Cavol: Tashahhudni oxirigacha o'qilmay qolsa, bu xato emasmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozda tashahhud o'qish vojib amal sanaladi. Tashahhudni boshidan oxirigacha, “abduhu va rosuluhu”gacha o'qish ham vojib sanaladi. Biror qismini unutib tark qilib qo'yish orqali sajdai sahv vojib bo'ladi. Bu haqda fiqhiy kitoblarimizda bayon qilingan. Jumladan “Bahrur roiq” kitobida bunday deyilgan:
“Namozning ettinchi vojibi tashahhud o'qish. Uning garchi ozini tark qilsa ham “Zohirur rivoya”ga ko'ra sajdai sahv vojib bo'ladi. Chunki tashahhudning barchasi bitta, yaxlit zikr hisoblanadi. Uning ba'zini tark qilish hammasini tark qilish hukmida bo'ladi. Birinchi yoki ikkinchi qa'dada bu holat sodir bo'lishining farqi yo'q”. Vallohu a'lam.
O'zbekiston musulmonlari idorasiFatvo markazi
Ulamolar biror bir mazhabga ergashish borasida Quron oyatlari va hadisi shariflardan ishoralar keltirib aytishadiki,«...Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, ahli zikrlardan so‘rangiz» (16:43).
Huzayfa roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan hadisda: «Men sizlarning orangizda yana qancha qolishimni bilmayman. Shunday ekan, mendan so‘ng u ikkisi: Abu Bakr va Umarga iqtido qiling» (Termiziy, Ibn Moja, Ahmad), deyilgan.
Imom Muslim «Sahih» asarining sharhlovchisi Imom Navaviy muayyan imomga taqlid qilishning shartligini sharhlab: «Sabab shundaki, mazhablardan birini tanlashga ruxsat berish kishilarni, ular o‘z xohishlariga mos keladigan oson narsaga ergashishiga olib keladi. Ular halol va harom, ruxsat etilgan va man etilgan narsalarning orasidan o‘zlariga mosini tanlaydilar. Bu mazhablar osonlashtirilmagan, tizimlashtirilmagan yoki mashhur bo‘lmagan ilk islom davridan farqli ravishda mas’uliyat tashvishidan ozod qilishga olib keladi. Shular asosida kishi o‘zi qat’iy ravishda amal qiladigan mazhablardan birini tanlashi lozim bo‘ladi», degan .Boshqa manbada: «Bu ummat ijmo qilgan, to‘g‘irlangan, yozib qo‘yilgan to‘rt mazhabdir. Bizning kunimizgacha odamlar unga taqlid qilishib o‘zlarini o‘shandan deb hisoblaydilar. Bunda, ayniqsa, qat’iyatlilik kamaygan, xohishlarimiz ongimizga o‘rnashgan va odamning ahmoqona ehtirosi xuddi fazilat sifatida qaraladigan bugungi kunda, ko‘pgina aniq ustunlik bor», deb yozgan.
Yangi Namangan tumani "Abdulloh ibn Mas’ud" jome masjidi
imom-xatibi Sh.To‘xtabayev