Cavol: Tahorat qilayotganda a'zolarni uch martadan ortiq yuvish mumkin emas, deb eshitdim. Uch martadan ko'proq yuvish mumkin emasmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Tahoratda yuviladigan a'zolarni uch marta yuvish sunnat hisoblanadi. Bu haqda hadisi sharifda shunday deyilgan: Amr ibn Shuayb otasidan, u kishi ham otasidan rivoyat qiladi: “Bir kishi Nabiy sollallohu alayhi vasallamning yoniga kelib: “Yo, Allohning Rasuli! Tahorat qanday qilinadi?” deb so'radi.
Bir idishda tahorat suvi olib kelishni buyurdilar, keyin kaftlarini, yuzlarini, bilaklarini uch marta yuvdilar. Boshlarini mash qildilar, ko'rsatgich barmoqlarini quloq ichiga tiqib, bosh barmoqlari bilan quloq orqasi, ko'rsatgich barmoqlari bilan quloq ichini mash qildilar. So'ngra oyoqlarini uch martadan yuvdilar. Keyin: “Tahorat shunday bo'ladi, kim bunga ziyoda qilsa yoki kamaytirsa, yomon ish va o'ziga zulm qilibdi” yoki “zulm va yomon ish qilibdi”, dedilar”.
Ulamolar mazkur ma'nodagi hadislarni dalil qilib, tahoratda yuviladigan a'zolarni uch martadan yuvishni sunnat deyishgan.
Savolda aytilgandek a'zolarni uch martadan ko'p yuvish ikki xil maqsadda bo'lishi mumkin. Birinchisi, uch marta yuvish sunnat, deb e'tiqod qilmaydi. Shuning uchun uch martadan ko'p yuvadi. Bu xato hisoblanadi va hadisdagi zulm qilibdi, deyilgan va'idga tushib qoladi.
Ikkinchisi, uch marta yuvish sunnat ekanini biladi va shunga e'tiqod qiladi. Ammo biror sabab tufayli kam yoki ko'p yuvsa, hadisdagi va'idga tushmaydi. Bu haqida Alloma Ibn Obidiyn rahimahulloh bunday degan:
“(Tahoratdagi sunnatlardan biri) yuviladigan a'zolarni uch martadan yuvishdir. Agar doim bir martadan yuvishni odat qilib olsa, gunohkor bo'ladi. Agar odat qilmay, ba'zida shunday qilsa, gunoh bo'lmaydi. Agar qalb xotirjamligi uchun yoki tahorat ustiga tahorat olish maqsadida ziyoda qilsa, zarari yo'q. Qalbni xotirjam qilish kabi sabablar tufayli uchtadan ko'p qilish vasvasaga uchramagan kishi uchundir. Vasvasaga uchragan kishi uchtadan ko'p yuvmaydi. U shayton vasvasasini uzish uchun uchta bilan kifoyalanadi. Qalbidagi shubhaga ahamiyat bermaydi” (“Raddul muhtor” kitobi). Vallohu a'lam.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi.
#Sayyor_yig‘ilish
Xabaringiz bor, shu yil haj mavsumida xurmatli Prezidentimiz O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilarning hol-ahvollarini so‘radilar.
Bu yil yurtimizdan hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muftiy, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiliklarida yurtga qaytgach, «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» degan ezgu tashabbusni ilgari surgan edilar.
Shu tashabbus ayni kunlarda amalga ko‘chib, hojilarimiz mahallalarga kirib, tinchlik va ma’naviyatni targ‘ib etmoqdalar.
Bugun, 16 iyul kuni Mirzo Ulug‘bek tumanida sayyor yig‘ilish o‘tkazildi.
Toshkent shahar bosh imom-xatibi Abduqahhor domla Yunusov olib borgan yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi Toshkent shahar vakilligi mas’ul xodimlari, tumanlar bosh imom-xatiblari, ulamolar, otinoyilar hamda «Haj 2025»da hajga borgan hoji otalar va hoji onalar ishtirok etishdi.
Dastlab Toshkent shahar bosh imom-xatibi raisliklarida tumanlar bosh imom-xatiblari, shuningdek, tajribali imom-xatiblardan iborat Ishchi guruh shakllantirildi.
Abduqahhor domla amalga oshiriladigan ishlar ko‘lami, Ishchi guruh a’zolari hamda imom-xatiblar hamkorligining muhim jihatlari xususida yig‘ilganlarga tushunchalar berdilar.
Shundan so‘ng tumandagi barcha imom-xatiblar hojilar bilan birgalikda hududdagi 20 ta mahallaga chiqib, yuzga yaqin xonadonga kirishdi.
Ajrim yoqasiga kelib qolgan bir oilaga kirilib, ularga hojilar zarur tavsiyalarni berishdi. Oila boshliqlari xato qilganlarini anglab yetdilar.
Tadbir doirasida jismoniy imkoniyati cheklangan onaxonga maxsus aravacha hadya qilindi. Onaxon ko‘zidagi quvonch yoshlari bilan shu xayrli ishlarning boshida turgan aziz insonlarni alqab, ularga minnatdorligini izhor qildi.
Ehtiyojmand bir oilaga zamonaviy televizor hamda ro‘zg‘or uchun zarur bo‘lgan oziq-ovqat mahsulotlari yetkazib berildi.
Yosh oilaga adabiy-badiiy kitoblar ulashildi.
Ko‘ngli o‘ksik insonlar holidan xabar olingani tadbirga o‘zgacha fayz bag‘ishladi.
Bugungi tadbirni o‘tkazishdan maqsad yurtimizda inson qadri, sha’ni ulug‘ ekanini, odamlarga yaxshilik ulashib yashash, yurtimizda hukm surayotgan tinchlikning qadriga yetish, o‘zaro hamjihatlikni ta’minlash, yoshlarimizni turli yot g‘oyalardan asrashda hojilarimizning xizmati beqiyos ekanini ko‘rsatmoqda.
Aslida imom-xatiblarimiz har kuni shunday xayrli ishlarni amalga oshirmoqdalar. Bugunga kelib bu ish tizimli va keng ko‘lam kasb etib, takomillashib bormoqda.
Tadbir ishtirokchilari yana «Mulla Qosim» jome masjidiga qaytib, amalga oshirilgan ishlarni o‘rtaga tashlab, kelgusidaig rejalarni belgilab olishdi.
* * *
Peshin namozidan so‘ng Abduqahhor domla «Mulla Qosim» jome masjidida jamoatga «Shukronalik va tinchlikning qadri» mavzusida mav’iza qilib berdilar.
Xayrli duolar bilan sayyor yig‘ilish o‘z nihoyasiga yetdi.
* * *
Eslatib o‘tamiz, keyingi shunday tadbir Sergeli tumanida o‘tkaziladi.
Ulashing | @MuslimShosh