jamoat fondi, ilmiy-tadqiqot markazlari, masjid-madrasalar, Fatvo markazi, Qur’oni karim va tajvid o‘quv kurslari delegatsiyada katta qiziqish uyg‘otdi.
G‘anim bin Shahin al-G‘anim O‘zbekistonga ilk tashrifidan mamnun ekani, bu zamin dunyo tamadduni markazlaridan biri ekani, ulug‘ mutafakkirlarimiz bashariyat taraqqiyotiga katta hissa qo‘shgani, Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi allomalar butun olamga mashhur ekanini e’tirof etdi.
Uchrashuvda diniy soha xodimlari malakasini oshirish, ilmiy-tadqiqot, ta’lim-tarbiya va ziyorat turizmi yo‘nalishlarida hamkorlik masalalari muhokama qilindi.
Mehmonlar “Hazrati Imom” majmuasini ziyorat qilib, osori-atiqalarni saqlash, ilmiy-ma’naviy merosni asrab-avaylash va islom ma’rifatini keng targ‘ib etish borasida olib borilayotgan tarixiy ishlarni yuqori baholadi.
Shuningdek, martabali mehmonlar Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom institutida ham bo‘lib, oliy ma’had faoliyati bilan yaqindan tanishdilar.
“Hazrati Imom” masjidida o‘qilgan juma namozidan so‘ng ikki davlat hamkorligi yanada taraqqiy etishi, din yo‘lida qilinayotgan xizmatlar bardavom bo‘lishini tilab duo qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati