Bismillahir Rohmanir Rohiym
Ibrohim alayhissalom o'g'illari Ismoil alayhissalom bilan Alloh taoloning amriga muvofiq Baytullohni qurishdi. Alloh taolo Ibrohim alayhissalomga odamlarni hajga chaqirishga buyurdi. Natijada, bu er nafslar oshiqadigan, qalblar esa u tomon shoshadigan muborak joyga aylandi.
Hijratning to'qqizinchi sanasida Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga yo'lga qodir bo'lgan odamlarga haj farzligi haqidagi oyat nozil bo'ldi. Haj dindagi farzlardan bir farz, Islom ruknining bir rukni bo'ldi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Yo'lga qodir bo'lgan kishi zimmasida Alloh uchun Baytni haj qilish (farzi) bordir”(Oli Imron surasi, 97-oyat).
Sog'lig'i yaxshi, hajga borib-kelishga oilasidan orttirgan mablag'i bor, yo'lda xavf-xatar yo'q, ayol kishi bo'lsa, mahrami bor kishilarga umrida bir marta haj qilish farzdir. Imkoni bo'la turib, haj qilmaslik katta gunoh sanaladi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim hajni iroda qilsa, shoshilsin.Chunki kishi bemor bo'lishi, ulovi yo'qolib qolishi va uzri chiqib qolishi mumkin”, deganlar.
Kimki bu ulug' farz amalni bajarishga kirishar ekan, avvalo – chin tavba va niyatini xolis Alloh uchun qilmog'i, zimmasidagi haqlarni ado etmog'i, qarzlarni uzmog'i, va'dalarni bajarmog'i lozim. Ahli-ayolini Allohga taqvo qilishga chaqirishi, vasiyatlarini yozib qo'yishi kerak. Topgan halol mol-mulkidan oilasiga nafaqa qoldirishi ham talab etiladi. Solih do'stlar bilan hamroh bo'lishi, hajning bajarish tartiblarini o'rganishi va bu boradagi kitoblarni o'zi bilan olib olishi lozim.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Umra keyingi umragacha bo'lgan gunohlarga kaffarotdir. Hajji mabrurning mukofoti faqat jannatdir”, deganlar (Muttafaqun alayhi).
Davron NURMUHAMMAD
حدثنا العباس الدوري نا يعلى بن عبيد نا موسى هو الجهني عن مصعب بن سعد عن أبيه قال: جاء أعرابي النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم فقال: يا رسول الله: علمني كلاما أقوله قال :”قل لا إله إلا الله وحده لا شريك له الله أكبر كبيرا والحمد لله كثيرا وسبحان الله رب العالمين لا حول ولا قوة إلا بالله العزيز الحكيم“. قال: هؤلاء لربي فما لي قال: قل: اللهم اغفر لي وارحمني واهدني وارزقني.
Mus’ab ibn Sa’d otasidan rivoyat qiladi: “Bir a’robiy Nabiy sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallamning oldilariga kelib: “Ey, Allohning Rasuli, menga bir kalimani o‘rgating, men uni aytib yuray”, dedi.
“Laa ilaaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu, Allohu akbar kabiyro, valhamdulillaahi kasiyro, subhaanallohi Robbil ’aalamiyn, laa havla va laa quvvata illaa billaahil ’aziyzil hakiym”, deb ayt! dedilar.
U: “Bular Alloh uchun, men uchunchi?” dedi. “Allohummag‘firliy, varhamniy, vahdiniy, varzuqniy”, degin”, deb aytdilar”.
Kalima va duoning ma’nosi: Yolg‘iz Allohdan o‘zga iloh yo‘q, Uning sherigi yo‘q. Alloh buyukdir, eng buyukdir, Allohga ko‘p hamd bo‘lsin. Olamlar Robbi pok deb yod etaman. Kuch ham, quvvat ham faqat Azizu Hakim Alloh bilandir.
Allohim, meni mag‘firat qil, menga rahm qil, meni hidoyatga boshla va menga rizq bergin.
Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi