Bugun islomga yot toifalarning va din dushmanlarining xunrezliklari sabab “islomofobiya” iborasi keng yoyilmoqda. Garchi bu atamani ilk bor HH asr boshlarida sharqshunos olim Et'en Dine “Sharq G'arbning nigohida” nomli asarida qo'llagan bo'lsa-da, Islomdan cho'chitish harakati tarixi uzoq o'tmishga borib taqaladi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga payg'ambarlik kelgan ilk yillarda ham mushriklar Islom dinini yomonotliq qilish, ya'ni islomofobiya urug'larini sochish uchun turli qing'irliklar sodir etishgan. Jumladan, Qur'oni karim va Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam sha'nlariga nomunosib gaplarni aytishgan. Vaholanki, din dushmanlari islomni qanchalik yomon ko'rsatishga urinishmasin, Alloh o'z dini va musulmonlarni aziz qilib qo'yaverishi Qur'oni karimda bunday talqin etiladi: “Ular Allohning nurini (islomni) og'izlari (behuda gaplari) bilan o'chirmoqchi bo'lurlar. Alloh esa, garchi kofirlar yoqtirmasa-da, O'znurini (dinini) kamolga etkazuvchidir. U o'z payg'ambarini hidoyat va haq din bilan – garchi mushriklar yoqtirmasa-da, barcha dinlar uzra g'olib qilish uchun yuborgan zotdir”, deb ta'kidlagan (Saf surasi, 8-9-oyatlar).
Alloma bobolarimizdan So'fi Allohyorning ham shu ma'nodagi mashhur baytlari bor:
“Chirog'iniki, Haq yondirdi qo'ydi,
Ani kim, “puf” dedi, soqoli kuydi!”.
G'arazli maqsadlarni ko'zlagan guruhlar bu haqiqatni tan olmay, islom dinini obro'sizlantirish, tinch ag'oli orasida fitna qo'zg'atish harakatlarini davom ettirmoqdalar. Lekin ular maqsadlariga etolmasliklari, Alloh taolo bunga yo'l qo'ymasligi, yuqoridagi baytda she'riy tarzda ifodalangan.
Shu o'rinda ta'kidlash kerakki, odamlarni islom dinidan qo'rqitish bilan shug'ullanuvchilar – Allohga va oxirat kuniga ishonmaydigan yovuz kimsalardir. Modomiki, ular har qanday qabih ishdan qaytmaydi. Musulmonlarni yomonotliq qilish, bo'hton yog'dirish, ko'plab xunrezliklar sodir etishdan ham tap tortmaydi. Buzg'unchilik va qing'irliklarni qandaydir ko'rinmas kuchlar qo'lida qo'g'irchoq bo'layotgan turli to'dalar zimmasiga qo'yib, muborak islom dini bilan bog'lashga harakat qilinadi. Bu kabi xiylalarni kimlar qilishi Qur'oni karimda ochiq bayon etgan: “Yolg'on so'zlarni faqat Allohning oyatlariga imon keltirmaydiganlargina to'qiydilar. Aynan o'shalarning o'zlari yolg'onchilardir”, deyiladi (Nahl surasi, 105).
Islom dini va terror bir-biriga butunlay qarama-qarshidir. Islom bir insonni o'ldirish u yoqda tursin, unga ozgina ozor berishdan ham qaytaradi. Payg'ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam: “Haqiqiy musulmon uning qo'lidan va tilidan boshqa musulmonga ozor etmaydigan kishidir”, deb ta'kidlaganlar.
Yovuz kuchlar o'z maqsadi yo'lida har qanday yomonlikni qilishga tayyordir. Masalan, Yevropa davlatlarida yashayotgan musulmonlarni kamsitish va ularga nisbatan ommada nafrat uyg'otish uchun ayrim qora niyatli kuchlar din nomidan qo'poruvchiliklar uyushtiradilar, Qur'oni karimni yoqib yuboradilar. Bu esa jamiyat tinchligi va barqarorligini ko'rolmayotgan ayrim kuchlar xohlagan jinoyatlardir. Chunki omma oldida islom va musulmonlarni yomonotliq qilib, jamiyatlarda tartibsizlik keltirib chiqaradilar. Bunga misol tariqasida shu kunlarda Turkiyaning Shvetsiya poytaxti Stokgol'mdagi elchixonasi oldida Qur'oni karimni yoqib yuborilganini keltirish mumkin. Musulmonlarga nisbatan bunday hurmatsizlikni ko'pincha “so'z erkinligi” deb atashadi.
Muqaddas dinimizning ma'rifatparvar g'oyalari va hayotbaxsh o'gitlari Qur'onda mujassam bo'lib, musulmonlarning qalblari va hayotilaridagi eng muqaddas kitobdir. Bu mezonni musulmonlardan tashqari butun dunyodagi ongli, dunyoqarashi keng har qanday inson tan oladi va shu orqali barcha insonlarga hurmat bilan munosabatda bo'ladilar.
Habibulloh SAIDOV
Hayotda ba’zi yo‘qotishlar bo‘ladi — vaqt o‘tib, o‘rni to‘lib ketadi. Ammo shunday yo‘qotishlar bor-ki, ularning o‘rnini hech narsa to‘ldira olmaydi. Ana shunday bebaho ne’matlardan biri — ulamolardir. Bugun ular bizning oramizda bor, ammo ertaga bo‘lmasligi mumkin. Ular bitta-bitta ketishmoqda. Biz yesa, afsuski, ko‘p hollarda bu haqiqatning anglab yetmayapmiz.
"موت العالم موت العالم"
— ya’ni “Olimning o‘limi – olamning o‘limidir” degan mashhur ibora bor.
Yana shu mazmunda Imom Bayhaqiyning rivoyati keltiriladi:
"موت العالم مصيبة لا تُجبر، وثلمة لا تسد، ونجم طُمِس، موت قبيلة أيسر من موت عالم."
"Olimning o‘limi — tuzatib bo‘lmaydigan musibat, to‘ldirib bo‘lmaydigan bo‘shliq, so‘nib qolgan yulduzdir. Bir qabilaning yo‘q bo‘lishi, bir olimning o‘limidan yengilroqdir."
Chunki olimlarning o‘limi bilan faqat bir inson emas, butun bir jamiyat ruhiy, ilmiy va axloqiy jihatdan zararga uchraydi, ma’nan qulab boradi. Aynan shuning uchun olimning o‘limi “olamning o‘limi”ga tenglashtirilgan.
Zero olimlar — faqat kitob o‘qib, dars beradigan odamlar emas. Ular — yo‘l ko‘rsatuvchi, haqqa chaqiruvchi, haqiqatni mudofaa qiluvchilardir.
Ular yillar davomida ilm o‘rganishdi, sabr bilan odamlarga yetkazishdi, o‘z hayotlarini ummatga bag‘ishlashdi. Endi esa, bitta-bitta o‘tib ketishyapti...
Kecha Abduqahhor domla Shoshiy (1969-1987 yillar – O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari diniy boshqarmasi Xalqaro bo‘limi mudiri, 1969-1982 yillar – Buxorodagi Mir Arab madrasasi direktori, 1982-1987 yillar – Toshkent Islom instituti rektori) olamdan o‘tgan edilar.
Bugun esa yana katta musibat - yurtimizning zabardas ulamolaridan biri ustoz Ibrohimjon domla Qodirov vafot etdilar. Domla umrlarining oxirigacha masjidlarda imomlik qilib, din xizmatida bo‘lgan peshvolardan, yuzlab shogirdlarni tarbiya qilgan ustozlardan edilar. Ustozimiz Yorqinjon domla rahimahulloh ham aynan shu kishida tahsil olgan edilar.
Shunday ulamolar birma-bir o‘tib borishmoqda. Biz o‘tgan ulamolarimiz haqqiga duo qilib, hozirda hayot bo‘lib turganlarini qadrlariga yetishimiz kerak.
Ularning so‘zlariga quloq tutib ehtirom ko‘rsatish, aloqani mustahkamlab, imkon boricha ko‘proq foydalanib qolishimiz va farzandlarimizni ularga yaqinlashtirishimiz kerak.
Lekin biz ulamolarimizni tiriklik chog‘ida qadrlash o‘rniga, chetga chiqib olib, din, millat dushmanlari "tegirmoniga suv quyib" ulamolarni obro‘sizlantirayotganlar va bu orqali yurtimiz peshvolari bilan ommani bog‘lab turgan ipni uzib, musulmonlar birligini parchalayotganlar so‘ziga uchib qolyapmiz. Ularga ishonib, ulamolarimizning so‘zlariga quloq tutmay g‘iybat, tuhmat qilib, ranjitamiz. Vafot etganlaridan keyin esa tobutlarini talashib, yig‘lab-sixtab, pushaymon bo‘lib qolaveramiz.
Yorqinjon domla rahimahulloh bir suhbatlarida aytgan edilar:
“Ko‘rsangiz ko‘zingiz quvnaydigan, jannatning hidi kelib turadigan zabardas olimlar, ahli ilmlar bor. Tirikligida birov ikkita non olib xabar olmaydi. Olimlarni qadrlamaydi.... Vafotidan keyin esa aziz bo‘ladi. Tirikligida tekinga qilgan suhbatiga bir kilometr yurib bormagan odamlar, o‘lganidan keyin yuzlab kilometr masofalardan yo‘l bosib keladi. Ko‘tar-ko‘tar qiladi. Qadrlamabmiz, ko‘rishmabmiz, shu yerda shunday olim kishi bor ekan bilmabmiz, deb yuraveradi”.
Xullas, ulamolarni g‘animat bilaylik. Ular xalqimizga katta ne’mat, ne’matni qadrlamasak undan ajralish bilan sinalamiz. Keyingi pushaymon esa aslo foyda bermaydi.
Muhammad Zarif Muhammad Olim o‘g‘li