Hozirda ayrim kimsalar o'z joni, moli, jamiyatdagi mavqelariga katta zarar keltiruvchi illatlarga mubtalo bo'lishmoqda. Shulardan bir – “asr vabosi” deya nom olgan giyohvandlik balosidir. Giyohvandlik insonni Alloh buyurganiday halol yashashdan mahrum etadi, oilasini parokandalik botqog'iga otadi, sog'ligiga jiddiy putur etkazadi, o'zini esa jinoyat yo'liga boshlaydi. Eng fojialisi, inson o'ziga Alloh bergan hayot ne'matining zavolga uchrashiga, erta o'lim topishiga sabab bo'ladi.

Bugungi kunda giyohvandlik balosi chegara, o'lchov, miqyos bilmaydigan bir holatga keldi. Uning kasofatidan Yer yuzida ko'plab insonlar hayot bilan erta vidolashmoqda, sog'lig'idan ajramoqda, oilalar buzilib, giyohvandlik bilan bog'liq jinoyatlar soni ortib bormoqda. Hususan, yoshlarga oldiniga shunchaki ko'ngilxushlik, oddiy qiziqish, bolalarcha ermak bilan boshlangan “giyohdan bir totib qo'yish” keyinchalik unga batamom ruju qo'yishga olib kelmoqda.

Ma'lumki, yoshlar o'rtasida giyohvandlikning tarqalishi  katta yoshdagilar o'rtasida  tarqalishidan ko'ra xatarliroqdir. Aholining bu qatlami giyohvandlikka  qancha berilsa, jamiyat kelajagi shuncha xavf-xatar ostida bo'ladi. Tajribalar shuni ko'rsatadiki, giyohvandlikka  ilk bor qadam qo'yish ko'proq 11-17 yoshlar orasida kuzatiladi.

Islom dinida o'ziga ham, o'zgaga ham zarar etkazish qattiq qoralanadi. Giyohvandlikka uchraganlar esa har ikki holatdagi zararda ham aybdordirlar. Alloh taolo insonga bejizga aql-idrok va fahm-farosatni ato etmagan. U aql yordamida nima zararu nima foyda ekanini aniqlashi, zarardan uzoqda bo'lishi talab etiladi.

Alloma Ibn Hojar al-Makkiyning “Fatovoi islomiyya” asarida inson salomatligi va jamiyat hayotiga giyohvandlik illati etkazadigan 120 xil jiddiy zarar sanab o'tgan.      

 Abu Dovud rivoyat qilgan hadisda Payg'ambar alayhissalom: “Mast va aqlni karaxt qiluvchi har bir narsaning harom” ekani haqida ogohlantirganlar. Ibn Siriyn rahmatullohi alayh: “O'zini halokatga otish Alloh taoloning rahmatidan umidsizlik belgisidir”, deganlar. Imom Buxoriy rivoyat qilgan qudsiy hadisda Alloh taolo bunday marhamat etgan: “Bandam o'zini o'zi o'ldirib, Mening unga bergan umrimga shukr qilmay shoshildi. Shuning uchun unga jannatni abadiy harom qildim”.

Qisqasini aytganda, giyohvandlik har qanday jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotiga katta to'siqdir. Shu bois bu illatga  qarshi turish har birimizning burchimizdir.

Hayrullo Mardonov,
 Imom Termiziy o'rta maxsus
islom ta'lim muassasasi direktori o'rinbosari