Hadj (palomnichestvo) - schitayetsya 5-iem stolpom v verouchenii Islama. Pri viepolnenii xadja trebuyetsya strogaya samo-distsiplinirovannost', osobenno kontrolirovat' svoy nafs (volya; jelaniya)krayne vajno dlya blagopoluchnogo viepolneniya xadja, ved' palomniki viepolnyayuschiye xadj yavlyayutsya gostyami Allaxa.
«Hadj sovershayetsya v izvestniee mesyatsie. Kto namerevayetsya sovershit' xadj v eti mesyatsie, tot ne doljen vstupat' v polovuyu blizost', sovershat' grexi i vstupat' v sporie vo vremya xadja. Chto bie vie ni sdelali dobrogo, Allax znayet ob etom» (Koran: Bakara, 197).
Chelovek namerevayuschiysya sovershit' palomnichestvo doljen zaranee gotovitsya k etomu deystviyu ne tol'ko material'no, no i moral'no. Kajdiey palomnik, kotoriey jelayet blagopoluchno viepolnit' xadj doljen ochistit'sya ot razniex vredniex priviechek kak govorit' loj', spletnichat', nanosit' vred komu-libo svoimi slovami ili deystviyem i t.d.
Voprosie prisuschiye palomnitsam
Mie jelayem chtob, Allax vosprinyal vashi molitvie, viepolnenniee vo vremya xadja. Pust' vashe palomnichestvo udostoitsya chesti «xadji-mabrur»!
MuniraABUBAKIROVA,
Spetsialist upravleniya musul'man Uzbekistana.
Savol: Men haydovchilik qilaman. Ba’zilar menga ma’lum miqdorda pul berib, uni boshqa shahardagi odamga yetkazishimni so‘rashadi. Shu puldan avval o‘zim foyda ko‘rib, so‘ng aytilgan odamga to‘liq qilib yetkazsam bo‘ladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Yo‘q, bu ish joiz emas. Chunki bu omonatga xiyonat qilish hisoblanadi. Omonatga olingan puldan faqat egasi rozi bo‘lsagina ishlatish mumkin. Ammo egasi rozi bo‘lmasa, yoki egasiga bildirmay ishlatilsa, bu xiyonat sanaladi. Omonatga xiyonat qilish esa, katta gunoh va munofiqning belgilaridan biridir. Bu haqda faqih Nizomiddin Shoshiy rahimahulloh shunday zikr qiladilar:
“Omonatdor, vakil va g‘osib (birovning molini zo‘rlik bilan olgan kimsa)lar molning ayni o‘zini o‘zlarida olib qolib, uning mislini (qiymatini) to‘lashlari mumkin emasdir” (“Kitabul-xamsiyn” kitobi).
Shuningdek, alloma Ibn Nujaym rohimahulloh shunday naql qiladilar: “Omonatga olingan buyum boshqa kishiga na omonatga beriladi, na qarzga (bepul foydalanish uchun) beriladi, na ijaraga beriladi va na garovga qo‘yiladi. Agar omonatdor ulardan birortasini qilsa, javobgar bo‘ladi” (“Al-Bahrur-roiq” kitobi).
Xulosa qilib aytganda, haydovchilarning yuqoridagi birovning omonatidan beruxsat foydalanishlari va undan daromad ko‘rishlari shar’an joiz emasdir. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.