Sayt test holatida ishlamoqda!
22 Iyul, 2025   |   27 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:31
Quyosh
05:09
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:54
Xufton
21:24
Bismillah
22 Iyul, 2025, 27 Muharram, 1447

Vafotimizdan keyin shu er bag'rida yotamiz

16.05.2024   527   3 min.
Vafotimizdan keyin shu er bag'rida yotamiz

Tabiat pokizaligi shu davrlarga qadar ham e'tiborga olingan. Ayniqsa tabobatda toza havo, pokiza muhit ko'plab xastaliklarga davo ekani alohida ta'kidlangan. Tabiatning bulg'anishi esa, sog'likka ham zarar, taraqqiyotga ham ziyon keltiradi.

Bugungi kunda butun Yer yuzasidagi aholini tashvishga solayotgan muammo – ekologiya muammosi ham dinimiz ta'limotlariga amal qilish orqaligina ijobiy hal bo'lishi mumkin. Chunki Islom ta'limotlarida bu sohaga anchagina e'tibor qaratilgan.

Darhaqiqat, Nabiy sollallohu alayihi vasallam bizga yo'llarni, ko'chalarni ozoda tutish, yo'ldan aziyat beruvchi narsalarni olib tashlashga buyurib, bu ish sadaqaning bir turi ekanini ta'kidlaganlar.

Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Yo'ldan aziyat beruvchi narsaning olib tashlashingiz ham – sadaqadir” (Imom Buxoriy rivoyati).

Yo'llarni iflos qilmaslik, unga chiqindilar, po'choqlar, ichimlik suvi idishlari va shularga o'xshash narsalarni tashlamaslik – dinimizning talabidir. Zotan, bizning dinimiz ta'limotida poklik iymondan ekani qat'iy ta'kidlangan.

Inson uz uyiga qanday etibor bersa, atrofga xam shunday munosabatda bo'lishi shart. Chunki butun er yuzi insonlar uchun maskandir. Hayotimizda shu er ustida yashayotgan bulsak, vafot etganimizdan keyin shu er bag'rida yotamiz. O'zimizning uzoq muddat maskanimiz bo'lgan bu erni obod qilish, o'zimiz uchun foydadir.

Atrofimizni turli zararli narsalardan va ifloslanishdan saqlasak, o'zimiz va ahlimizning hayotini saqlagan bo'lamiz. Misol uchun, inson vujudidagi qon toza bo'lsa, odam sog'lom bo'ladi. Agar qonga biror zararli modda aralashsa, inson hayoti xavf ostida qoladi.

Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bir muborak hadisi shariflaridan birida: “Men uchun erning hammasi sajda qiladigan joy va poklovchi qilib berildi”, deganlar (Imom Bazzor rivoyati).

Bunga qaraganda kimki erni noo'rin holatda bulg'asa, sajda o'rinlarini bulg'adi demakdir. Mo'min inson esa, unday illatdan uzoq bo'ladi.

Shahobiddin PARPIYeV,

Asaka tumanidagi “Muhammadsolih” jome masjidi imom-xatibi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Yarimta olma haqqi

21.07.2025   1467   2 min.
Yarimta olma haqqi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:

– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.

– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.

– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.

Shunda bog‘ egasi:

– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.

Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:

– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.

Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.

Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.

Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.

“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.

Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.