Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Iyun, 2025   |   24 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:40
Shom
20:03
Xufton
21:41
Bismillah
20 Iyun, 2025, 24 Zulhijja, 1446

Qulog‘i belgi uchun kesilgan qo‘yni qurbonlik qilish mumkinmi?

30.07.2020   3219   1 min.
Qulog‘i belgi uchun kesilgan qo‘yni qurbonlik qilish mumkinmi?
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo bo‘limi yetakchi mutaxassisi G‘ulomiddin XOLBOYEV: 

– Qurbonlik qilinadigan hayvonning barcha a’zolari sog‘ va butun bo‘lishi afzal. Lekin odatda hayvonlar ozgina nuqsondan, kamchilikdan xoli bo‘lmaydi. Odatda cho‘ponlar qo‘ylarning qulog‘iga belgi qilish maqsadida turli tamg‘alar qo‘yadi yoki kesadi. 

Imom Muhammad rahmatullohi alayh «Jomi' as-Sag‘ir» kitobida: «Agar hayvon qulog‘i, dumi yoki dumbasining aksar qismi (uzilib yo kesilib) ketgan bo‘lsa, qurbonlikka yaramaydi, lekin ozroq qismi kesilgan bo‘lsa, qurbonlik qilsa bo‘ladi», degan. 

Hanafiy mazhabi ulamolarining o‘rtasida ozi bilan ko‘pini ajratib turadigan qism qancha ekani borasida ixtilof bor. Bu borada Imom Muhammad rahmatullohi alayh Abu Hanifa rahmatullohi alayh qurbonlik hayvonining qulog‘i, dumi yoki dumbasidan uchdan biri yoki uchdan biridan ozrog‘i kesilgan bo‘lsa qurbonlik qilish joiz, uchdan biridan ko‘prog‘i kesilgan bo‘lsa qurbonlik qilish joiz emasligini rivoyat qilgan va shu gapga fatvo berilgan. 

Demak, qurbonlik qilinayotgan qo‘yning qulog‘iga qaraladi. Agar qulog‘ining uchdan biri yoki uchdan biridan ozroq qismi kesilgan yoki qulog‘i teshib qo‘yilgan bo‘lsa, qurbonlik yoki aqiqa uchun so‘ysa bo‘ladi. Agar qulog‘ining uchdan biridan ko‘p qismi kesilgan bo‘lsa, qurbonlik va aqiqa uchun so‘yib bo‘lmaydi. 
 
 
O‘zA
Maqolalar
Boshqa maqolalar

Jamoat namozini o‘tkazib yuborganning ta’ziyasi

13.06.2025   9437   2 min.
Jamoat namozini o‘tkazib yuborganning ta’ziyasi

O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.

Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimis­tonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!

Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!

Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin  u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.

Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.

Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].

Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.

 Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.

 

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Imom Termiziy va Imom  Abu Dovud rivoyati.
[2]  Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).