Cavol: “Allohumma antas-salaam...” zikrini asr namozi kabi ortida sunnat namozlari bo'lmagan farzlardan keyin ham aytiladimi?
Javob: Bismillahir rohmanir rohiym.
Ha, aytiladi. Chunki Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ushbu zikrni qilganlari haqidagi hadislarda birorta namoz istisno qilinmagan. Balki mazkur zikr barcha namozdan keyin aytilganiga ishora qiladi. Bu haqda Hanafiy olimlardan Alouddin Kosoniy rahimahulloh “Badoi'us sanoi'” nomli kitobida quyidagilarni zikr qilganlar:
“Imom salom berib namozni tugatgach, agar shu o'qigan namozi bomdod va asr kabi ortida sunnat namozi yo'q bo'lsa, xohlasa turib ketadi. Hohlasa, joyida o'tirib, duolar bilan mashg'ul bo'ladi. Chunki bu ikki namozdan keyin o'qiladigan sunnat namoz yo'q. Shunday ekan, duo qilib o'tirishining zarari yo'q. Oisha roziyallohu anhodan qilingan rivoyatda “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam namozdan forig' bo'lgach, “Allohumma antas salaam va minkas salaam tabarokta yaa Zal Jalali val Ikrom”, der edilar”.
“Maroqul faloh” kitobida ushbu ma'lumotlarni ko'rishimiz mumkin:
“Imom namozini tugatgach, xohlasa, vird(zikr)larini o'tirib, xohlasa turib aytadi. Uch marta istig'for aytadi. Keyin ushbu hadisda kelgan zikrni aytadi:
Savbon roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam namozni tugatgach, uch marta istig'for aytib, keyin “Allohumma antas salaam va minkas salaam tabarokta yaa Zal Jalali val Ikrom”, der edilar”(Imom Muslim rivoyati).
Mazkur iboralardan ma'lum bo'ladiki, mazkur zikr barcha farz namozdan keyin aytiladi. Agar farz namozning ortidan sunnati ham bo'lsa, ushbu zikrni qilish bilan kifoyalanadi va sunnat namozni ado etishga turadi. Agar ortidan sunnati bo'lmagan namoz bo'lsa, ushbu va boshqa zikrlarni qilib o'tirishi joiz. Vallohu a'lam.
O'zbekiston musulmonlari idorasiFatvo markazi.
حدثنا محمد بن معاذ بن يوسف المروزي نا محمد بن معاوية نا الليث بن سعد نا الحكيم بن عبد الله بن قيس عن عامر بن سعد بن أبي وقاص عن أبيه سعد بن أبي وقاص قال: قال رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم: من سمع المؤذن يؤذن فقال: وأنا أشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأن محمدا عبده ورسوله رضيت بالله ربا وبالإسلام دينا وبمحمد صلى الله عليه وعلى آله وسلم نبيا غفر له.
Sa’d ibn Abu Vaqqos aytadi: “Rasululloh sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallam: “Kim muazzinning azon aytayotganini eshitganda: “Va ana ashhadu allaa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu va anna Muhammadan ’abduhu va Rasuluhu.
Roziytu billaahi Robban va bil Islaami diynan va bi Muhammadin sollallohu alayhi va ’alaa olihi vasallam nabiyyan” deb aytsa, uning gunohlari kechiriladi”, dedilar.
Ma’nosi: Guvohlik beramanki, Allohdan boshqa iloh yo‘q, U yakkayu yagonadir, sherigi yo‘qdir va Muhammad Uning bandasi va Rasulidir. Allohni Robb, Muhammadni Rasul va Islomni din deb rozi bo‘ldim.
Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi