Sayt test holatida ishlamoqda!
02 May, 2025   |   4 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:50
Quyosh
05:19
Peshin
12:25
Asr
17:17
Shom
19:24
Xufton
20:48
Bismillah
02 May, 2025, 4 Zulqa`da, 1446

Buxoriylar qanday tarbiya qilinadi?

30.06.2020   3528   2 min.
Buxoriylar qanday tarbiya qilinadi?

Ona mehri, zakovati, fidoyiligi… Bu fazilatlar haqida kitoblar yozilgan, ash’orlar bitilgan… Bola parvarishi, tarbiyasi, uning bilimli, intizomli, hunarli qilish choralari bosqichma-bosqich o‘rgatilgan. Bugungi axborot asrida bu mavzuda istagancha ma’lumot topish mumkin: bolaning rivojlanish bosqichi, kunma-kun, qadamma-qadam qanday parvarish qilinadi, necha yoshida nima o‘rgatiladi… Bola psixologiyasi qanday? Unga nima deyish mumkin-u, nimani aytmaslik lozim…
Biroq, shunga qaramay, bir paytlar – o‘sha qadim zamonlardagidek zukko, odobi go‘zal bolalarni yetishtirish hech kimning qo‘lidan kelmayapti. Buxoriylar, Termiziylar, Ibn Sinolar, Zamaxshariylar… Nega o‘zi egallagan sohada karvonning eng boshida turish bilan birga, komil mo‘minlik hayotini yashay oladigan, Allohga chin bandalik qiladigan mukammal shaxslarni tarbiya qilolmayapmiz?! Bugun tarbiya borasida ko‘plab manbalarda bolalar hamma payt yaxshi ko‘rilishi, ularga hech qachon jahl qilinmasligi kerakligi, ularga ko‘proq diqqat-e’tibor qaratilishi darkorligi aytilmoqda. Zamonaviy pedagogika esa farzandni shahzoda yoxud malikadek ardoqlashni, sharoitlar yaratilishini targ‘ib etmoqda. Tan olib aytish kerakki, bu tarbiya uslublari o‘zini oqlamadi. Ularga amal qilinganda, o‘zidan boshqani o‘ylamaydigan, xudbin, manfaatlar ortidan chopadigan, jonini koyitmay kun ko‘rish payida bo‘ladigan bir avlod yetishib chiqmoqda. Afsuski, islomiy e’tiqoddagi oilalar ham bu kabi fikrlardan ta’sirlanmoqdalar va musulmonlarning farzandlari ham go‘zal ahloqdan yiroqlashmoqda.
Biroq mazkur zamonaviy fikrlar, psixologlik qarashlar va pedagogik tadqiqotlar o‘zini oqlay olmadi. Shunday ekan, ajdodlarimizning tajribadan o‘tgan, o‘zini oqlagan tarbiya usullariga, ya’ni bolalarimizni Qur’oni Karim va hadisi sharifga ko‘ra tarbiyalashga qaytishimiz lozim.
Bolalarni yaxshi ko‘rish, ularga shafqat ko‘rsatish kerak. Shu bilan birga bir imtihon vositasi ekanliklari uchun ularni nazorat ham qilish kerak. Ya’ni, Alloh Taolo bola tarbiyasi borasida ham biz uchun bir mezon bo‘ladigan ishoratlarni ko‘rsatgan. Qur’on bilimlariga suyangan holda Payg‘ambarimiz alayhissalomning bola tarbiyasiga qanday yondashganlarini o‘rgansak, inson fitratini kamol toptirishda xatoga yo‘l qo‘ymaymiz, insha Alloh.


“Islom nuri” gazetasining 2020 yil, 7-sonidan

Maqolalar
Boshqa maqolalar

"Yog‘ochli sardoba" – Sirdaryoning turizm salohiyatini ochuvchi noyob yodgorlik

02.05.2025   3743   2 min.

Sirdaryo viloyatida joylashgan tarixiy va madaniy obidalar orasida XVI asrga tegishli "Yog‘ochli sardoba" alohida ahamiyatga ega. Buxoro xoni Abdullaxon II davrida, 1580 yilda qurilgan mazkur gidrotexnik inshoot nafaqat o‘tmishdan darak beradi, balki hozirgi kunda viloyat turizm salohiyatini rivojlantirishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. 
 

Har bir tarixiy obida – xalqimiz tarixi va madaniyatining guvohi. Mirzacho‘l hududida joylashgan “Yog‘ochli sardoba” ham ana shunday noyob yodgorliklardan bo‘lib, uning me’moriy tuzilishi va muhandislik yechimi o‘z davrining ilg‘or bilimlariga tayanilganini ko‘rsatadi.


– Sardobaning gumbazsimon tuzilishi, 15 metrlik ichki diametri va 12 metr balandligi uni nafaqat amaliyotda samarali, balki arxitektura jihatdan ham o‘ziga xos namuna sifatida namoyon etadi. Yerdan ikki metr balandlikdagi tuynuklar, salqinlikni saqlovchi ventilyatsiya tizimi, simmetriyali qurilishi va devor qalinligining yuqoriga ko‘tarilgan sari yupqalashib borishi – bularning barchasi sardobaning betakrorligigidan dalolat beradi,– deydi tarixchi-arxeolog Solijon Qudratov.


Sardobaga arksimon kirish qismi orqali g‘ishtli zinapoyalardan foydalanib tushiladi. Kirish qismidagi yo‘lakcha ustidan esa xizmatchilar uchun maxsus xonalarga chiqish mumkin bo‘lgan aylanma zinapoya qurilgan.


So‘nggi yillarda mamlakatimizda turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilayotgan bir paytda “Yog‘ochli sardoba” ham qayta tiklash ishlari doirasida o‘rganilmoqda. Ba’zi rekonstruksiya ishlari boshlangan bo‘lsa-da, ma’lum texnik va moliyaviy sabablarga ko‘ra, qurilish vaqtincha to‘xtab qolgan.


– Endi bu maskanni to‘liq ta’mirlab, turistik marshrutlarga qo‘shish, atrofida dam olish maskanlari, suv yo‘llari, mahalliy hunarmandchilik obyektlarini rivojlantirish rejalashtirilgan. Bunda davlat-xususiy sheriklik asosida yosh tadbirkorlarni ham jalb etish ko‘zda tutilmoqda, – deydi Sirdaryo viloyat hokimining o‘rinbosari Shohruh Isoqulov.


“Toshkent – Samarqand – Buxoro” magistral yo‘li bo‘ylab joylashgan “Yog‘ochli sardoba” hozirning o‘zidayoq sayohatchilar diqqatini o‘ziga tortmoqda. Shu bois, yaqin istiqbolda bu inshoot nafaqat tarixiy yodgorlik, balki madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladigan, mahalliy va xalqaro turizmni qo‘llab-quvvatlaydigan muhim markazga aylanishi, shubhasiz. 


G‘ulom Primov, O‘zA muxbiri

O'zbekiston yangiliklari