Turkiya Madaniyat va turizm vazirligi Istanbulning eng muhim tarixiy joylaridan biri Ayasofii masjidida ta'mirlash ishlari boshlanganini ma'lum qildi.
IQNA agentligi “Hurriyet Daily” nashriga tayanib xabar berishicha, Turkiya Madaniyat va turizm vazirligi mamlakatning eng yirik shahridagi eng muhim tarixiy maskanlardan biri bo'lgan Ayasofiya masjidini ta'mirlash ishlari boshlanganini bildirdi.
Vazirlik bayonotiga ko'ra, Turkiya Madaniyat va turizm vazirligi tomonidan boshlangan ta'mirlash loyihasi 1 500 yillik binoning “asrlar davomida qadimiyligini yo'qotgani” uchun amalga oshirilmoqda.
Mutaxassislar eramizdan avvalgi 6-asrga oid bu tarixiy bino ichi va tashqarisida katta zararni aniqladi.
50 yildan ortiq davom etishi mumkin bo'lgan yangilash va ta'mirlash ishlari ob'ektni to'liq yopib qo'ymasdan, bosqichma-bosqich amalga oshiriladi, dedi rasmiylar.
Dastlab, ibodatxona, keyinroq Usmonli imperator masjidi sifatida faoliyat yuritgan bu tarixiy bino 1935 yilda muzey sifatida qayta ochilgan va Usmonli hamda Vizantiya san'atining o'ziga xos xususiyatlarini namoyish etadi. 2020 yilda bu bino yana masjidga aylantirildi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Inson zimmasida bir nechta omonatlar borki, bularni qadrlash zarur hisoblanadi. O‘z joniga o‘zi qasd qilish esa ana shu omonatga xiyonat qilishdir. Binobarin, Quroni karim Niso surasi 29-oyatida Haq taolo xitob qilgan: "Bir-birlaringizni o‘ldirmangiz".
Jundab ibn Abdulloh roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: "Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Sizlardan ilgari o‘tganlardan bir kishi jarohatlandi. Besabrlik qilib pichoq oldi-da, qo‘lni kesib tashladi va ko‘p o‘tmay, qon yo‘qotib vafot etdi. Alloh: "Bandam joniga qasd etdi, unga jannatni harom qildim", dedi" (Muttafaqun alayh).
Yana bir hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Kimki tog‘dan o‘zini tashlab, joniga qasd qilsa, u jahannam olovida abadulabad o‘zini pastga tashlaydi. Kimki zahar ichib joniga qasd qilsa, u qo‘lida zaharini tutib, jahannam olovida abadulabad o‘zini zaharlaydi. Kimki o‘zini temir bilan o‘ldirsa, u qo‘lida temirini tutib, jahannam olovida abadulabad u bilan o‘zini uradi" (Imom Buxoriy, Muslim va boshqalar rivoyati).
Mo‘tabar fatvo kitoblarimizdan “Fatavoi Sirojiya”da: “Qachon kema yona boshlasa, undagilarning agar o‘zlarini dengizga tashlashsa, suzish bilan xalos bo‘lib ketishga gumonlari g‘olib bo‘lsa, shunday qilishlari vojib bo‘ladi. Agar o‘zlarini dengizga tashlasalar ham g‘arq bo‘lishlari yoki tashlashmasa, kuyib ketishlari ehtimoli bo‘lsa, u holda kemada qolish va dengizga o‘zlarini otish orasida ixtiyorlidirlar. Kimki o‘zini o‘ldirsa, uning gunohi boshqa birovni qatl qilgandan ko‘ra qattiqroqdir!”
Yuqorida keltirilgan manbalardan ko‘rinib turibdiki dinimiz inson o‘z joniga qasd qilishga emas, balki bu omonatni asrashga qadrlashga chaqiradi. Lekin, jamiyatda ba’zi insonlar borki, o‘z joniga qasd qilishga, xudkushlikka rag‘bat qiladilar. Aslini olganda o‘zini-o‘zi o‘ldirish Alloh bergan ne’matni mutlaqo mensimaslikdir. Shu bilan birga bunday holat o‘sha jamiyatga ham musibat hisoblanadi.
O‘zini-o‘zi o‘ldirishning gunohi birovni o‘ldirishdan ko‘ra og‘irroq va kattaroq hisoblanadi. Endi, salgina hayot tashvishi deb, ozgina g‘am va alam deb o‘zini o‘ldirayotganlarning gunohi birovni o‘ldirishdan ko‘ra og‘irroq ekanligini bildik. Biroq, bundan ham eng achinarlisi, birovlarning yolg‘on-yashiq gaplariga uchib, “fatvo”lariga aldanib, begunoh mo‘min-musulmonlarni o‘ldirishga qasd qilib o‘zini o‘ldirishning gunohi bundan necha barobar og‘irroq hisoblanadi. Bu shahidlik emas, bu qahramonlik ham emas, balki xudkushlikdir.
Uychi tumani "Devona bobo" jome masjidi imom-xatibi
Abdufattoh Musaxanov
Manba: @Softalimotlar