Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Dekabr, 2025   |   7 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:48
Peshin
12:29
Asr
15:19
Shom
17:05
Xufton
18:23
Bismillah
27 Dekabr, 2025, 7 Rajab, 1447

Tilini asragan ayol

02.08.2020   10257   7 min.
Tilini asragan ayol

Abdulloh ibn Muborak hikoya qiladi:

Men Allohning muborak uyi Baytullohni haj qilish va Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallam qabrlarini ziyorat etish niyati bilan safarga chiqqan edim. Yo‘lda bir qora sharpaga duch keldim. Yaqinroq borib qarasam, jun ko‘ylak kiygan va ro‘mol yopilgan bir kampir ekan.

  • Assalomu alaykum va rahmatullohi va barokatuh, — deb salom berdim. U:
  • «Mehribon Parvardigor tomonidan salom aytilur»,1 — deb alik oldi.
  • Alloh senga rahm etsin, bu yerda nima qilyapsan? — deb so‘radim. Kampir:
  • «Kimni Alloh adashtirib qo‘ysa, uning uchun biron hidoyat qiluvchi bo‘lmas»,2 — deb tilovat qildi. Uning so‘zidan yo‘ldan adashganini angladim. Keyin:
  • Qayerga ketyapsan? — deb savol qildim.
  • «Bir kechada bandasini Masjidul Haramdan Masjidul Aqsoga sayr qildirgan Zot pokdir»,3 — deb javob berdi. Bildimki, u haj ibodatini ado etib, Baytul Maqdisga ketayotgan ekan. So‘ngra bu yerda qachondan beri turganini so‘radim.
  • «Uch kecha-kunduz»,* — dedi. Nima yeb-ichayotganini so‘raganimda:
  • «Uning o‘zi meni to‘ydirur va qondirur»,5 — deb javob qildi.
  • Tahoratni qanday qilyapsan? — deb so‘radim keyin. U Moida surasining 6-oyatini o‘qidi:
  • «Suv topa olmasangiz, pok tuproq bilan tayammum qilingiz».
  • Mening ovqatim bor, yeysanmi? — dedim.
  • «So‘ngra kechgacha ro‘zani benuqson qilib tutinglar».6
  • Hozir ramazon oyi emas-ku.
  • «Kim o‘z ixtiyori-la yaxshilikni niyat etsa, bas, Alloh shukr qilguvchi va bilguvchidir».7
  • Safarda bizga ro‘za tutmaslikka ruxsat etilgan-ku.
  • «Ro‘za tutishingiz, agar bilsalaringiz, o‘zingiz uchun yaxshidir».8
  • Nima uchun men gapirgandek oddiy so‘zlar bilan ga-pirmayapsan, — desam:
  • «U biron so‘zni talaffuz qilmas, magar (talaffuz qilsa) uning oldida hoziru nozir bo‘lgan bir kuzatuvchi (farishta u so‘zni yozib olur)»,9 — dedi. Men savol berishda davom etdim:
  • Sen kimsan o‘zi?
  • «(Ey inson,) o‘zing aniq bilmagan narsaga ergashma! Chunki quloq, ko‘z, dil — bularning barchasi to‘g‘risida (inson) mas’uldir», — deb Isro surasining 36-oyatini tilovat qildi.
  • Xato qildim, kechir — deb uzr so‘radim. U:
  • «Bugun sizlar ayblanmaysizlar. Alloh sizlarni mag‘firat qilur»,10— dedi. Keyin:
  • Mana bu tuyamga o‘tirib, karvoningga yetib olishni xohlaysanmi?— deb taklif qildim.
  • «Qanday yaxshi amal qilsangiz, Alloh uni biladi»," — dedi. Tuyani cho‘ktirdim. Shunda u:
  • «Mo‘minlarga ayting, ko‘zlarini (nomahram ayollarga tikishdan) to‘sinlar»,12 —degan oyatni o‘qidi. Men ko‘zimni undan uzdim va:
  • Tuyaga chiqqin, — dedim. U minmoqchi bo‘lganida, tuya hurkib ketdi va kiyimini yirtib yubordi. Shunda:
  • «Sizlarga ne bir musibat yetsa, o‘z qo‘llaringiz qilgan narsa-gunoh sababli (yetur)»,'3,—deb qiroat qildi.
  • Shoshmay tur, tuyani bog‘lab qo‘yay, — dedim. U:
  • «Biz uni Sulaymonga fahmlatdik»," — dedi. Tuyani bog‘lab qo‘yib, unga:
  • Mingin, — dedim. Tuyaga minib olgach, u:
  • «Bizlarga buni bo‘ysindirgan zot pokdir. Bizlar bunga qodir emas edik. Albatta, biz Robbimizga qaytguvchimiz»,15— dedi. Jilovdan tutib, qichqirib tuyani tez haydab ketdim. Shunda u Luqmon surasining:
  • «Yurganingda o‘rtacha yurgin va ovozingni past qilgin»,— degan oyatini tilovat qildi. So‘ngra sekin yurib, she’r o‘qiy boshladim.
  • «Qur’ondan muyassar bo‘lgan miqdorda o‘qiyveringlar»,'6— dedi.
  • Menga ko‘p yaxshiliklar berildi, — dedim men. U: 
  • «Aql egalarigina eslaydilar»," — deb o‘qidi. Bir oz yurganimizdan keyin:
  • Ering bormi? — deb so‘radim. U Moida surasining 101-oyatini o‘qib javob berdi:
  • «Ey mo‘minlar, ayon bo‘lganda sizlarni xafa qiladigan narsalar haqida so‘ramanglar». Men jim qoldim, karvoniga yetib olgunimizcha unga hech narsa gapirmadim. Yetib kelgach:
  • Mana karvon, bu yerda kiming bor? — deb so‘radim. U:
  • «Mol-mulk va bola-chaqa hayoti dunyoning ziynatidir»,18 — dedi. Bu gapidan karvonda farzandlari borligini bildim.
  • Ular nima qiladilar?, — deb so‘ragan edim:
  • «Belgilar qo‘yildi va yulduzlar bilan topurlar»,19 — degan oyatni o‘qidi. Bolalari karvonlarda yo‘l boshlovchi ekanliklarini bildim. U chaylalar tomon ishora qildi.
  • U yerda kiming bor? — dedim. U yana oyat o‘qidi:
  • «Alloh Ibrohimni o‘ziga do‘st tutdi»,20 «Muso bilan Allohning o‘zi, bevosita, gaplashdi»,21 «Ey Yahyo, kitobni mahkam ushla».22 Men:
  • Ey Ibrohim, ey Muso, ey Yahyo! Deb, ayolning farzandlarini chaqirdim. Oldimga oydek yigitlar kelib salom berdi. Shunda ayol o‘g‘illariga:
  • «Endi bir kishini mana shu pulingiz bilan shaharga jo‘natinglar, u eng sara, pokiza taomlarni tanlab, sizlarga undan rizq-nasiba olib kelsin»,23 — dedi. Ulardan biri borib, taom sotib olib keldi va ovqatni dasturxonga qo‘ydi. Ayol yana tilovat qildi: 
  • «Sizlar o‘tgan kunlarda qilgan amallaringiz sababli (ushbu noz-ne’matlarni) pok bilib yeb-ichinglar».24 Shunda men:
  • Bu ayol haqida gapirib bermagunlaringizcha ovqatlaringizni yemayman, — dedim. Ular:
  • Bu ayol bizning onamiz bo‘ladi. Qirq yildan beri pok Parvardigorning adashtirishidan, g‘azab qilishidan qo‘rqib, Allohning kalomi — Qur’oni karimning so‘zidan boshqa so‘zni gapirmaydi, — deyishdi. Shunda men ham javob tariqasida bir oyat o‘qidim:
  • «Bu Allohning fazl-karami, uni xohlagan bandasiga beradi. Alloh ulug‘ fazilat egasidir».

«Odoblar durdonasi» kitobidan.

 

1. Yosin, 58

9. Qof, 18

17. Baqara, 269

2. A’rof, 186

10. Yusuf, 92

18. Kahf, 46

3. Isro, 1

11. Baqara, 197

19. Nahl, 16

4. Maryam, 10

12. Nur, 30

20. Niso, 125

5. Shuaro, 79

13. Sho‘ro, 30

21. Niso, 164

6. Baqara, 187

14. Anbiyo, 79

22. Maryam, 12

7. Baqara, 158

15. Zuxruf, 14

23. Kahf, 19

8. Baqara, 184

16. Muzammil, 20

24. Al-Haqqa, 24

Ibratli hikoyalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi

23.12.2025   5093   1 min.
Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi

Bugun, 23 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari va Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi Sodiqjon Toshboyev Saudiya Arabistonining mamlakatimizdagi elchisi Yusuf al-Utaybiyni qabul qildilar.

Muloqot chog‘ida ikki davlat rahbarlarining do‘stona munosabatlari tufayli O‘zbekiston va Saudiya Arabistoni aloqalari tarixiy davrga qadam qo‘ygani, ayniqsa, mana shunday iliq munosabatlar natijasida oliy darajadagi muloqotlar, tashriflar, kelishuvlar amalga oshirilgani, ko‘p qirrali hamkorlik va keng ko‘lamli sheriklik kengaygani, shuningdek, qo‘shma korxonalar soni ortgani va ikki davlat o‘rtasidagi aviaqatnovlar ko‘paygani ta’kidlandi.

Ayniqsa, diniy-ma’rifiy sohadagi hamkorlik yangi bosqichga ko‘tarilgani, xususan, haj va umra tadbirlari namunali tarzda tashkil etilayotgani, keng ko‘lamli xayriya tadbirlari va ijtimoiy loyihalar muvaffaqiyatli yo‘lga qo‘yilgani, xalqaro anjuman va ko‘rgazmalarda ikki tomonlama faol ishtirok va hamkorlik qilinayotgani kabi jihatlarga urg‘u qaratildi.

Tomonlar haj-umra, ziyorat turizmi, ilmiy-tadqiqot, tajriba almashish va diniy-ma’rifiy sohalarda o‘zaro hamkorlikni yanada rivojlantirishga kelishib oldilar.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi 
Matbuot xizmati

Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi Saudiya Arabistoni elchisi bilan hamkorlikni rivojlantirish muhokama qilindi
O'zbekiston yangiliklari