Sohibqiron bobomizning “Temur tuzuk­lar”ida bun­day deyiladi: “... Duogo'y kishilarni qadrlar­dim. Ular bilan xilvatda suhbat qurib, ko'nglim­dagi maqsadimni aytib, duo tilardim. Majlislarda, bazmlarda, jang maydonla­rida ulardan ko'p barakotlar topdim. 

To'xta­mishxon bilan bo'lgan jangda g'anim lashkari ko'pligidan va mening lashkarim esa ozligidan ko'p aziyat tortgan edim. Shu payt sohibi duo bo'lmish Mir Ziyovuddin Sabzavoriy boshidan sallasini oldi, qo'llarini duoga ochib (men uchun) Tangridan zafar tiladi. Hali duosini tugatmay turib, duo ta'siri ko'rinib, (lashkarim yog'iyni qochirdilar)”.

Kitobda yana bir o'rinda bunday deyiladi: “Saroyim haramidagilardan biri qattiq og'rib, o'limi yaqinlashdi. Duogo'y sayyidlardan o'n ikki kishi yig'ilishib keldilar. Har birlari duo qildi va u sog'ayib yana o'n ikki yil yashadi”, deb yozganlar.

O'z davrining etuk ilm sohiblaridan biri Mir Sayyid Baraka ham Sohibqironning ruhiy rahnamosi – piri bo'lgan. Ibn Arabshohning “Ajoyibul maqdur...” acaridan olingan iqtibosga ko'ra: “...Temur doimo: saltanatda erishgan jamiki narsam va mustahkam makonlarni fath qilishim – bular hammasi Shayx Shamsuddin al-Foxuriy (Shamsiddin Kulol)ning duosi; shayx Zayniddin al-Havofiy (Zayniddin Abu Bakr Toybodiy)ning himmati va barcha barakotlarim esa faqat Sayyid Baraka yordamida bo'lgan”, degan (K. Kattayev. “Go'ri Amir maqbarasi va qabrtoshlari tarixi”, 88-bet).

Sohibqiron vasiyatiga ko'ra, pirlari Sayyid Barakaning oyoq tomoniga ko'milganida ham hikmat bor. Zero, Amir Temurning: “Aziz avliyolar, sahobalar maqbaralarini, qutlug' qadamjolarni ziyorat etmoqni ham farz, ham qarz deb bilur edim”, deya ta'kidlari yuqoridagi bayonlarning mantiqiy davomidir. Binobarin, bu ezguliklarning barchasidan murod duo ekani ham sir emas.

Shoh va shoir Bobur Mirzo hayotida ham duoning naqadar muhim bo'lganini ko'ramiz. U o'g'li Humoyun og'ir xastalikka chalinganida uning dardini o'ziga olish uchun atrofini aylanib duo qiladi. Duosi ijobat bo'lib, o'g'li sog'ayadi... 

Suyundik Mustafo NUROTOIY


"Hidoyat" jurnalining 2024 yil 2-sonidan olindi