بسم الله الرحمن الرحيم
O'zining kalomi Qur'oni Karimni o'qi deya boshlagan va musulmonlarga ilm olishlikni farz qilgan Alloh azza va jallaga hamdlar bo'lsin.
O'z hayot yo'llarida ummatlariga eng to'g'ri va sof islom yo'lidan qanday yurish kerakligini ko'rsatib bergan Rosululloh sollollohu alayhi vasallamga salovot va salomlar bo'lsin.
Tarixdan ma'lumki asrlar mobaynida jilolanib kelayotgan islom dini insoniyatni tarqoqlik va o'zaro adovatga berilishdan qaytarib, yakdillik va birlashishga buyurib kelgan.
Alloh taolo Qur'oni Karimda shunday deydi:
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
Barchangiz Allohning arqonini mahkam tuting va bo'linib ketmang. Va Allohning sizga bergan ne'matini eslang: bir vaqtlar dushman edingiz, bas, qalblaringizni ulfat qildi. Uning ne'mati ila birodar bo'ldingiz. O'tli jar yoqasida edingiz, sizni undan qutqardi. Alloh sizga O'z oyatlarini ana shunday bayon qiladi. Shoyadki, hidoyat topsangiz.
Oli imron surasi 103-oyat
Islomdan avval insoniyat o'zaro adovat va dushmanchilikka berilib, o'zlaridan avvalgilarga kelgan hidoyat mayoqlarini yo'qotib yo'ldan adashishgan edi.
Bugungi kundagi ayrim firqalar ham musaffo islom dinini noto'g'ri talqin qilayotganliklari tufayli to'g'ri yo'lni yo'qotib, insonlar orasida turli xil ixtiloflarga sabab bo'layotganliklari sir emas.
Hususan bugungi kunda xalqimiz orasida turli ziddiyatlar kelib Chiqishiga sabab bo'layotgan soxta salafiylar ayni shular jumlasidandir.
Ularni qilayotgan iddaolari negizida dinimizni noto'g'ri talqin qilganliklari yotadi. Jumladan o'zlarini salafiy deya atashlarini o'zi noto'g'ri, bilamizki mutaqaddim ulamolar bilan, mutaaxxir
ulamolar orasini ajratib turuvchi chegara uchinchi asrning so'ngi ya'ni dastlabki hijriy uch asridir. Bu uch asr avlodining fazilatlari shundaki ular shu ummatni ustozlari va insoniyatning eng yaxshi avlodi bo'lib ana o'shalar haqiqiy salafi solihlar hisoblanadilar.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بن مسعود رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: ( خَيْرُ النَّاسِ قَرْنِي، ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ، ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ، روى البخاري و مسلم .
Abdulloh ibn Mas'ud rodiyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
Payg'ambarimiz sollollohu alayhi vasallam muborak hadislarida: “insoniyatni eng yaxshi avlodi mening asrdoshlarim. keyin ulardan keningi avlod.keyin ulardan keyingi asr avlodi“. deganlar ( Imom Buxoriy, Imom Muslim,)
Ushbu hadisdan ma'lum bo'ladiki salafi solihlardan bo'lish uchun ular kabi bo'lish, solih amallar qilsh bilan bir qatorda islom avvalidagi uch muborak asrda yashash ham zarur. Shunday ekan Ibn Taymiya tarafidan “ Islomni qayta jonlantirish , salaflar yo'liga kaytish “ shiori ostida yangi firqalar , mujtahidlar ijmosiga xilof karashlar , to'rt mazhab ulamolarining na fikhiy va na akidaviy asoslariga mos bo'lmagan hukmlarni joriy kilgan. Manbalarga ko'ra , Ibn Taymiyaning akidaviy va fikxiy masalalarda mujtahidlar kengashi - ijmoga xilof nazariyotlari umumiy hisobda oltmishga yaqin masalada bo'lgan Masalan: qabrlar ziyoratiga borish, mavlid, tabarruk kabi amallar go'yoki shirk hissoblangan. Quron va sunnada kelgan qoidalarni so'zma so'z tushunib ko'r-ko'rona amal qilish orqali boshqa manbalarni botilga chiqaradilar. Jihodni islomni oltinch arkoni deb hissoblaydilar. Tasavvuf, urf-odat va milliy qadriyatlarni rad etadilar. Har qanday yangilikni bidat deb hisoblab, uni inkor atadilar. Ayniqsa, sohta salafiylar tomonidan targ'ib qilinayotgan mazhabsizlik g'oyasi, asrlar davomida shakllangan diniy ananalarni izdan chiqarib bir yurt musulmonlari o'rtasida parokandalikni yuzaga chiqarmoqda. Bugungi kunda sohta salafiylar o'zlarining g'arazliy maqsadlari yo'lida texnika taraqqiyoti yutuqlaridan faol bo'lgan holda foydalanishga intilmoqdalar. Jumladan ular internetni o'zlarining yovuz quroliga aylatirib, uning vositasida global tarmoqda vertual jamoat tashkil etib,diniy mutaassib g'oyalarini targ'ib qilishmoqda. Sohta salafiylarning yoshlar ongini egallashga qaratilgan bunday harakatlaridan doimo sergak turmog'imiz va o'z o'rnida vaziyatga to'g'ri baho berib noto'g'ri talqinlarga qarshi immunitetni o'zimizda shakillantirmog'imiz zarur bo'ladi.
Hulosa o'rnida yoshlarimizga eslatmamiz shuki, yurtimizdagi ahli ilmlar va diniy soha vakillari va ularning kitoblarni qo'yib turli hil noto'g'ri g'oyalarni targ'ib qiluvchi shaxsi, qayerda, qanday ta'lim olganligi noma'lum bo'lgan sohta davatchilarni puch g'ayalariga aldanib qolmaslik uchun ularni vertual tarmoqdagi sahifalariga kirmasliklari va doimo o'z yurtimizda ilm maskani, ustozlari va shahsiyati ma'lum bo'lgan mutabar ustozlarimiz ularning ezgan kitoblari va faoliyatlari bilan yakindan tanishib kerakli bilim va kunikmalarni urganishlarini tavsiya etiladi.
MUSOHON ABBASITDINOV,
Namangan viloyati bosh imom-xatibi
Vatan – bu insonning tug‘ilib o‘sgan yeri, uning go‘daklik chog‘idanoq mehr qo‘ygan o‘chog‘i, mahallasi va qishlog‘i bilan ta’riflanadi. “Vatan” so‘zi arab tilida tug‘ilib o‘sgan joy, ona yurt ma’nosini anglatadi. Vatanga muhabbat yuksak insoniy fazilat. Bu borada: “Vatanni sevmoq iymondandir” hikmatini esga olishning o‘zi kifoyadir. Bizga ma’lumki, Vatanga bo‘lgan muhabbat joy, makon va vaqt tanlamaydi. Bu tuyg‘u inson tug‘ilishi bilan vujudga kelib, vafot etishi bilan o‘z poyoniga yetadi.
Vatanga mehr esa ona suti bilan qalbga singadi. Shu o‘rinda Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Burhoniddin Marg‘iloniy, Qaffol Shoshiy, Farobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Al-Xorazmiy, Mirzo Ulug‘bek, Ahmad Farg‘oniy kabi buyuk allomalarimiz Vatanga bo‘lgan kuchli muhabbatlari tufayli ko‘plab asarlarini yurt nomi bilan bog‘laganlari tarixdan ma’lum.
Buyuk ajdodlarimiz Najmiddin Kubro Vatan himoyachisi qanday bo‘lishiga yorqin misol bo‘la oladi. Minglab muridlarga ega bo‘lgan bu tariqat peshvosi mo‘g‘ullar bostirib kelganligidan xabar topgach, birinchilardan bo‘lib Vatan himoyasiga otlanadi. Mo‘g‘ul hukumdorlari Najmiddin Kubroning xalq orasidagi obro‘-e’tiborini ko‘rib, unga shaharni tashlab, o‘zi ixtiyor qilgan tarafga ketishini taklif qiladi. Biroq, vatanini o‘z jonidan ustun bilgan Najmiddin Kubro bosqinchilarga qarshi jangga kirishadi, lashkarlarni olg‘a chorlab borayotganida shahid bo‘ladi. Jaloliddin Manguberdining esa mohir lashkarboshiligi, jasorati va mardligi mo‘g‘ul imperiyasi hukmdori Chingizxonni lol qoldirgani tarix sahifalaridan ma’lum. U Jaloliddinning sha’niga maqtov so‘zlarini izhor etib: “Otadan dunyoda hali bunday o‘g‘il tug‘ilmagan. U sahroda sher kabi g‘olib jangchi, daryoda esa nahang (akula) kabi botirdir”, deydi va o‘g‘illariga yuzlanib: “Otaga shunday o‘g‘il zarurki, u ikki girdob – olov va suv girdobidan ozodlik maydoniga chiqa oladi”, deb ta’riflashi uning mardligini tan olganini anglatadi.
Bir so‘z bilan aytganda, ming yillar davomida yurtimizga ko‘plab bosqinchilik hujumlari bo‘lgan. Barcha zamonlarda o‘z yurti himoyasi uchun bosqinchilarga qarshi ozodlik bayrog‘ini baland ko‘targan vatanparvar yo‘lboshchilar, millat qahramonlari dushmanlar bilan tinimsiz kurash olib borgan.
Vatanni sevish uni himoya qilish savobli ish. Unga xiyonat qilish esa kechirilmaydigan katta gunoh bo‘lsa-da, ayrim kishilar o‘z vatanini tashlab o‘zga yurtlarda vatangadolik qilib yurganliklariga nima deyish mumkin.
Bobolarimizdan meros bo‘lib kelayotgan “O‘zga yurtda shoh bo‘lguncha o‘z yurtingning gadosi bo‘l” degan hikmatli so‘zga ko‘ra, bu insonlarda na vatan, na insoniylik, na ota-onaga bo‘lgan hurmat, aka-uka, opa-singilga bo‘lgan mehr, qavmu qarindosh va qo‘ni qo‘shnichilikka nisbatan oqibatni aks etmaganini ko‘rishimiz mumkin. Ularning ayrimlari esa turli radikal diniy-ekstremistik tashkilot va oqimlarga qo‘shilib ketayotgani kishini ajablantiradi. Ular o‘zga ayrim manfaatdor yovuz kishilarning nayrangiga uchib o‘z vatanidan, oilasidan hatto ota-onasidan ham voz kechib ketmoqda… Bunday xislat insoniylik me’zoniga xam to‘g‘ri kelmaydi. Zero, inson o‘z vatani ravnaqi uchun fidoiylik ko‘rsatishi, bu yo‘lda kerak bo‘lsa, jonini ham berishga tayyor bo‘lishi lozimdir.
Donishmandlardan birining aytishicha: “Vatan bir bog‘dir, Vatanning sodiq farzandlari bu bog‘ni o‘z yurak qonlari ila sug‘armaklari darkordir”. O‘zini vatan farzandi deb hisoblovchi inson butun tanu-joni bilan yurak qoni ila vatan bog‘ini yashnatish uchun xizmat qilishi kerak. “Vatan ostonadan boshlanadi”, deganidek vatan har bir kishining qalbidan, vijdonidan boshlanadi.
Ma’rufxon Aloxodjayev,
Namangan shahar “Abdulqodir qori” jome
masjidi imom-xatibi