Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Avgust, 2025   |   19 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:02
Quyosh
05:30
Peshin
12:33
Asr
17:22
Shom
19:29
Xufton
20:50
Bismillah
13 Avgust, 2025, 19 Safar, 1447

Gunohi odam o'ldirishdan ham og'ir

16.05.2024   517   3 min.
Gunohi odam o'ldirishdan ham og'ir

Ma'lumki, fitna odam o'ldirishdan ham ko'ra yomonroqdur. Arab tilida “fitna” so'zi lug'atda “sinov”, “imtihon” ma'nosida keladi. Arablarda ma'danni o'tga solib sinab ko'rish “fitna” deyiladi.

Istilohda kishilarni dindan qaytarish, dinga qarshi harakatga chorlash fitna sanaladi. Fitna qotillikdan ham og'ir gunohdir. Ma'naviy sohada insonning imon-e'tiqodi, shariatga amal qilishi, uning insoniy fazilatlari ro'yobga chiqishiga to'g'anoq yoki sinov bo'ladigan barcha narsalar ham fitna hisoblanadi.

Islomning ilk davrlaridayoq Alloh taolo O'z Payg'ambari Muhammad alayhissalomni dinda bo'ladigan turli fitnalardan ogohlantirgan edi. Birgina Baqara surasining to'rtta oyatida musulmonlarni mushriklar va munofiqlarning fitnalaridan ogohlantirish haqida so'z boradi: “Ogoh bo'lingki, aynan ularning o'zlari buzg'unchilardir, lekin (buni o'zlari) sezmaydilar”.

Alloh taolo Qur'oni karimda “An'om” surasining 151-­153-­oyatlarida shariat ahkomlaridan o'ntasini bayon qiladi­ki, “Qur'onning tarjimoni” deb nom olgan ulug' mufassir, sahobiy, yuksak ilm sohibi Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinishicha bu oyatlardagi hukmlar hech bir kitoblarda mansuh bo'lmagan, ya'ni na Tavrotda, na Injilda na Zaburda va na boshqa ilohiy sahifalarda bu hukmlar o'zgarmagan. Islom shariatida ham shu  ahkomlar joriy qilingan:

  1. Allohga shirk keltirmaslik.
  2. Ota onaga yaxshilik.
  3. Bolasini o'ldirmaslik.
  4. Buzuq­-fahsh ishlarga yaqinlashmaslik.
  5. Alloh o'ldirilishini harom qilib qo'ygan kimsani nohaq o'ldirmaslik.
  6. Yetimning moliga yaqinlashmaslik (xiyonat qilmaslik).
  7. O'lchov va tarozida vafo qilishlik.
  8. Adolat bilan so'zlashlik.
  9. Allohning ahdiga vafo qilishlik.
  10. Turli yo'llarga ergashib, Allohning yo'lidan bo'linib ketmaslik.

Alloh taboraka va taolo “Oli Imron” surasida bunday marhamat qiladi: “Allohning arqonini  jam bo'lgan holda tutinglar va bo'linib ketmanglar!”.

“Arqon”ni Payg'ambarimiz sollallohu alayhi va sallam “Quron” deb tafsir qilganlar.

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bu ummatning etmish uch firqagacha bo'linib ketishini bashorat qilganlar. Shu etmish uch firqadan faqat bittasigina najot topib, qolganlari halokatga ketishini unutmaylik.

 Ulug'bek qori YO'LDOShYeV,

Asaka tumanidagi “Muhammadsolih” jome masjidi xodimi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Farzi kifoya ilmining zarurati - 5 son

07.08.2025   13381   1 min.
 

Buyuk mutafakkir va faqih Burhoniddin Marg‘inoniyning yetuk shogirdi, hanafiy olim Imom Zarnujiy rahimahullohning "Ta’limul muta’allimi toriqot ta’allumi" kitobi asosida ilm olishning foydalari, odoblari, inson va jamiyat taraqqiyotida ilm-fanning o‘rni haqida so‘z boradi.

Sakkiz asrdan beri ilm ahli, talabalar va ziyolilar orasida keng foydalanib kelinayotgan mazkur asar haqida Alloma Laknaviy rahimahulloh haqida "Ko‘p foydalarga ega, nafis, manfaatli kitob", deya ta’rif bergan.


Abduvohid domla Ahmadaliyev
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi mutaxassisi